"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki idare adına tesis edilen ipotek bedelinin güncellenmesine ilişkin asıl, ipoteğin terkini istemine ilişkin karşı davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda asıl davanın kabulüne, birleştirilen davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davalı-karşı davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine, Dairemizce Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Davalı-karşı davacılar vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 1435 ada 9 parsel sayılı 559 m²lik taşınmazın 1987 yılında yapılan imar uygulaması neticesinde müvekkili idare adına kayıtlı parsel üzerinde gecekondusu bulunan muris ...'ye 2981/3290 sayılı Kanun uyarınca verilen 315/559 hissesi için lehlerine 28/05/1993 tarihli ve 1963 yevmile ile 9.450.000,00 ETL ipotek tesis edildiğini, idarelerinin 13.09.2012 tarihli ve 1415931/46593 sayılı kıymet takdir komisyonu raporu ile güncel ipotek değerinin 189.000,00 TL olduğunun belirlendiğini, raporun Emlak İstimlak Müdürlüğü yazısı ile ilgililere tebliğ edildiğini belirterek ipotek bedelinin dava tarihindeki değerinin belirlenerek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar-karşı davacılar vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile davanın zamanaşımına uğradığını, davacının alacağının müvekkillerinin babası ... tarafından belediyeye ödendiğini, bu ödemenin üzerinden 21 yıl geçtikten sonra dava açılamayacağını, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, ipoteğin bedeli mukabilinde terkinini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile asıl davanın kabulüne davacı idare lehine konulan ipotek bedelinin 195.300,00 TL olarak belirlenmesine dava tarihinden itibaren yasal faizi ile davalılardan alınarak davacıya verilmesine, karşı davanın reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-karşı davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 26.09.2022 tarihli ve 2022/1985 Esas, 2022/12753 Karar sayılı kararıyla Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı-karşı davacılar vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davalı-karşı davacılar vekili karar düzeltme dilekçesinde özetle; ipoteğin 27.01.2020 tarihinde terkin edildiği ve ipotek bedelinin taraflarınca ödendiği belirtilerek davanın konusuz kaldığının gözetilerek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, asıl davada idare adına tesis edilen borç ipoteği bedelinin güncellenmesi, karşı davada ipoteğin terkini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 440 ıncı maddesi.
2. 3290 sayılı Kanun ile değişik 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanunu'nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun'un (3290 sayılı Kanun ile değişik 2981 Sayılı Kanun) 9 ve 10 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Yargıtay kararının düzeltilmesi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Davaya konu ipoteğin ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesinde 3290 sayılı Kanun ile değişik 2981 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin (b) bendi gereğince yapılan imar uygulaması sonucunda ... adına tescil edilen dava konusu 1435 ada 9 parsel sayılı 559 m² yüzölçümlü taşınmazın üzerinde gecekondusu bulunan davalı-karşı davacıların murisi ...'ye bu taşınmazın 315/559 hissesinin 2981 sayılı Kanun gereği kanuni borç ipoteği tesis edilmek suretiyle tescil edildiği, akabinde davacı idarenin dava konusu borç ipoteği bedelinin güncellenmesini eldeki dava ile talep ettiği, Dairemiz bozma ilamında bu talebin ve dosya kapsamında belirlenen bedelin uygun olduğu belirtilmiş ise de Dairemiz bozma ilamından sonra davalı-karşı davacıların eldeki dava süreci devam ederken harici olarak ipoteğin terkini için Gaizosmanpaşa Belediye Başkanlığına başvurduğu, Belediye Encümeninin 09.10.2012 tarihli ve 881 sayılı kararı ile ipotek bedelinin güncellenmesine ilişkin kararının ... 1. İdare Mahkemesinin 2012/2129 Esas, 2013/1650 Karar sayılı kararıyla ipotek bedelinin belirleme yerinin adlî yargı olduğundan bahisle davanın reddine karar verildiği, bu kararın temyizi üzerine Danıştay 6. Dairesinin 2016/7993 Esas, 2018/7199 Kararı ile 28.05.1993 de tahakkuk ettirilen ipotek bedelinin tahakkuk yılı olan 1993 yılından itibaren geçerli Maliye Bakanlığınca her yıl belirlenen yeniden değerlendirme oranları doğrutusunda güncellemesi gerektiğinden bahisle İdare Mahkemesi kararının sonuç itibarıyla doğru görüldüğü belirtilerek onandığı; Danıştay kararı doğrultusunda ... Emlak ve İstimlak Müdürlüğünün belirlediği bedeli davacıların idareye ödediği ve ... Emlak ve istimlak Müdürlüğünün 21.01.2020 tarihli yazısına istinaden de davaya konu ipoteğin 27.01.2020 tarihli ve 1900 yevmiye numaralı işlemle terkin edildiği gözetildiğinde davaya konu ipotek şerhi davacı idarenin talebi üzerine kaldırıldığından davaların konusuz kaldığı bu kez yapılan incelemede anlaşılmaktadır. Davalı-karşı davacılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalılar-karşı davacılar vekilinin karar düzeltme talebinin KABULÜNE,
Dairemizin 26.09.2022 tarihli ve 2022/1985 Esas, 2022/12753 Karar sayılı ilâmının kaldırılmasına, Mahkeme kararının, değerlendirme kısmının (2) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle BOZULMASINA,
Davalılar-karşı davacılardan peşin alınan karar düzeltme ve temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine,
09.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.