"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2028 Esas, 2023/1856 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Balıkesir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 14.07.2006 Tarihli ve 2005/569 Esas, 2006/238 Karar Sayılı Kararı
Meydana gelen trafik kazası sonucu vefat eden davacıların murisi ...'ın davalı ...'ın kusuru ile öldüğünü belirterek maddi ve manevi tazminat talep edilen davada, davalı ... ile müteveffa ... arasında işveren işçi ilişkisinin varolduğu, bu nedenle İş Mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
B. Balıkesir 1. İş Mahkemesinin 20.01.2017 Tarihli ve 2007/50 Esas, 2017/11 Karar Sayılı Kararı
Taraflar arasında hizmet sözleşmesi ilişkisi bulunmadığından uyuşmazlığın çözümünde genel hükümlerin uygulanması gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
C. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 08.03.2017 Tarihli ve 2017/417 Esas, 2017/410 Karar Sayılı Kararı
Somut uyuşmazlıkta davacıların murisi ... ile davalı ...'ın arkadaş olduğu, aralarında işçi işveren ilişkisi bulunmadığı, davacıların murisi ...'ın kaza yapan araca da işçi işveren ilişkisi nedeniyle değil arkadaşlık ilişkisi nedeniyle binmiş olduğu, olayın iş kazası olmadığı, bu nedenle uyuşmazlığın genel mahkemede çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle Balıkesir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
D. Balıkesir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.09.2019 Tarihli ve 2017/203 Esas, 2019/553 Karar Sayılı Kararı
Maddi ve manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulüne karar verilmiş, karar davacılar vekili ve davalılar ... ve diğerleri vekili tarafından istinaf edilmiştir.
E. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin 26.10.2023 Tarihli ve 2023/627 Esas, 2023/1999 Karar Sayılı Kararı
Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince sonuçlandırılacağı, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi tarafından 08.03.2017 tarihinde yargı yeri belirlenmesi hususunda kesin olarak karar verildiği, bu nedenle incelemenin İzmir Bölge Adliye Mahkemesince yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
F. İzmir Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin 14.12.2023 Tarihli ve 2023/2028 Esas, 2023/1856 Karar Sayılı Kararı
Somut olayda istinaf incelemesi için gönderilen ilk derece mahkemesinin karar tarihinin 12.09.2019 tarihi olup karar tarihi itibariyle Bursa Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyete geçmiş bulunduğu, daha önce verilen kararın yargı yeri belirlenmesine ilişkin olduğu, davanın esasına ilişkin bulunmadığı bu nedenle dava konusu uyuşmazlığa ilişkin istinaf incelemesinin Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesince yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, çift taraflı ve ölümlü trafik kazası sonucu davacıların mirasbırakanı ...'ın vefat etmesi nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı, cenaze masrafları ve manevi tazminat istemine ilişkin davada istinaf incelemesini yapacak olan yetkili Bölge Adliye Mahkemesinin belirlenmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin (694 sayılı KHK) 136. maddesi ile 5235 sayılı Kanun'a eklenen "Yargı çevresinin değişmesi" başlıklı Ek madde 1 şöyledir:
“Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25 inci madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması için Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibarıyla yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.”
C. Değerlendirme
1. 6100 sayılı Kanun'un 341 inci maddesinin birinci fıkrasında ilk derece mahkemelerince verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü halinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabileceği düzenlenmiştir. Ancak yargı yeri belirlenmesine ilişkin inceleme bu düzenlemede yer almamaktadır.
2. Somut olayda, istinaf incelemesine konu Balıkesir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.09.2019 tarihli ve 2017/203 Esas, 2019/553 Karar sayılı kararının Bursa Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyet tarihinden sonra verildiği, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 08.03.2017 tarihli ve 2017/417 Esas, 2017/410 Karar sayılı kararının yargı yeri belirlenmesine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
29.04.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.