"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/824 Esas, 2023/2170 Karar
DAVALILAR: 1. ... vd. vekili Avukat ...
KARAR : Esastan ret/ Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 31. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/148 Esas, 2022/79 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ve davalılar ... vd. davalılar ... vd. davalılar ... vd. davalılar ... vd. vekilleri ile ... tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, davacı idare vekilinin başvurusunun esastan reddine, bir kısım davalılar vekillerinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare, davalılar ... vd. davalılar ... vd. ile davalılar ... vd. vekilleri tarafından tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 1888 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın tapusunun iptali ile idare adına tesciline ve yol olarak terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar süresinde cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare, davalılar ... vd., davalılar ... vd., davalılar ... vd., davalılar Aynur Arslan vd. vekilleri ile davalı ... istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; emsal karşılaştırmasının usulüne uygun yapılmadığını, krokisinden de görüleceği üzere dava konusu taşınmazın yapılaşma ve belediye imkanlarına çok uzakta yer aldığını ileri sürmüştür.
2. Davalılar ... vd. vekili istinaf dilekçesinde özetle; 2014 yılında daha değersiz taşınmazlar için Karayolları Genel Müdürlüğünce 3.000 TL m² birim bedeli ödenerek uzlaşmalar yapıldığını, kamulaştırmadan arta kalan bölümde değer azalışının daha fazla olduğunu, eski irtifak nedeniyle çok fazla değer düşüklüğü belirlendiğini, davacı lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinin de hatalı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.
3. Davalı ... istinaf dilekçesinde özetle, bilirkişi raporunun denetlenebilir olmaktan uzak olduğunu, emsal karşılaştırmasının yöntemine uygun yapılmadığını, taşınmazın niteliğinin ve uzlaşma tutanaklarının kararda yeterince tartışılmadığını ileri sürmüştür.
4. Davalılar ... vd. vekili istinaf dilekçesinde özetle; tespit edilen bedelin düşük olduğunu ileri sürmüştür.
5. Davalılar ... vd. vekili istinaf dilekçesinde özetle, dava konusu taşınmazın oldukça değerli bir konumda olduğunu, bedelinin düşük belirlendiğini, irtifak nedeniyle değer düşüklüğünün fazla belirlendiğini ve idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.
6. Davalılar ... vd. vekili isrinaf dilekçesinde özetle, dava konusu taşınmazın oldukça değerli bir konumda olduğunu, bedelinin düşük belirlendiğini, irtifak nedeniyle değer düşüklüğünün fazla belirlendiğini ve idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinin 2942 sayılı Kanun'un değerlendirmeye ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazın emlak metrekare rayiç değerlerinin doğru orantılı olduğu, kamulaştırmadan arta kalan bölümün yözölçümü ve geometrik durumuna göre belirlenen değer azalış oranının yerinde olduğu, taşınmazın bilirkişi raporunda belirlenen niteliğine göre kamulaştırma bedelinin adil ve hakkaniyete uygun olduğu, anlaşıldığından, davacı idare vekilinin tüm, bir kısım davalılar vekillerinin sair istinaf itirazları yerinde görülmemiş ancak faiz bitiş tarihinin hükümde gösterilmemesi, davanın niteliği gereği davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerekirken vekâlet ücreti hükmedilmesi doğru olmadığından bir kısım davalıların istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare, davalılar ... vd., davalılar ... vd., davalılar ile ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalılar ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
3.Davalılar ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
4. Davalılar ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsal kıyaslaması yapılarak tespit edilen bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile yol olarak terkinine karar verilmesi doğrudur.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare, davalılar ... vd. davalılar ... vd. ile davalılar ... vd. vekillerinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına, davalılar ... vd. ... vd. ile ... vd.'den peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye ayrı ayrı irat kaydına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.