"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/547 Esas, 2023/1752 Karar
DAVA TARİHİ : 08.12.2016
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: Siirt 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/68 Esas, 2022/265 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... kayyımı ve bir kısım davalı vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare, davalı ... kayyımı, davalı ... ve bir kısım davalı vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare davalı ... ve bir kısım davalı vekilleri Avukat ... tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle;...li, ..., ...köyü 120 parsel taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalılara ödenmesine, dava konusu taşınmazların davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline, göl alanı olarak tapudan terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare, davalı ... kayyımı, davalı ... ve bir kısım davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporlarında taşınmazın bedelinin doğru şekilde hesaplanmadığını, verim miktarları ve ürün fiyatlarının resmî verilerin hilafına yüksek alındığını, arazi için hesaplanan birim fiyata %40 objektif değer artışı eklenerek kamulaştırma bedelinin yüksek hesaplandığını, kapitalizasyon faiz oranının hatalı belirlendiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı ... kayyımı vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve kanuna aykırı olduğu, hükme esas alınan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olmadığı, dava konusu taşınmazın tüm özellikleri göz önüne alındığında taşınmaz...l merkezine çok uzak mesafede olmadığı, dava konusu taşınmaz için belirlenen bedelin emsallerine göre çok düşük alındığı, dava konusu taşınmazın 1. sınıf sulu tarım arazisi kabul edildiği; ancak buna göre belirlenen bedelin düşük olduğu, objektif değer artışının daha fazla uygulanması gerektiğini ileri sürmüştür.
3. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunun eksik incelemeye dayalı olup raporun usul ve kanuna aykırı olduğunu, yapılan hisse hesaplamasının hatalı olduğunu, bilirkişi heyeti raporunda buğday samanının birim fiyatının, 0,10 TL üzerinde hesaplanmış olduğunu, alınan birim fiyatı gerçeği yansıtmamakla birlikte usul ve kanuna da aykırı olduğunu, objektif değer artışının eksik uygulandığını ileri sürmüştür.
4. Bir kısım davalı vekili istinaf dilekçesi özetle; İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu, bilirkişi raporunda sulu şartlarda ürün münavebesinin dekara verimin alt sınırdan alınmasının usul ve kanuna aykırı olduğunu, kapitalizasyon faiz oranının yüksek uygulandığını, objektif değer artışının düşük uygulandığını, davacı yararına vekâlet ücretine hükmedilmesinin doğru olmadığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın sulu arazi niteliğinde olduğu, taşınmaz için hükme esas alınan raporda metrekare birim bedelinin 18,00 TL olarak bulunduğu, buna göre arazi niteliğindeki taşınmaza net gelire göre değer biçilmesinin yerinde olduğu ve bu yönlere ilişkin olan istinaf itirazlarının yerinde olmadığı, bu itibarla; İlk Derece Mahkemesi tarafından kurulan hükmün ve yapılan yargılamanın usul ve kanuna Yargıtay yerleşik içtihatlarına uygun olduğu anlaşıldığından; istinaf etmeyen davalılar yönünden idarenin kazanılmış hakkı saklı tutularak taraf vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare, davalı ... ve bir kısım davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
3. Bir kısım davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arazi niteliğindeki dava konusu...li, ..., ...köyü 120 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir esas alınarak değer biçilmesi ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesi yerindedir.
3. Hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda 2016 yılı...l Tarım ve Orman Müdürlüğü verileri uygulanarak, dava konusu taşınmazın belirtilen özelliklerine ve dosya kapsamına göre uygulanan kapitalizasyon faiz oranı uygun görülmüştür.
4. Mahkemece tespit edilen kamulaştırma bedelinden kaldırma kararı öncesi takdir edilen bedelin mahsubu ile fark bedelin işlemiş faiz ve nemaları ile birlikte derhâl ödenmesine karar verilmesi doğrudur.
5. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare, davalı ... ve bir kısım davalı vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, davalı ... vd'.den, ...'tan peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.