"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/303 Esas, 2022/251 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Tekirdağ ili, Çorlu ilçesi, ... Mahallesi 3722 (yeni 359 ada 15) parsel sayılı taşınmazdaki kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın müvekkili idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle özetle; müvekkillerinin maliki bulunduğu Tekirdağ ili, Çorlu ilçesi, ... köyü 3722 parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı idarenin gerek iritfak hakkı gerekse mülkiyet kamulaştırması yapmak sureti ile taşınmaza el attığını, müvekkillerinin arazisinden geçen enerji nakil hattı taşınmazdan faydalanmayı neredeyse imkansız hale getirdiğini, taşınmazın tüm albenisinin ortadan kalktığını, geçen enerji nakil hattının taşınmazda büyük oranda değer kaybına yol açtığını belirterek, yargılama sırasında yapılacak bilirkişi incelemesinde yukarıdaki kriterlerin göz önüne alınarak bedelin tespitine, tespit edilen bedelin taşınmaza el atma tarihinden başlayacak yasal faizi ile birlikte davacıdan tahsil edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 27.10.2015 tarihli ve 2014/376 Esas, 2015/405 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin 36.257,20 TL olarak tespiti ile acele kamulaştırma dosyasında bloke edilen bedelin mahsubu sonrası bloke edilen 22.379,70 TL bedelin davalılara ödenmesine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 27.10.2015 tarihli ve 2014/376 Esas, 2015/405 sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; emsal alınan taşınmazların, satışına ilişkin akit tablosu Tapu Müdürlüğünden istenilip, dava konusu taşınmaz ile somut emsal taşınmazların 2014 yılında, Arsa Metrekare Rayiç Bedeli Takdir Komisyonu tarafından resen belirlenen emlak vergisine esas olan m² değerleri ilgili Belediye Başkanlığı Emlak Müdürlüğünden getirtilip, dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihi itibarıyla hükme esas alınan bilirkişi raporunda somut emsal kabul edilen taşınmazların ise bilirkişilerce değerlendirmeye esas alınan satış tarihi itibarıyla fiili imar uygulaması sonucu oluşan imar parselleri mi, yoksa imar planına dahil olmakla birlikte olduğu gibi bırakılan kadastro parselleri mi oldukları ilgili Belediye İmar Müdürlüğü ile Tapu Müdürlüğünden ayrı ayrı sorulup, alınacak cevaplara göre bilirkişi kurulu raporu denetlenmeden eksik inceleme ile hüküm kurulması ve dava konusu taşınmaza ilişkin Çorlu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/42 Değişik İş sayılı acele el koyma dosyası mahkemesinden getirtilmeden eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 25.10.2019 tarihli ve 2017/240 Esas, 2019/266 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin 43.409,12 TL olarak tespiti ile acele kamulaştırma dosyasında bloke edilen bedelin mahsubu sonrası bloke edilen 7.151,92 TL bedelin davalılara ödenmesine karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1 Mahkemenin 25.10.2019 tarihli ve 2017/240 Esas, 2019/266 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; dava konusu taşınmazın bozma öncesi arsa niteliğinde olduğu ve 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca arsalara emsal karşılaştırması yapılmak suretiyle değer biçilmesi gerektiğinden bahisle dairemizce bozulduğu ve mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde taşınmazın arazi niteliğinde kabulü ile değer tespiti yapılarak bedelinin belirlendiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 21.09.2022 tarihli ve 2020/303 Esas, 2022/251 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin 43.285,95 TL olarak tespiti ile acele kamulaştırma dosyasında bloke edilen bedelin mahsubu sonrası bloke edilen 7.028,75 TL bedelin davalılara ödenmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; bozma öncesi idare lehine hükmedilen vekâlet ücretinin kazanılmış hak oluşturduğunu ve kaldırılamayacağını, emsal alınan taşınmazın dava konusu taşınmaza uygun olmadığını, uygulanan objektif değer artış oranının yüksek olduğunu belirterek kararı temyiz etmiştir.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; değer düşüklüğünün 0,7 den aşağı olmayacağını dava konusu taşınmazın emsal taşınmazlardan kat be kat değerli olduğu halde 1,5 ve 1,0 kat değerli kabul edilmesinin hatalı olduğunu, dava konusu taşınmazın karşısındaki 359 ada 20 parsel sayılı taşınmazın 06.09.2011 itibarıyla 50 TL/m² değer biçildiği güncellendiğinde dava konusu taşınmaza 186 TL/m² değer tespit edilmesi gerektiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 4 üncü, 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun kararın ONANMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine, davalıdan 1.615,84 TL temyize başvurma harcının alınarak Hazineye irat kaydedilmesine,
14.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.