"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/813 Esas, 2023/1938 Karar
DAVA TARİHİ : 13.04.2018
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/748 Esas, 2022/925 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tesciline ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Konya ili, .... ilçesi, ...Mahallesi 31748 ada 31 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırılan kısımlarının kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesi sunmamış, beyan dilekçesinde özetle; davalı müvekkil ile ilgili tapu iptal ve tescil istemine ilişkin Konya 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/241 Esas sayılı dosyasının bulunduğunu, bu dosyanın bekletici mesele yapılması gerektiğini, bu dosya içeriğine göre davacı tarafın dava konusu yaptığı gayrimenkuldeki malikin değişeceğini, söz konusu tarlanın müvekkiline satın alma yoluyla intikal ettiğini, ancak muvazaa nedeniyle tasarrufun iptali davası açıldığını ve halen devam ettiğini, bundan dolayı malikin değişmesi söz konusu olabileceğinden Konya 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/241 Esas sayılı dosyası kesinleşmeden karar verilmesinin mağduriyete neden olacağını beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; Konya 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/241 Esas sayılı dosyasının henüz kesinleşmediğini, tespit edilen kamulaştırma bedelinin 2942 sayılı Kanun'un 18 inci maddesi uyarınca ileride belli olacak hak sahibine ödenmek üzere üçer aylık vadeli hesaba yatırılması gerektiğini, ancak yerel mahkeme kararında ise tespit edilen bedelin davalılara ödenmesine şeklinde hüküm kurulduğunu, oysaki gerekçeli karardaki 3 üncü ve 4 üncü maddelerin kaldırılması ve tespit edilen 506.723,70 TL kamulaştırma bedelinin 2942 sayılı Kanun'un 18 inci maddesi uyarınca ileride belli olacak hak sahiplerine ödenmek üzere üçer aylık vadeli hesaba yatırılmasına ve yine 14.08.2018 tarihinden karar tarihine kadar bu bedele işleyecek yasal faizin de ileride belli olacak hak sahibine ödenmesine karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi tarafından verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile sulu tarım arazisi niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2018 değerlendirme yılı verileri kullanılmak, % 4 kapitalizasyon faizi ve bilirkişi raporunda yazılı özellikleri nedeniyle %170 oranında objektif değer artışı uygulanmak suretiyle, 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri esas alınarak değer biçilmesinde, kamulaştırılan taşınmazın tapusunun iptali ile davacı idare adına tesciline dair verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş; ancak dava konusu taşınmazın mülkiyetinin ihtilaflı olduğunun ve Konya 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/241 Esas sayılı dosyasında tapu iptal ve tescil istemli davanın devam ettiğinin anlaşılmasına rağmen 2942 sayılı Kanun'un 18 inci maddesi uyarınca bedelin ileride malik oldukları kesinleşen kişi ya da kişilere ödenmek üzere üçer ayılık vadeli hesapta bekletilmesi yerine davalılara ödenmesi şeklinde hüküm tesisi hatalı olduğundan İlk Derece Mahkeme kararı kaldırılarak 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin iki numaralı alt bendi gereğince düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; kapitalizasyon faiz oranı ve objektif değer artış oranının uygun olmadığını, tespit edilen bedele Anayasa Mahkemesinin 2942 sayılı Kanun’da bulunan faiz düzenlemesini iptal etmesi nedeniyle faiz işletilmemesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arazi niteliğindeki Konya ili, Meram ilçesi, Kaşınhanı Mahallesi 31748 ada 31 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca gelir metodu esas alınarak değer biçilmesinde isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,18.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.