"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/274 Esas, 2023/312 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A.... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.10.2023 Tarihli ve 2022/748 Esas, 2023/323 Karar Sayılı Kararı
Somut olayda incelenen dosya içeriğinden yetkili Mahkemenin Siirt Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesinin olduğunun anlaşıldığı ve davalı tarafın süresinde ibraz ettiği usulüne uygun yetki ilk itirazının bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Siirt 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 13.12.2023 Tarihli ve 2023/274 Esas, 2023/312 Karar Sayılı Kararı
Dava dilekçesinin 13.01.2023 tarihinde davalıya tebliğ edilmiş olduğu, davalı vekili tarafından 30.01.2023 tarihinde cevap süresinin bitimi sonrasında cevap dilekçesinin sunulduğu, süresinden sonra sunulan cevap dilekçesi ile birlikte herhangi bir mahkemenin belirtilmediği, davalı tarafın süresinde cevap dilekçesini sunmaması sebebiyle yetki ilk itirazının mahkemece değerlendirme imkanının bulunmadığı, davalının yerleşim yerinin dava tarihi itibari ile ... ilçesi olduğu, hali hazırda Baykan ilçesinde de Asliye Hukuk Mahkemesinin mevcut olduğu, Siirt Asliye Hukuk Mahkemelerinin yetkili olduğuna ilişkin dosyada bilgi ve belgenin yer almadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, itirazın iptali davasında yetkili mahkemenin belirlenmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun'un 6 ıncı, 7 nci, 10 uncu, 17 nci ve 18 inci maddeleri
3. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 89 uncu maddesi
C. Değerlendirme
1. 6100 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesine göre bir davada genel yetkili mahkeme, davalının yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesidir. Aynı Kanun'un 10 uncu maddesine göre ise sözleşmeden doğan davalar için, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin de yetkili olduğu belirtilmiştir ki bu da özel yetkiye ilişkin bir düzenlemedir. Ayrıca 6098 sayılı Kanun'un 89 uncu maddesine göre para alacağına ilişkin davalarda aksi kararlaştırılmadıkça para borcu alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiğinden alacaklının bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir. Dolayısıyla dava, davacının seçimine göre, hem genel ve hem de özel yetkili mahkemede açılabilir.
2. Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
3. Somut olayda, davacının alacağının tahsili için... İcra Dairesinde takip başlatıldığı, davalının sadece borca itiraz ettiği, böylelikle icra dairesinin yetkisinin kesinleştiği anlaşılmaktadır. İcra dairesinin yetkisine itiraz edilmemesinin o yerdeki mahkemeyi itirazın iptali yönünden yetkili hale getirmezse de dava dilekçesinin davalıya 13.01.2023 tebliğ edildiği, davalı vekilince cevap dilekçesi vermesi için gereken yasal süre geçtikten sonra 30.01.2021 tarihli dilekçesi ile yetki itirazında bulunduğu, bu haliyle davalının süresinde yetki itirazında bulunmadığının anlaşıldığı, yetki itirazında bulunurken de yetkili mahkemenin gösterilmediği, bu hali ile de yetki itirazının usulüne uygun olmadığı anlaşılmaktadır. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle geleceğinden bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı... 1. Asliye Hukuk Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
01.04.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.