"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/591 Esas, 2023/668 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şile Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/84 Esas, 2022/464 Karar
Taraflar arasındaki 4650 ... Kanun'la değişik 2942 ... Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 ... Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ile davalı ... vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ve davalı ... vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare ve davalı ... vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, Şile ilçesi, ... Mahallesi 2380, 2385, 2625, 2626, 2642 ve 2723 parsel ... taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazların yol olarak tapudan terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmaz için tespit edilen bedelin düşük olduğunu, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
2. Diğer davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile dava konusu taşınmazların tapu kaydının iptali ile ydl olarak tapudan terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalı ... vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; 28.07.2021 tarihli fen raporunda da belirtildiği üzere dava konusu taşınmazların ada parsel numaraları değiştiği hâlde eski parsel numaraları üzerinden hüküm tesisinin hatalı olduğunu, zira bu durumun dava konusu taşınmazların terkin işlemleri esnasında tereddüte sebebiyet vereceğini, taşınmazların arsa olarak değerlendirilmesi kabul edilmemekle birlikte hükme esas alınan bilirkişi raporunda taşınmazlar hakkında gerçeği yansıtmayan tespitlere dayanılarak kamulaştırma bedelinin tespit edildiğini, emsal taşınmazın hatalı belirlendiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazların değerinin arsa olarak tespit edilmesi gerekirken arazi olarak tespit edilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmazlara emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinin 2942 ... Kanun’un değerlendirmeye ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, dava konusu taşınmazların konum ve niteliğine göre dava tarihi itibariyle 175,00 TL/m² birim değer üzerinden belirlenen bedelin ... ve hakkaniyete uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalı ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf sebeplerini tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf sebeplerini tekrar ettiğini, ayrıca ilk karar ile tespit edilen bedele faiz uygulanmış olmasına rağmen davacı idarece bu faiz tutarının davalıya ödenmediğini, bedelin düşük belirlendiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 ... Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki dava konusu taşınmazlara 2942 ... Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer tespit edilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere davacı idare ve davalı ... vekillerinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
4. İlk Derece Mahkemesince verilen ilk karar davalı ... tarafından istinaf edilmiş olup bu kapsamda ilk karar ile tespit edilen bedelin ilk kararı istinaf etmeyen davalılar ... ve ... yönünden kesinleştiği hâlde 6100 ... Kanun’un 26 ncı maddesinde yer alan taleple bağlılık ve aleyhe hüküm verme yasağı ilkesi nazara alınmadan, davalılar ... ve ... yönünden de 175 TL/m² birim değer üzerinden kabul kararı verilmesi hatalıdır.
4. Dosya içindeki 28.07.2021 tarihli fen raporunda dava konusu 580 m² yüzölçümlü 2380, 830 m² yüzölçümlü 2385, 4370 m² yüzölçümlü 2625, 2015 m² yüzölçümlü 2626, 2635 m² yüzölçümlü 2642, 1524,63 m² yüzölçümlü 2723 parsel ... taşınmazların 3402 ... Kadastro Kanunu'nun 22/a maddesi uyarınca yapılan yenileme çalışmaları sonucu sırasıyla 3619 ada 49, 3619 ada 259, 3619 ada 34, 3619 ada 33, 3619 ada 45 ve 3619 ada 42 parsel olarak tapuya tescil edildiği ve yüzölçümlerinin değiştiği belirtildiğinden dava konusu taşınmazların güncel tapu kaydı getirtilerek yenileme sonrası oluşan durum üzerinden hesap yapılması ve yeni ada/parsel numarası üzerinden karar verilmesi gerektiği halde yazılı şekilde yenileme öncesi durum üzerinden karar verilmesi bozmayı gerektirir.
5. Kabule göre de; 29.05.2019 tarihli ilk karar ile davalılara derhal ödenmesine karar verilen 606.955,63 TL’lik kısma 09.08.2018 tarihinden ilk karar tarihi olan 29.05.2019 tarihine, ilk karar ile nemalandırılan ve davalıya ödenmeyen fark bedel ile kaldırma kararı sonrası tespit edilen fark bedele de 09.08.2018 tarihinden 18.11.2022 tarihine kadar faiz işletilmesi ve davalılara derhal ödenmesine ilişkin hüküm kurulması gerektiğinin gözetilmemesi bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare ve davalı ... vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Davalı ...'den peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.