"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/3848 Esas, 2024/606 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Yunak Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/378 Esas, 2023/205 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Konya ili, 115 ada 13 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalıya derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; hükme esas alınan bilirkişi raporunda münavebe ürünlerinin verim ve satış fiyatının resmi veriye dayanılmaksızın belirlendiğini, münavebe ürünlerinin Çeltik İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünde yaygın olarak yetiştiriciliğinin yapılmadığını, verilerden farklı olarak masrafın düşük alındığını, bilirkişi raporunda taşınmazların su kaynağına yakınlığının değerlendirilmesi gerektiğini, kapitalizasyon faiz oranının düşük belirlendiğini, kıymet takdir raporunda belirlenen bedel ile bilirkişi raporunda belirlenen bedel arasında önemli bir orantısızlık olduğunu, metrekare birim değerinin yüksek belirlendiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın bulunduğu konum itibarıyla objektif değer artış oranı uygulanmamasının yerinde olmadığını, taşınmazın metrekare birim değerinin düşük belirlendiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu taşınmazın davacı idarenin kıymet takdir raporunda sulu tarım arazisi olarak kabul edildiği gibi hükme esas alınan bilirkişi raporunda belirtilen gerekçelerle de taşınmazın sulu tarım arazisi olarak kabul edildiği, yerleşik Yargıtay uygulamasından ayrılmayı gerektiren farklı ve özel faktörler olmadığından sulu tarım arazisi niteliğindeki taşınmaz için kapitalizasyon faiz oranının % 4 uygulanmak suretiyle net gelire göre değer biçilmesinin usul ve kanuna uygun olduğu, her ne kadar davacı idare vekili hükme esas alınan bilirkişi kurulu ek raporunda uygulanan münavebe sistemine de itiraz etmiş ise de aynı davacı idare tarafından aynı kamulaştırma çalışmaları esnasında aynı mahallede dava konusu edilen diğer bir kısım taşınmazlara yönelik olarak taraf vekillerinin istinaf başvurusu üzerine Dairemizce istinaf incelemesi yapılan dava dosyalarında; Dairemizce İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılarak yeniden davanın esası hakkında hüküm kurulması esnasında uygulanan münavebe sisteminin Yargıtay tarafından onanması suretiyle davacı idare vekilinin bu husustaki istinaf talepleri de yerinde görülmediği, davaya konu taşınmazın değerini artıracak objektif unsurlara rastlanmadığı gerekçesiyle davaya konu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitinde objektif değer artırıcı unsura yer verilmemesi de doğru olduğundan istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Tarım arazisi niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri üzerinden bilimsel yolla değerinin tespit edilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
17.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.