"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/93 Esas, 2023/720 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Adıyaman 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/332 Esas, 2022/466 Karar
Taraflar arasında görülen 2942 ... Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 ... Kanun) 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemli davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davalı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davalı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Adıyaman ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 662 ada 40 parsel ... taşınmazda müvekkili adına olan bağımsız bölümün tapu kaydına davalı idarenin talebi üzerine 2942 ... Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince şerh konulduğunu, müvekkilinin mülkiyet hakkını kısıtlayan, yasal şartları taşımayan, usulsüz ve hatalı olarak konulan bu şerhin terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; Adıyaman ilinde her yıl binlerce kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasının açıldığını, kamulaştırmasız el atma davalarında "davalıdır" şerhinin konulması yönündeki taleplerinin mahkemelerce kabul edilmediğini, malikin değişmesi durumunda irtifakın tapuda tescilini sağlayamadıkları için kamu zararının önüne geçebilmek amacıyla 2942 ... Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile tanınan imkanı kullanmaktan başka çarelerinin kalmadığını belirterek öncelikle davanın reddini, mahkeme aksi kanaatte ise davacının şerhin kaldırılması için Tapu Müdürlüğüne başvurmaksızın dava açtığı gözetilerek davacı taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesini, vekâlet ücreti takdir edilmesi durumunda Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 22 nci maddesindeki hükümlerin uygulanmasını talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu şerhin dava açıldıktan sonra tapudan terkin edildiği gerekçesiyle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, anlaşmazlığın ön inceleme tutanağının imzalanmasından önce giderilmesi dikkate alınarak davacı lehine vekâlet ücretinin yarısına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı tarafca müvekkil kuruma karşı daha önceden kamulaştırmasız el atma davası açıldığını, tapu kaydına konulan 31/b şerhinin anılan davaya istinaden konulduğunu, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davalarında müvekkil kurum lehine hükmedilen irtifak hakkının tescilinin davacıların taşınmaz mülkiyetini devri sebebiyle yapılamadığını, Adıyaman ilindeki tüm mahkemelerde açılan kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davalarına sunulan cevap dilekçesinde tapu kaydının beyanlar hanesine yazılan ve malikin taşınmaz üzerindeki tasarrufunu kısıtlamayan ve ancak taşınmazın devri halinde yeni malik davayı bilerek taşınmazı satın almış olacağından tescil işleminin gerçekleşmesine imkan tanıyan ''davalıdır'' beyanı konulmasının talep edilmesine rağmen mahkemelerce bu hususun dikkate alınmadığını, davacı taraf şerhin kaldırılması için müvekkil kuruma veya tapu müdürlüğüne başvurmaksızın bu davayı açtığını, şerhi kaldıracak olan tapu müdürlüğü olmasına rağmen tapu müdürlüğüne başvurunun yapılmadığını, bu durumun kötüniyetin göstergesi olduğunu, davacı vekilleri tarafından toplu olarak seri dava niteliğindeki şerh terkini davaları açılmış olması karşısında davanın reddinin gerektiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava açılmadan önce davalı idare tarafından davacının mülkiyet hakkını ihlal edecek nitelikte şerh işleminin tesis edildiğinin anlaşılması karşısında, davanın açıldığı andaki mevzuat ve içtihat durumuna göre, davacı dava açmakta haklı olup davanın açılmasına davalı idare sebebiyet verdiğinden İlk Derece Mahkemesinin vekille temsil edilen davacı yararına hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 6 ncı maddesi uyarınca vekâlet ücreti takdir etmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, ayrıca her ne kadar davalı idare istinaf itirazında seri dava nedeni ile davacı lehine vekâlet ücreti verilmemesi gerektiğini beyan etmiş ise de, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 22 nci maddesine göre iş bu dava seri dava ile ilgili düzenlemelere bakıldığından seri davanın yasal şartlarını taşımadığından idarenin bu yöndeki istinaf itirazlarının da yerinde olmadığı sonucuna varılarak esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı tapu maliki ile davalı idare arasındaki 2942 ... Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 ... Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi.
3.Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
21.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.