"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/83 Esas, 2023/2367 Karar
DAVA TARİHİ : 04.03.2020
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/88 Esas, 2021/421 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Her ne kadar asli müdahil vekilince temyiz talebinde bulunulmuş ise de mahkemece temyiz harcının tamamlanması için çıkarılan muhtıranın ilgilisine tebliğine rağmen temyiz harç ve masraflarının tamamlanmadığı anlaşıldığından 6100 sayılı Kanun'un 366 ıncı maddesinin atfı ile aynı Kanun'un 344 üncü maddesi uyarınca müdahilin temyiz başvurusunun yapılmamış sayıldığı anlaşıldığından bu hususta inceleme yapılmamıştır.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; 1/1000 Ölçekli Kestel Revizyon Uygulama İmar Planı kapsamında kısmen yaya yolunda kısmen meydan alanında kalan Bursa ili, Kestel ilçesi, ... Paşa Mahallesi, 527 ada 9 parsel sayılı taşınmazda bulunan 4 katlı betonarme binanın ve zeminin kamulaştırılmasına karar verildiğini; ancak mülk sahibi davalı ile uzlaşma sağlanamadığını, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davayı kabul etmediklerini, söz konusu kamulaştırma işleminde kamu yararının bulunmadığını, davacı idarece tek bir adet parselin kamulaştırılması ile birlikte amaçlandığı haliyle meydan yapılması-yaya yolunun dizayn edilmesinin mümkün olmayacağını, davacı idarenin yapmış olduğu imar planında belirtilen meydanın, bu haliyle gerçek bir meydan olma özelliğinden son derece uzak olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili, davalı ... vekili ile asli müdahil ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu, istinaf incelemesi neticesinde bozulması gerektiğini, yerel mahkemenin alınan bilirkişi raporlarına karşı yapmış oldukları itirazları dikkate almadan ve yeterli araştırmayı yapmadan karar verdiğini, mahkeme tarafından belirlenen bedelin müvekkil idare tarafından alınan kıymet takdir raporlarının üzerinde çıkmış olup buna karşı yapmış oldukları itirazların dikkate alınmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporlarında oldukça düşük olarak belirlenen kamulaştırma bedelinin, uygun ölçütler ve doğru prensipler çerçevesinde değerlendirilmesi ve taşınmazın gerçek değerinin tespit edilmesi ile müvekkilleri olan davalılara yasal faizi ile birlikte ödenmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
3. Asli müdahil ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; mülkiyet ihtilafına ilişkin Bursa 8.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/597 Esas sayılı davası kesinleşinceye kadar bedelin kayden malike ödenmemesini, asli müdahil davalı olarak müvekkili yararına vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak; üzerindeki yapılara ise resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek değer biçilmesi ve belirlenen bedelin bloke ettirilerek Bursa 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/597 Esas sayılı dosyasının sonucuna göre ödenmesine karar verilmesinin doğru olduğu, böylece mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu sonucuna varılmak suretiyle taraf vekillerinin istinaf başvuru talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; belirlenen bedelin gerçek değerin çok üzerinde olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu, İdare Mahkemesinde iptal davası açtıklarını, sonucunun beklenmesi gerektiğini, tespit edilen bedelin düşük olduğunu ileri sürmüş ve istinaf dilekçesini tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki Bursa ili, Kestel ilçesi, Ahmet Vefik Paşa Mahallesi 527 ada 9 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak; üzerindeki yapılara ise aynı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek değer biçilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare ve davalı ... vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,Taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,19.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.