"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini istemine ilişkin davada verilen kararın temyiz incelemesi sonunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda fark bedel depo edilmediğinden davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın, davacı idare vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairece Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Davacı idare vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 1101 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkinini talep etmiştir
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın Kemalpaşa Belediye sınırları içerisinde kaldığını, tüm belediye hizmetlerinden yararlandığını, davacı kurum tarafından taşınmazın tüm nitelikleri göz ardı edilerek pazarlık komisyonu kurulduğunu, taşınmazın ... Lojistik köyü sahası içinde kaldığını ve ticari değerinin oldukça yüksek olduğunu ileri sürmüştür.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 26.06.2014 tarihli ve 2013/1015 Esas, 2014/592 Karar sayılı kararı ile kamulaştırma bedelinin 256.019,96 TL olarak tespitine ve dava konusu taşınmazın kamulaştırılan kısmının tapu kaydının iptali ile davacı kurum adına tapuya kayıt ve tesciline, yol olarak terkinine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 26.06.2014 tarihli ve 2013/1015 Esas, 2014/592 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan temyiz incelemesinde; kısmen kapama zeytin, kısmen kapama karışık meyve bahçesi, kısmen de tarım arazisi niteliğindeki dava konusu taşınmaza gelir metoduna göre değer biçilmesi yöntem itibariyle doğru ise de, taşınmazın kapama karışık meyve bahçesi olarak değer biçilen 2.000 m²lik bölümüne bu kısımda olduğu tespit edilen verim çağındaki birer adet antep fıstığı, ceviz, nar ve dut, 35 adet badem, 5 adet armut, 7 adet incir ağacının net meyve gelirine göre ve bu ağaçların kapladığı alanlar oranlanmak suretiyle değer biçilmesi gerektiği gözetilmeden, bu yönteme uyulmadan ve taşınmaz üzerinde fiilen bulunmayan ağaçların net meyve gelirine göre hesap yapan bilirkişi kurulu raporu hükme esas alınmak suretiyle yazılı şekilde karar verilmesi, kuru tarım arazisi niteliğindeki taşınmazın özellikleri dikkate alınarak kapitalizasyon faiz oranının % 5 oranında kabulü ile buna göre hesaplama yapılması gerekirken, % 6 oranında alınmak suretiyle aza hükmedilmesi, dava konusu taşınmazın konumu ve bilirkişi kurulu raporunda belirtilen özellikleri dikkate alınarak, tespit edilen metrekare birim fiyatına ilave edilecek objektif değer artırıcı unsurun % 250 oranında olacağı gözetilmeden, daha düşük objektif değer artış oranı kabul eden bilirkişi raporuna göre eksik bedel tespiti, taşınmazın kullanım amacı, yüzölçümü ve geometrik şekli dikkate alındığında kamulaştırmadan arta kalan bölümlerinde herhangi bir değer kaybı olmayacağı gözetilmeden, kalan alanın bir kısmı için değer azalışı hesaplayan bilirkişi raporu hükme esas alınmak suretiyle fazlaya hükmedilmesi, tespit edilen bedele dava tarihinden itibaren dört aylık sürenin dolduğu tarihi takip eden 25.04.2014 tarihinden karar tarihine kadar yasal faiz uygulanmasına karar verilmesi gerektiği halde, faiz başlangıç tarihi hüküm fıkrasında açıkça gösterilmeyerek infazda tereddüte yol açılması, nedenleriyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 15.02.2021 tarihli ve 2019/13 Esas, 2021/200 Karar sayılı kararı ile davacı idare tarafından tespit edilen kamulaştırma bedelinin verilen kesin süreye rağmen yatırılmaması nedeniyle davanın reddine, terkin işleminin iptali ile tapu kaydının 27.357,06 m²’sinin eski haline getirilerek önceki malik olan davalı adına tesciline ve ilk kararla kamulaştırma bedeli olarak tespit edilen ve hükümle davalıya ödenmesine karar verilen 256.019,96 TL'nin iadesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 21.06.2022 tarihli ve 2021/13463 Esas, 2022/11388 Karar sayılı ilamıyla Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı idare vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davacı idare vekili karar düzeltme dilekçesinde; karşılanmayan temyiz itirazlarını tekrar etmekle birlikte bedelin depo edildiğini ve usul ekonomisi gereği davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun ( 1086 sayılı Kanun) 440 ıncı maddesi.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Yargıtay kararının düzeltilmesi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Tespit edilen kamulaştırma bedelinin bloke edilmesi için davacı idare vekiline verilen süreler içerisinde kamulaştırma bedeli depo edilmemiş ise de, sunulan banka dekontuna göre davacı idarenin karar tarihinden sonra 19.02.2021 tarihinde depo kararını yerine getirdiği anlaşıldığından, usul ekonomisi gözetilerek davalı tarafın işin esasına girilerek karar verilmesini isteyip istemediği yönünde beyanı da alınmak suretiyle sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesinin hatalı olduğu bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından davacı idare vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile kararın bozulması gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı idare vekilinin karar düzeltme talebinin KABULÜNE,
Dairemizin 21.06.2022 tarihli ve 2021/13463 Esas, 2022/11388 Karar sayılı ilamının kaldırılmasına, Mahkeme kararının değerlendirme kısmının (2) numaralı bentlerinde açıklanan sebeple BOZULMASINA,
11.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.