"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Van Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/475 Esas, 2024/670 Karar
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/527 Esas, 2022/265 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Van ili, ... ilçesi, ..........Mahallesi 109 ada 36 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini, yol olarak tapudan terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunda tarla vasfındaki taşınmazın arsa olarak değerlendirildiğini, emsal taşınmaz ile ... ilçe merkezi arası kuş uçuşu mesafe 11,4 km olduğunu, dava konusu taşınmazın ise ... merkezden çok uzakta olduğunu ve arsa olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, dava konusu taşınmazın üzerinde bulunan yapı bedeli düşürülmeden m² birim fiyatının hatalı tespit edildiğini, taşınmazın kıymet takdiri yapılırken emlak vergisi değerlerinin dikkate alınmamasının hatalı olduğunu, değer düşüklüğü hesabı için ayrıca dava açılması gerektiğini, değer düşüklüğü oranının tespit edilebilmesi için taşınmazın eski ve yeni halinin yüzölçümü, geometrik şekli, imar durumu vs. ... kriterlerinin bulunduğu kıyaslama tablosunun hazırlanmasının gerektiğini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın arsa niteliğinde olduğu kabul edilerek, emsal karşılaştırılması yoluyla değerinin tespit edildiği, dava konusu taşınmaz ile emsal alınan taşınmaz arasında vergi değerleri bakımından dava konusu taşınmaz daha değerli olmasına rağmen, dava konusu taşınmazın daha değersiz kabul edilerek vergi değerleri arasında ters orantı olacak şekilde hesaplama yapılarak taşınmazın m² bedeli bulunmuş ise de istinaf edenin sıfatına göre bu husus kaldırma nedeni yapılmadığını, dosya kapsamına göre dava konusu taşınmaz ve emsale ilişkin kayıtların yerel mahkemece ve Dairece toplandığı, bu bilgi ve belgeler doğrultusunda bilirkişi kurulu raporu üzerinde yapılan denetim sonucunda; değerlendirmeye esas alınan Van ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 187 ada 3 parsel sayılı emsal taşınmazın satış tarihinin dava tarihinden önce ve tapuda yapıldığı, bu satışın özel nitelikte olmadığı ve emsal kıyaslamasına esas alınabileceği, emsal ile dava konusu taşınmazın mevkii, konum, nitelik, yüzölçümleri, vergi beyan değerleri bakımından kıyaslaması yapılarak ve benzer özellikleri ile üstün ve eksik yanları gözetilerek dava konusu taşınmazın m2 birim fiyatının 56,41 TL olarak hesaplanmasında ve yolun geçtiği güzergah dikkate alınarak belirlenen irtifak değer düşüklüğü oranında istinaf edenin sıfatına göre usul ve kanuna aykırı bir yön görülmediği; ancak fark bedelin derhal ödenmesi gerektiğinden ve fen raporu tarihi hatalı yazılmak suretiyle infazda tereddüte neden olunması, kararın 2. bendinde kamulaştırma bedelinin hatalı yazılması doğru görülmediğinden davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek İlk Derece Mahkemesinde idare aleyhine 5.100,00 TL vekâlet ücretine hükmedildiği hâlde, sadece idarenin başvurmuş olduğu istinaf yolu incelemesi sonucu vekâlet ücretinin 17.900,00 TL ye çıkmasının usuli kazanılmış hakka aykırı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci ve 12 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki Van ili, ... ilçesi, Gedikbaşı Mahallesi 109 ada 36 parsel sayılı taşınmaza emsal kıyaslaması yapılarak bedel belirlenmesinde isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.