"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2158 Esas, 2023/2737 Karar
DAVA TARİHİ : 28.03.2023
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 7. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/71 Esas, 2023/367 Karar
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat bedelinin geç ödenmesinden kaynaklanan munzam zararın tahsili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçeinde özetle; davalı ... tarafından kamulaştırılmasına karar verilen Konya ili, Karatay ilçesi, Kerimdedeçeşme Mahallesi 32411 ada 2 parselde kayıtlı taşınmazın tapu kaydının iptali ile belediye adına tescili için davalı ... tarafından dava konusu taşınmazın malikleri müvekkiller aleyhine Konya 8. Asliye Hukuk Mahkemesinde kamulaştırma bedelinin tespiti ile tapunun idare adına tescili talebi davası açıldığını, davanın kabulüne karar verildiğini, davalı belediyeye sunmuş oldukları 12.12.2022 tarihli dilekçe ile söz konusu yasal faizin ödenmesi talep edilmiş olup talep edilen bedelin tümüne %9 üzerinden faiz işletilerek kendilerine 99.859 TL vade farkı ödendiğini, bakiye kalan faiz ödemesinin kendilerine ödenmesi için davalı belediyeye yapılan başvuruya cevap verilmediğini belirterek Konya 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/10 Esas, 2022/359 Karar sayılı kararı ile hüküm altına alınan kamulaştırma bedeline işleyen yasal faizden ödenmeyen şimdilik 1.000 TL'nin 12.12.2022 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı belediyeden tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle;15.12.2022 tarihinde 99.859,00 TL yasal faiz ödemesi yapıldığını, davacının dayanak olarak ileri sürdüğü kanun maddesinin olaya uygulanabilecek nitelikte olmadığını, nitekim ortada “ödenmemiş bir kamulaştırma” bulunmadığını, mahkeme ara kararına istinaden 10.08.2022 tarihinde kamulaştırma bedelinin banka hesabına depo edildiğini, müvekkil idarenin yargılamanın gecikmesinde herhangi bir kusurunun bulunmadığını belirterek hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın eksik ve hatalı olduğunu, kamulaştırma davalarının 4 aylık süre içinde tamamlanması gerektiğini, aksi takdirde 4 ayı takip eden süre için faize hükmedilmesi gerektiğinin belirtildiğini, kamulaştırma bedellerinin ödenmemesi halinde yasal olarak ödenmesi gereken faiz miktarı, yerel mahkemenin kabulünün aksine 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10 uncu maddesi değil 2709 sayılı TC Anayasası'nın 46/son fıkrası gereğince amme alacakları için öngörülen faiz miktarı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mevcut delillerin takdirinde ve hükmün dayandığı gerekçede bir isabetsizlik bulunmadığından, talebin reddine dair verilen İlk Derece Mahkemesi kararı usul ve kanuna uygun olduğu anlaşılmakla davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak kamulaştırma bedeline yasal faiz uygulanması nedeniyle uğranılan zarar tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 122 nci maddesi.
3. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 19.06.1996 tarihli ve 1996/5-144 Esas, 1996/503 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Eldeki davada konu edilen Konya 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/10 Esas sayılı dosyası 10.01.2022 tarihinde açılmıştır. 01.08.2023 tarihli ve 32266 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 05.04.2023 tarihli ve 2022/83 Esas, 2023/69 Karar sayılı kararı ile 04.11.1983 tarihli ve 2942 sayılı Kanun’un 24.04.2001 tarihli ve 4650 sayılı Kanun’un 5 inci maddesiyle değiştirilen 10 uncu maddesine 11.04.2013 tarihli 6459 sayılı Kanun’un 6 ncı maddesiyle eklenen dokuzuncu fıkrası iptal edilmiştir. Bahse konu Dava 01.08.2023 tarihinden önce açılmıştır. Anayasa’nın 153 üncü maddesinin beşinci fıkrasında yer alan; “İptal kararları geriye yürümez.” hükmü ve Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulunun; “Her davada açıldığı tarihte tespit edilen vaziyet hükme ittihaz olunması iktiza eylemesine…” gerekçesini içeren 28.11.1956 tarihli ve 15/15 sayılı kararı ile; “Her dava açıldığı tarihteki fiili ve hukukî duruma göre karara bağlanır.” genel hukukî prensibini hâvi Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 10.05.2017 tarihli ve 2017/3-990 Esas, 2017/954 Karar sayılı kararları nazara alındığında kamulaştırma bedeline 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesinin dokuzuncu fıkrası gereğince Konya 8.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/359 karar sayılı dosyasında 11.05.2022 tarihinden karar tarihi olan 13.10.2022 tarihine kadar yasal faiz işletilmesine karar verildiği ve davanın açıldığı tarihten 4 ay sonrasından başlamak üzere yasal faiz uygulanması yerinde olduğundan davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,Davacıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,04.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.