"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1340 Esas, 2023/409 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Yayladağı Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/102 Esas, 2020/117 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan irtifak kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırma konusu irtifak hakkının tapuya tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Hatay ili Yayladağı ilçesi ... Mahallesi 394 ada 33 parsel sayılı taşınmazda 1136,78 m²lik irtifak hakkı tesisinin kurumları lehine olacak şekilde kamulaştırması için EPDK tarafından 16.11.2017 tarihli ve 7446-15 sayılı kamu yararı kararı ve TEDAŞ Genel Müdürlüğü Yönetim Kurulunun 29.12.2017 tarihli ve 22-755 sayılı kararı ile kamulaştırma çalışmalarına başlanıldığını, Yayladağı Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/187 Esas, 2018/162 Karar sayılı dosyasında acele el koyma kararının bulunduğunu, bu nedenlerle dava konusu taşınmazda 1136,78 m² irtifak hakkı tesisine kamulaştırma bedelinin tespiti ile TEDAŞ adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı taraf süresinde cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın Yayladağı barajından sulanma imkanı olduğundan sulu tarım arazisi olduğu, bu nedenle kapitalizasyon faizinin %4 olarak alındığı, 2019 yılı verilerine göre buğday, tütün ve biber münavebesi esas alınarak ayrıca taşınmazın belediye mücavir alanı içinde olması, yola cepheli olması, meskun mahale yakınlığı dikkate alınarak %30 oranında objektif değer artırıcı unsur, dava konusu taşınmazın 2. derece askeri yasaklı bölge içerisinde bulunması %10 oranında objektif değer azaltıcı unsur uygulanarak mahkemece alınan bilirkişi raporu ile araştırmanın hüküm kurmaya elverişli ve yeterli olduğu gözetilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kamulaştırma bedelinin fahiş olduğunu, irtifak hakkı tesis edilen taşınmazın m² birim fiyatının yüksek gösterildiğini, taşınmazın bulunduğu mahallede birim fiyatının 25-35 TL arasında olduğu; ancak bilirkişilerin bundan daha fazla bir metrekare birim fiyatı belirleyerek taşınmazdaki kamulaştırma bedelinin yükselmesine sebebiyet vermiş olduklarını, irtifak hakkı tesis edilen taşınmazda irtifak nedeniyle oluşacak değer düşüklüğü oranının %35'i geçemez şeklinde beyanları kabul etmediklerini, tarla vasfında olan taşınmazlar için bu oranın yüksek olduğunu, bilirkişi raporunda enerji nakil hattının taşınmazın üzerinden ne oranla ve neresinden geçtiğini belirtmeden düzenlenmiş olduğunu, rapora karşı yapılan itirazların yerel mahkemece değerlendirilmeden eksik inceleme ile verilen kararının kaldırılması gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın bulunduğu mahalden taşınmaza yakın konumda görülen ... Mahallesi 92 ada 21 parsel, 90 ada 25 parsel, 79 ada 27 parsel sayılı taşınmazlar arsa vasfında kabul edilerek 2016 değerleme yılı itibarıyla 56,47 ila 61,38 TL birim bedeller belirlendiğini (Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2021/1499 Esas, 2022/1143 Karar; 2020/532 Esas 2022/1402 Karar), bu nedenle, dava konusu taşınmazın arazi kabul edilerek 2020 yılı itibarıyla 69,44 TL bedel belirlenmesinin, istinaf edenin sıfatına göre hatalı olmadığı belirtilerek davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde belirttiği hususları tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Arazi niteliğindeki Hatay ili, Yayladağı ilçesi, ... Mahallesi 394 ada 33 parsel sayılı taşınmaza net geliri esas alınarak değer biçilmesi ve taşınmaz malın niteliği, tamamının yüzölçümü, geometrik durumu ve enerji nakil hattı güzergâhı dikkate alınarak değer düşüklüğü oranı belirtilmek suretiyle irtifak hakkı karşılığının tespit edilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.