Logo

5. Hukuk Dairesi2024/1129 E. 2024/7737 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kamulaştırma Kanunu'nun 31/b maddesi uyarınca konulan şerhin terkini talebinin kabul edilip edilmeyeceğine ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Taşınmaz üzerindeki şerhin, kamulaştırmasız el atma davasının miktar yönünden kesinleşmesi ve davacının şerhin kaldırılması talebinde hukuki yararının bulunması gözetilerek, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle temyiz isteminin reddine ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ: Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2023/35 Esas, 2023/1260 Karar

DAVA TARİHİ: 04.04.2022

KARAR : Esastan ret

İLK DERECE MAHKEMESİ:... Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2022/186 Esas, 2022/275 Karar

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı idare tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Antalya ili,... ilçesi, ... Mahallesi 797 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına konulan kamulaştırma şerhinin terkinini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın tapu kaydına 2942 sayılı Kanunu'nun uyarınca konulan 31/b şerhinin idarenin korunması gereken üstün yararından dolayı konulduğunu, görülmekte olan davanın açılış tarihinden önce ihtiyati tedbir kararının alındığını, kamulaştırmasız el atmadan doğan tazminat davasının kesinleşmesi sonucu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 397 nci maddesinin ikinci fıkrası gereği dava konusu taşınmazın tapu kaydındaki ihtiyati tedbir şerhinin etkisi sona erdiği; dava konusu taşınmaza idare tarafından el atıldığı iddiasıyla... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/56 Esas, 2021/68 Karar sayılı dava dosyasında davacı tarafa ait hissenin üçüncü kişilere devir ve temlikinin önlenmesi amacıyla ilgili mahkemesince ihtiyati tedbir kararı verildiğini, Tapu Müdürlüğüne gerekli başvurunun yapıldığını, davanın açılmasına müvekkili idare sebebiyet vermediği için idareye kusur atfedilemeyeceğinden davacı taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerektiğini belirterek davanın reddini; idare lehine vekâlet ücretine ve yargılama giderlerine hükmedilmesini; mahkemece davanın kabulüne karar verilecekse; müvekkil idare’nin dava konusu taşınmaz üzerindeki mülkiyet hakkının/irtifak hakkının mutlak şekilde korunmasın ayrıca... Asliye Hukuk Mahkemesinde aynı tarihte idare aleyhine açılmış seri şerhin terkini davaları olduğunu, davanın kabulüne karar verilmesi halinde seri davalarda hükmedilecek vekâlet ücreti oranlarına uygun bir şekilde davacı taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmesini talep etmişir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve dava konusu taşınmazda davalı idare lehine konulan şerhin kaldırılmasına karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın infazı için davacı tarafça idare aleyhine icra takibi başlatılmasının muhtemel olduğunu bu nedenle kararın kaldırılması ihtimaline binaen hüküm kesinleşinceye kadar icranın geri bırakılmasını talep ettiğini, şerhin terkini kararının hatalı olduğunu ve İlk Derece Mahkemesi tarafından davanın açılmasına sebebiyet verilmediği hâlde idare aleyhine yargılama giderleri ve vekâlet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, şerhin terkininden kaçınan ilgili Tapu Müdürlüğünün sorumlu olduğunu, tapuda tescil işlemlerinin ivedilikle sağlanması hususunda idarenin başvurusuna rağmen şerhin terkin edilmediğini, dava kabul edilse bile yargılama giderleri ve vekâlet ücretinden idarenin sorumlu tutulmasının doğru olmadığını ve tapu müdürlüğüne başvuru yapmadan dava açmasının dava hakkının kötüye kullanılması olduğunu, davacının aynı gün seri dava açmış olup (Elmalı Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/183 - 184 - 185 - 186 - 187 - 188 - 189 - 190 - 191 - 192 - 193 - 194 - 195 - 196 - 197 - 198 Esas sayılı dava dosyalarının tümü aynı mahkemede görülmekte olup, aynı tarih olan 04.04.2022 tarihinde müvekkili idare aleyhine açılmış seri şerhin terkini davaları olduğunu) aynı gün karar verilmemesi nedeniyle taleplerinin reddedildiğini Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 22 nci maddesinin birinci fıkrasında değişiklik yapan 30.07.2019 tarihli ve 30847 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tarife birinci ve ikinci hükmünde istinaf mahkemesinin iddia aynı gün duruşmasının görülmesi şartı yer almamakla; davaların aynı tarihte (04.04.2022) idare aleyhine açılmış seri şerhin terkini davaları olması, aynı veya benzer sebeplerden doğan ve aynı zamanda konuları da birbirine oldukça benzer olan, aynı davalı kişi ya da kişilere karşı açılmış bulunan davalar olması, söz konusu davalar açılırken seri dava açma saikiyle hareket edilmiş olması, söz konusu davaların aynı tarihte ve aynı mahkemede açılmış olması sebepleri ile kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu taşınmazın tapu kaydında... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/58 Esas sayılı dosyasında 09.09.2020 tarihinde yazılan müzekkere ile ihtiyati tedbir şerhinin bulunduğu, tapu müdürlüğünce tedbir şerhine dayanak olarak gönderilen... Asliye Hukuk Mahkemesinin müzekkeresi incelendiğinde ise; taraflar arasında görülen kamulaştırmasız el koyma nedeni ile tazminat davasında 2942 sayılı Kanun’un 31/b maddesi gereğince taşınmazın devir ve temlikinin önlenmesi için kamulaştırma şerhi konulmasına karar verildiği esasen söz konusu şerhin konulma amacının 2942 sayılı Kanun’un 31/b maddesi gereğince taşınmazın 3. kişilere devir ferağ ve temlikinin önlenmesi olduğu, yukarıda belirtilen kamulaştırmasız el atma nedeni ile tazminat ve tescil davasında verilen hükmün miktar itibarıyla kesin olduğu, aradan bir yıldan fazla süre geçtikten sonra eldeki davanın açıldığı taşınmazın tapu kaydındaki şerh mülkiyet hakkını sınırlandırdığından bu şerhin kaldırılmasına ilişkin işbu davayı açmakta davacının hukuki yararı bulunduğu, istinaf dilekçesinde belirtilen dosyaların bir kısmının duruşmalarının 29.09.2022 tarihinde yapılıp karara çıkartıldığı, diğer bir kısım dava dosyalarının ise 01.09.2022 tarihinde duruşması yapılarak karara çıkartıldığı, aynı gün duruşması yapılan dosya sayılarının 10'dan fazla olmadığı, buna göre Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 22 nci maddesinin somut olayda tatbikinin mümkün olmadığı, her bir dosya için ayrı ayrı tam avukatlık ücretine hükmedilmesinin yerinde olduğu, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olup davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararı temyiz etmektedir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme

Uyuşmazlık, ... olarak 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca konulan şerhin terkini istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin (b) bendi.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

27.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.