"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2024/452 Esas, 2024/441 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Pazarcık 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.08.2024 Tarihli ve 2024/246 Esas, 2024/294 Karar Sayılı Kararı
Davacının merkezi nüfus idaresi sistemindeki yerleşim yeri adresinin Almanya Federal Cumhuriyeti olduğu, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un (5718 sayılı Kanun) 41 inci maddesi gereğince Ankara Asliye Hukuk Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Ankara 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin 10.10.2024 Tarihli ve 2024/452 Esas, 2024/441 Karar Sayılı Kararı
Nüfus kaydı düzeltilmesi istenilen davacının yerleşim yeri adresinin Heindenheim/Almanya Federal Cumhuriyeti olduğu, adres kayıt sistemine kayıtlı yerleşim yeri adresinin bulunmadığı, nüfus siciline kayıtlı olduğu yerin ise Çağlanyancerit ilçesi olduğu gerekçesiyle yetksizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun (5490 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi uyarınca nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 5490 sayılı Kanun’un “Nüfus davaları” başlıklı 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi şöyledir:
“Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır. Kayıt düzeltme davaları nüfus müdürü veya görevlendireceği nüfus memuru huzuru ile görülür ve karara bağlanır.”
3. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”
4. 5718 sayılı Kanun’un “Türklerin kişi hâllerine ilişkin davalar” başlıklı 41 inci maddesi şöyledir:
“Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davaları, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı veya açılamadığı takdirde Türkiye’de yer itibarıyla yetkili mahkemede, bulunmaması hâlinde ilgilinin sâkin olduğu yer, Türkiye’de sâkin değilse Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı takdirde Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde görülür.”
C. Değerlendirme
Dosya kapsamından, nüfus kaydı düzeltilmesi istenilenin yerleşim yeri adresinin Heidenheim An Der Brenz/Almanya Federal Cumhuriyeti olduğu, dosya kapsamından ise Türkiye'deki sakin olduğu yerin ise Pazarcık/Kahramanmaraş olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın Pazarcık 1. Asliye Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Pazarcık 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,07.04.2025 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.