"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1876 Esas, 2024/338 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Dargeçit Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/307 Esas, 2022/212 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ve davalı ... vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Mardin ili, ..........ilçesi, .......Mahallesi 101 ada 52 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalılara ödenmesine, dava konusu Mardin ili, .....ilçesi, ...... Mahallesi 101 ada 51 ve 52 parsel sayılı taşınmazların davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline ve baraj göl alanı içerisinde kaldığından tapudan terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalı ... vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; 7139 sayılı Kanun ile 2942 sayılı Kanun’a getirilen değişikliklerin resen dikkate alınması gerektiğini, askı ilan tarihinde taşınmaz üzerinde bulunmayan yapı ve ağaçların değerinin hesaplandığını, Kıymet Takdir Komisyonunca yapılan araştırma sonucunda gerek uydu (2013), gerek arazi tespit çalışmalarında açıkça görüleceği üzere dava konu taşınmaz üzerinde badem ve fıstık ağaçlarının olmadığını, yörede yaygın (mutat) kuru tarım arazilerinde münavebe aynı yerleşim yerindeki diğer dosyalar da incelendiğinde kuru şartlarda buğday+mercimek olduğunu, net gelir hesabının bu münavebeye göre yapılması gerektiğini, bilirkişi kurulunun kapama meyve bahçesi için hesaplanan metrekare birim fiyatına %10 objektif unsuru da ilave ederek kamulaştırma bedelini hesaplandığını, kapitalizasyon faiz oranının dava konusu taşınmaz kuru tarım arazisi olduğundan %6 olarak alınması gerektiğini ve davalılar lehine ayrı ayrı vekâlet ücretine hükmedilmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz kuru tarım arazisi olup, nehre ve mahalle merkezine çok yakın olup, tarımsal faaliyet açısından çok verimli bir taşınmaz olduğunu, dekardan ilçe ortalamasının çok üstünde verim alınabileceği açık iken bilirkişilerce taşınmaz için dekara verimin ilçe ortalaması olarak alınmış olmasının hakkaniyete uygun olmadığını, objektif değer artışının %50’den aşağı uygulanmaması gerekirken bilirkişilerce %10 objektif değer artışı uygulanmış olmasının hakkaniyete uygun düşmediğini, Anayasa'ya ve Yargıtay içtihatlarına da açıkça aykırı olduğunu, ürün fiyatlarının çok düşük alındığını, dava konusu taşınmaza bu denli düşük bedeller takdir edilmiş olması hakkaniyete uygun olmadığını ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın arazi niteliğinde olduğu anlaşılmış olup, hükme esas alınan bilirkişi raporunda taşınmaza net gelir yöntemine göre değer biçilmesinde ve dava konusu taşınmazın konumu ve bilirkişi kurulu raporunda belirtilen özellikleri dikkate alınarak gelir metoduna göre belirlenen metrekare birim fiyatına uygun objektif değer artış oranı uygulanarak kamulaştırma bedelinin hesaplanmasında bir isabetsizlik bulunmadığından istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arazi niteliğindeki taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca net gelir esas alınarak zeminine; üzerindeki 21.12.2018 tarihli keşif tutanağında da tespit edilen üzerindeki yapılara aynı Kanun'nun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca maddesi uyarınca resmî birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek; ağaçlara ise yaş, cins ve verim durumu dikkate alınmak suretiyle değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Dava konusu taşınmaza uygulanan kapitalizasyon faiz ve objektif değer artış oranları uygundur.
4. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.