Logo

5. Hukuk Dairesi2024/11356 E. 2025/4958 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Borçlu olmadığının tespiti ve taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılması istemine ilişkin davanın hangi mahkemede görüleceği hususunda yetki uyuşmazlığı.

Gerekçe ve Sonuç: Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin davalarda taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinin kesin yetkili olduğu ve yetki sözleşmesi ile yetkinin değiştirilemeyeceği gözetilerek, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olan İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

SAYISI : 2023/621 Esas, 2024/383 Karar

I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR

A. İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 16.12.2014 Tarihli ve 2014/642 Esas, 2014/744 Karar Sayılı Kararı

Taraflar arasında yapılan 23.06.2009 tarihli sözleşmenin 19 uncu maddesinde anlaşmazlıkların çözümü halinde yetkili yer mahkemesi ve icra daireleri olarak İstanbul Mahkemelerinin ve icra dairelerinin yetkili kılındığı, her iki tarafın da tacir olduğu ve bu yetki sözleşmesinin geçerli olduğu, bu yetki sözleşmesiyle belirlenen mahkeme ve icra dairelerinin yetkisinin kesin yetki olduğu, İstanbul Mahkemeleri dışında başka yer mahkemelerinde dava açılmasının olanaklı bulunmadığı, her ne kadar taraflar arasındaki yetki sözleşmesi 23.06.2009 tarihinde yapılmış olup 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 Sayılı Kanun) yürürlük tarihiden önce yapılmış ise de, aynı kanunun “zaman bakımından uygulama "kenar başlıklı 448 inci maddesinde aynen" bu kanun hükümleri tamamlanmış işlemleri etkilememek kaydıyla derhal uygulanır” denilmek suretiyle hemen uygulanması gerektiğinden bu olaya da uygulanması gerektiği, somut olayda; davacının davalı hakkındaki menfi tespit davasını mahkemede açamayacağı, bu itibarla davacının davasında kesin yetkili yer mahkemesi (İstanbul) yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

B. İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin 27.06.2024 Tarihli ve 2023/621 Esas, 2024/383 Karar Sayılı Kararı

Tapu kayıtlarından ipotekli taşınmazın İzmir ili, ... sınırları içerisinde olduğu, taşınmaz üzerindeki ipoteğin fekki ve menfi tespit istemine ilişkin uyuşmazlığı çözme hususunda İzmir Asliye Ticaret Mahkemelerinin kesin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

II. GEREKÇE

A. Uyuşmazlık

Uyuşmazlık, borçlu olmadığının tespiti ile ipoteğin kaldırılması (fekki) istemine ilişkindir.

B. İlgili Hukuk

6100 sayılı Kanunu’nun "Taşınmazın aynından doğan davalarda yetki " başlıklı 12 nci maddesi şöyledir:

"Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.

" İrtifak haklarına ilişkin davalar, üzerinde irtifak hakkı kurulan taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılır."

" Bu davalar, birden fazla taşınmaza ilişkinse, taşınmazlardan birinin bulunduğu yerde, diğerleri hakkında da açılabilir."

C. Değerlendirme

1.Somut olayda, borçlu olmadığının tespiti ile ipoteğin kaldırılması (fekki) talep edilmektedir. Taşınmazın aynına ilişkin davaların taşınmazın tapu siciline kayıtlı bulunduğu yer mahkemesinde açılması gerektiği 6100 sayılı Kanunun 12 inci maddesinin 1 inci fıkrasında hüküm altına alınmıştır. Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davaların, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılması hakkındaki bu yetki kuralı kamu düzenine ilişkin ve kesin olduğu için, bu konuda yetki sözleşmesi yapılamaz ve yetki sözleşmesi ile başka yetkili mahkeme kararlaştırılamaz.

2. Bu durumda uyuşmazlığın taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olan İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.

III. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası

gereğince İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,14.04.2025 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.