"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/278 Esas, 2024/382 Karar
DAVA TARİHİ: 25.09.2023
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: ... Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI: 2023/742 Esas, 2023/840 Karar
Taraflar arasında görülen 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemi davasında yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin maliki olduğu Gaziantep ili, ... ilçesi, Başpınar Mahallesi 107 ada 4 parsel sayılı taşınmaza davalı idarenin talebi üzerine 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince şerh konulduğunu, davalı idare tarafından herhangi bir kamulaştırma işlemi yapılmadığını, müvekkilinin mülkiyet hakkını kısıtlayan ve hatalı olarak konulan bu şerhin terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz üzerindeki 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca konulan şerhin dayanağının bedel tespit ve tescil davasına ilişkin olduğunu, müvekkili kurum lehine tapuda tescil işlemleri tamamlandığında terkinin mümkün olabileceğini, vekâlet ücreti takdir edilmesi durumunda Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 22 nci maddesindeki hükümlerin uygulanmasını talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulü ile seri davanın yasal şartlarını taşımadığı anlaşıldığından davacı lehine maktu vekâlet ücretine hükmedilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; işbu davanın dayanağını oluşturan ve Bölge Müdürlüğünün talebi ile konulan 31/b şerhlerinin dayanağını kamulaştırmasız el atma davaları sonucu kesinleşen mahkeme kararları oluşturmakta olup söz konusu kararlar gereğince müvekkil kurum lehine kurulan mülkiyet veya irtifak haklarına yönelik tescil işlemlerinin tapuda tamamlanmadığı tespit edildiğinden ve Mahkeme kararları gereğince karşı tarafa bedel ödendiğinden, karar gereğinin yerine getirilmesinin sağlanması, taşınmazların el değiştirmesinin ve kurumun hak kaybına uğramasının önlenmesi amacıyla konulduğunu, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası neticesinde verilen karar infaz edilmediğinden taşınmazın el değiştirmesinin önlenmesi ve dolayısıyla mahkeme kararının infazının sağlanabilmesi için taşınmaz üzerindeki 31/b şerhinin muhafazası gerektiğini, Toroslar EDAŞ’a davanın ihbar edilmesini, vekâlet ücretinin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 22 nci maddesine göre belirlenmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazın tapu kaydı üzerine ... Genel Müdürlüğü lehine 2942 sayılı Kanun’un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince 05.07.2018 tarihli ve 1684 yevmiye numaralı şerh konulduğu halde (ilgili dava dosyasında davacı ... T.C. kimlik numaralı ...'in taraf olarak yer almadığı), ayrıca ... Toroslar Bölge Müdürlüğünün 09.04.2020 tarihli ve 39618 sayılı talep yazıları üzerine ... Tapu Sicil Müdürlüğünce taşınmazın tapu kaydı üzerine ... Genel Müdürlüğü lehine 2942 sayılı Kanun’un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince 15.04.2020 tarihli ve 1796 yevmiye numaralı şerh konulduğu, bu şerhin ise tapuda 31/b şerhi tesis ettirilmesinin yasal dayanağı bulunmayıp, bu işlem davacının mülkiyet hakkının engellenmesi mahiyetinde olup, davacının mülkiyet hakkını sınırlandıran bu şerhin kaldırılmasına ilişkin işbu davaya açmakta hukuki yararı bulunduğu anlaşıldığından, İlk Derece Mahkemesince şerhin kaldırılmasına karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, işbu dava dosyası ile aynı niteliği taşıyan dosyalarla ilgili olarak davacı vekili tarafınca açılan ve aynı gün duruşması yapılan dava dosya sayısı 10 adet olduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 22 nci maddesi uyarınca vekille temsil edilen davacı lehine tam maktu vekalet ücreti hükmolunmasında bir isabetsizlik görülmediği, tapu kaydındaki şerhin ... Genel Müdürlüğü lehine konulmuş olması dikkate alındığında davanın Toroslar EDAŞ'a ihbarı gerektiği yönündeki istinaf itirazının da yerinde görülmediğinden davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf nedenlerini tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı tapu maliki ile davalı idare arasındaki 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukukî nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı idare vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
3. Dava konusu taşınmazın parsel numarasının hatalı yazılması bozmayı gerektirir,
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı idare vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı idare vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
3. İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan “15” sayısının hükümden çıkartılmasına, yerine “4” rakamının yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.