"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2499 Esas, 2022/2664 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istirdat incelemesinden geçen 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Mersin ili, ... ilçesi, Sorgun Mahallesi, Ekşielma mevkii, 101 ada 3252 parsel ile 147 ada 2 parsel parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazların davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; kamulaştırma bedelinin toplanacak delillere göre tespit edilerek ödenmeleri gereken tarihten itibaren, işlemiş ve işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine, halen kamulaştırılması talep edilen taşınmaz fiili olarak işgal edilmişse işgal tarihinden itibaren yasal faizi ile ecrimisil ödenmesine, kamulaştırma dışı kalan bölümün kamulaştırma işlemi sebebiyle ekonomik bir değerinin kalmaması sebebiyle taşınmazın tamamının kamulaştırılmasına karar verilmesi gerektiğini belirtmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 09.01.2020 tarihli ve 2018/456 Esas, 2020/8 Karar sayılı ilâmı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazların davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 28.05.2021 tarihli ve 2020/1331 Esas, 2021/724 Karar sayılı ilâmı ile taraf vekillerinin istinaf talebinin kabulü ile yeniden hüküm tesis etmek sureti ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A.Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin 28.05.2021 tarihli ve 2020/1331 Esas, 2021/724 Karar sayılı ilâmına karşı süresi içinde davacı idare vekili ve davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; şeftali bahçesi niteliğindeki ... ilçesi, Sorgun Köyü, 101 ada 3252 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca gelir metodu esas alınarak, tespit edilen yıllık ortalama net gelirine % 4 kapitalizasyon faiz oranı uygulanmak suretiyle değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak kapama elma bahçesi niteliğindeki 147 ada 2 parsel yönünden alınan raporlar hüküm kurmaya elverişli olmaması, ... ve Silifke verilerinin gerçeği yansıtmadığı dikkate alınarak, dava konusu taşınmaza Mersin-Tarsus-Aydıncık-Çamlıyayla il ve ilçelerinin 2016 yılı Tarım ve Orman Müdürlüğü resmi verilerinin ortalaması esas alınarak değer biçilmesi için bilirkişi kurulundan ek rapor alınması gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde hesap yapan bilirkişi raporu hükme esas alınmak suretiyle bedele hükmedilmesinin hatalı olduğu belirtilerek kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Birinci Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin 15.12.2022 tarihli ve 2022/2499 Esas, 2022/2664 Karar sayılı ilâmı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın sulu arazı olarak değerlendirildiğini ancak su kaynağının belirtilmediğini, kapama bahçe olarak nitelendirilmesinin hatalı olduğunu, takdiyatların bedele yansıtılmadığını, idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci ve 12 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arazi niteliğindeki Mersin ili, ... ilçesi, Sorgun Mahallesi, Ekşielma mevkii, 101 ada, 3252 parsel ile 147 ada 2 parsel sayılı taşınmazların 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca gelir metodu esas alınarak değer biçilmesi ve kapitalizasyon faiz oranının % 4 alınması yerindedir.
3. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI.KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.