"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2019 Esas, 2022/1900 Karar
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar Belediye Başkanlığı vekilleri
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 25. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/266 Esas, 2021/227 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ve davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare ve davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Ankara ili, Altındağ ilçesi, ... Hanım Mahallesi, 19706 ada 19 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı müvekkillerinin söz konusu araziyi miras yolu ile edinmiş olduğunu, kamulaştırma nedeniyle idare mahkemesine başvuru hakkını saklı tuttuklarını, söz konusu taşınmazın mevkisi itibarıyla değerli bir konumda olduğunu, kıymet takdirinin piyasa fiyatının çok çok altında olduğunu, rayiç bedel üzerinden değerinin verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle;dava konusu toplam 800,00 m² alanlı 19706 ada 19 parselin 298,40 m²sinin Belediye Başkanlığının adına kayıtlı olduğunun tespit edildiğini, ... Genel müdürlüğünce dava konusu parseldeki müvekkili adına kayıtlı hissenin 2942 sayılı Kanun'nun 30 uncu maddesine göre devrinin talep edildiğini, m²sinin 1400,00 TL olmak üzere toplam 417.760,00 bedelle ... Genel Müdürlüğüne devredilmesi için Belediyeleri Encümeninin kararına rağmen bedelin belediyeleri hesaplarına yatırılmadığını, arz ve izah edilen hususların ışığında haksız ve mesnetsiz açılan iş bu davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalılara ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın arazi niteliğinde olduğunu, objektif değer artışının ve kapitalizasyon faizinin keyfi olarak belirlendiğini, irtifak bedelinin zemin bedelinden fazla hesaplandığını ve bedelin yüksek olduğunu ileri sürmüştür.
2. Davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın imar planında dağıtım yeri olarak ayrıldığını, sonradan yapılan uygulama ile dava konusu 12 parselin 19 parsel olduğu, bedelin düşük belirlendiğini, aynı bölgede 2017 yılında 2.500 TL/m² birim bedel üzerinden hükümler kurulduğunu, raporun yeterli olmadığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak, emsal ile dava konusu taşınmazın vergi değerleri de kıyaslanmak suretiyle değerinin tespit edilmesinde, tespit edilen bedelin bloke ettirilerek davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan paylarının iptali ile davacı idare adına tapuya tesciline dair kararda, bedel yönünden bir isabetsizlik görülmediğinden, taraf vekillerinin istinaf itirazları yerinde bulunmadığı, ne var ki tespit edilen kamulaştırma bedeline dava 4 ay içerisinde sonuçlandırılamadığından işletilen yasal faizin karar tarihine kadar olacağına dair hüküm fıkrasında açık ibarenin bulunmaması ve davacı idare harçtan muaf olmadığı halde yazılı şekilde harç alınmamasına karar verildiğinden bahisle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak,düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili istinaf dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsal kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı idare ile davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin temyiz itirazları yerinde görülmediğinden usul ve kanuna uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.