"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1835 Esas, 2023/680 Karar
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Akdağmadeni Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/365 Esas, 2022/130 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili ile yol olarak terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Yozgat ili, Akdağmadeni ilçesi, ... köyü, 122 ada 34 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili ve yol olarak terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Bir kısım davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın usul ve kanuna aykırı olması nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı idarece yapılan işlemlerin usule aykırı olduğunu, irtifak kamulaştırması yapılması işleminde kamu yararının bulunmadığını, müvekkilinin taşınmazı için takdir edilen değerin de taşınmazın gerçek değerini yansıtmadığını, müvekkilinin ciddi şekilde hak kaybına uğrayarak mağdur olacağını, haksız ve kötüniyetli davanın reddini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalılara ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ve davacı idare adına tesciline ve yol olarak terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemece verilen istinafa tabi işbu ek kararda "...vekâlet ücretinin hatalı olduğunun anlaşılmasına rağmen...'' denilmesine rağmen tashih taleplerinin reddedildiğini, bu nedenle ek karara karşı istinaf başvurusunda bulunma zorunluğunun hasıl olduğunu, tashihi talep edilen kararda davalı taraf lehine 4.715,71 TL vekâlet ücretine hükmedildiğini, fakat vekil ile temsil edilen tarafların payına düşen toplam kamulaştırma bedelinin 3.222,71 TL olduğunu, vekil ile temsil edilmeyen ...'un (457,61 m²/10 ''Müteveffa ...'un mirasçısı''), ...' in (57,20 m²), ...' in (57,20 m²), Tülin Uzgörmez Sak'ın (57,20 m²) payları(45,76+57,2+57,2+57,2) toplamda 217,36 metrekare ettiğini, 686,42 metrekarelik toplam taşınmazın %31,66'lık kısmının vekil ile temsil edilmediğini, vekil ile temsil edilen kısmı %68,34 olduğunu, toplam kamulaştırma bedelinin 4.715,71 x 0,6834: 3.222,71 TL ettiğini, ekte sunulan Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının Kanun Yararına Bozma Talebi Üzerine vermiş olduğu karar dilekçeleri ekinde gönderildiğini, hesap hatasına dayalı hükmün, 9. bendinde yer alan 4.715,71 TL yerine 3.222,71 TL yazılarak tarafların yokluğunda hükmün düzeltilmesi gerektiğini, ayrıca kamu avukatlarının da serbest avukatlar kadar yargılama görevlisi olduğunu, hukuki belirlilik ve öngörülebilirlik ilkesi yönünden işbu kararda olduğu gibi hatalı kararların düzeltilmesini sağladığını, yukarıda özetlendiği üzere, İdare vekili tek dava dosyası içinde, kimi zaman 10 dava dosyası yürüttüğünü, buna rağmen karşı taraf vekili lehine yargılama gideri olarak maktu vekâlet ücreti hükmedilirken idare vekili lehine hükmedilmemesi ayrımcılık yapıldığını göstermekte olup, yargı etiği ilkeleri ile bağdaşmaz nitelikte olduğunu, müvekkili idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmek suretiyle kararın düzeltilmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesince verilen kararın düzeltilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kuru tarım arazisi niteliğindeki dava konusu taşınmaza olduğu gibi kullanılması hâlinde getireceği net geliri esas alınarak değer biçilmesinin 2942 sayılı Kanun'un değerlendirmeye ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, bilirkişi kurulu raporunda dava konusu taşınmazın niteliği ve konumuna göre kapitalizasyon faiz oranının yerinde olduğu, tespit edilen bedelin adil ve hakkaniyete uygun olduğu, ayrıca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12055/17 numaralı başvuru sonucu verilen 23.10.2018 tarihli kararı ve Anayasa Mahkemesinin 2016/9364 başvuru numaralı, 01.06.2019 tarihli ve 30791 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan kararı da göz önüne alınarak davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesine ilişkin İlk Derece Mahkemesince verilen karar yerinde olup davacı idare vekilinin istinaf talebinin reddine karar verildiği, davacı idare vekilinin kendisini vekille temsil ettiren davalılar lehine fazla vekâlet ücreti hükmedildiğine dair istinaf talebinin incelenmesinde ise hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13 üncü maddesine göre; somut olayda, kendisini vekille temsil ettiren davalıların paylarına düşen toplam kamulaştırma bedeli 3.222,71 TL olduğuna göre, kendisini vekille temsil ettiren davalılar lehine 3.222,71 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesi gerektiğinden İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak düzeltilerek esas hakkında yeniden karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; kendisini vekil ile temsil eden davalılar lehine yargılama gideri olarak maktu vekâlet ücreti hükmedilirken idare lehine hükmedilmemesi ayrımcılık yapıldığını göstermekte olup yargı etiği ilkeleri ile bağdaşmaz nitelikte olduğundan kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arazi niteliğindeki Yozgat ili, Akdağmadeni ilçesi, ... köyü, 122 ada ve 34 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca olduğu gibi kullanılması hâlinde getireceği net gelirine göre değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.