"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/735 Esas, 2023/78 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 19 uncu maddesine dayanan zemini Hazineye ait taşınmaz üzerinde bulunan muhdesat bedelinin tespiti davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare ve asli müdahil Hazine vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Antalya ili, Muratpaşa ilçesi, Güzeloba Mahallesi eski 527 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki davalılara ait olan yapı ve muhdesatların asgari levazım bedeli ile ağaç bedellerinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; taşınmaz üzerindeki muhdesatların idarenin kıymet takdir raporunda eksik yazıldığını, hesaplama yapılacaksa hepsinin gözetilmesi gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; taşınmaz üzerindeki muhdesatların idarenin kıymet takdir raporunda eksik yazıldığını, hesaplama yapılacaksa hepsinin gözetilmesi gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 29.11.2012 tarihli ve 2011/457 Esas, 2012/538 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 29.11.2012 tarihli ve 2011/457 Esas, 2012/538 Karar sayılı kararı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonucunda, plastik örtülü seraların 1/A, cam örtülü seraların 1/B sınıfında olduklarının kabulü ile yıpranma payları düşülerek değerlerinin tespiti, enkazın davalılara bırakılıp bırakılmadığının araştırılması gerektiğinden bahisle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
Mahkemenin 12.04.2016 tarihli ve 2014/185 Esas, 2016/115 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 12.04.2016 tarihli ve 2014/185 Esas, 2016/115 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare, davalı ... ve asli müdahil Hazine vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda, seraların yıpranma payının %35 olarak alınması ve davalılar lehine tek vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden bahisle karar bozulmuştur.
3. Davalı ... Öz vekilinin karar düzeltme talebi üzerine, Dairemizce bozma ilamına 7139 sayılı Kanun ile getirilen değişikliklerin gözetilmesi gerektiği hususunun işlenmesine karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Üçüncü Karar
Mahkemenin 24.09.2020 tarihli ve 2019/33 Esas, 2020/307 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
E. Üçüncü Bozma Kararı
1. Mahkemenin 24.09.2020 tarihli ve 2019/33 Esas, 2020/307 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda, her ne kadar düzeltilerek onama kararı verilmiş ise de, davacı idare vekilinin ve davalı ... Öz vekilinin karar düzeltme dilekçeleri üzerine; seraların yıpranma payının %15 olarak alınması, bloke edilen faizin iade edilmesi, idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğinden ve ödeme hükmünde hata yapıldığından bahisle karar bozulmuştur.
F. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve asli müdahil Hazine vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; ağaçların değerinin hatalı hesaplandığını, yapıların yapı sınıflarının, birim bedellerinin ve yıpranma oranlarının hatalı alındığını, davacı idare yararına vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini, 7139 sayılı Kanun değişikliklerinin uygulanmadığını ileri sürmüş, resen sebeplerin gözetilmesini talep etmiştir.
2. Asli müdahil Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; asli müdahil olmalarına rağmen ihbar edilen olarak hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, 4706 sayılı Kanun gereği Hazine lehine tazminata hükmedilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesi ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Kamulaştırmaya konu yapılara, plastik ve cam seralara resmî birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek, ağaçlara ise yaş, cins ve verim durumu dikkate alınmak suretiyle değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı idare ve asli müdahil Hazine vekillerinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
4. Davacı idarece fazla bloke edilen bedellerin (arada iade için yazılan müzekkere de gözetilerek) iadesine karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru değildir.
5. Hazinenin asli müdahil olmasına karar verildiğinden karar başlığından ihbar olunan sıfatı ile yer alması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 Kanun'nun geçici 3 üncü maddesi gereği yürürlükte bulunan 1086 sayılı Kanun'un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir. kararını düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare vekilinin ve asli müdahil Hazine vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı idare vekilinin ve asli müdahil Hazine vekillerinin temyiz istemlerinin kısmen kabulü ile;
a. Gerekçeli karar başlığından "İHBAR OLUNAN" ibaresinin çıkarılmasına, yerine "ASLİ MÜDAHİL" ibaresinin yazılması,
b. Gerekçeli kararın hüküm fıkrasına ayrı bir bent olarak " 12.04.2016 tarihli ikinci karardan sonra ... için fazla bloke edilen 20.950,11 TL bedelin iadesi için yazılan müzekkere de gözetilerek fazla bloke edilen bedeller davalı tarafa ödenmiş ise ödeme tarihine kadar işlemiş nemaları ile davalı taraftan alınarak davacı idareye verilmesine; ödenmemiş ise işlemiş nemaları ile birlikte ilgili banka şubesince davacı idareye iadesine" cümlesi yazılmak suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine,
16.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.