"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/904 E., 2024/3 K.
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. İstanbul Anadolu 20. Asliye Hukuk Mahkemesinin 09.03.2023 Tarihli ve 2021/211 Esas, 2023/68 Karar Sayılı Kararı
Somut olayda, nüfus kaydının iptali talep edilen ...'in adres kayıt sisteminde adresinin bulunmadığı, en son oturduğu yerin bilinmediği, Ordu Fatsa nüfusuna kayıtlı olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Fatsa 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.01.2024 Tarihli ve 2023/904 Esas, 2024/3 Karar Sayılı Kararı
İlgilinin yerleşim yeri adresinin bulunduğu mahkemenin kesin yetkili olduğu, mahkemece dosya kapsamında ilgilinin Fatsa sınırında yaşadığına ilişkin tespit yapıldığına dair delil olmaksızın mahkememize yetkisizlik kararı verdiği, en son oturduğu yerin tespitinin yapılarak duruma göre değerlendirme yapılması gerektiği, yalnızca ...'in nüfusa kayıtlı ilin Fatsa olması sebebiyle mahkememizin yetkili olmayacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun (5490 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi uyarınca nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 5490 sayılı Kanun’un “Nüfus davaları” başlıklı 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi şöyledir:
“Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır. Kayıt düzeltme davaları nüfus müdürü veya görevlendireceği nüfus memuru huzuru ile görülür ve karara bağlanır.”
3. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”
C. Değerlendirmece
Dosya kapsamından, nüfus kaydı düzeltilmesi istenilenin adres kayıt sistemine kayıtlı adresinin Çankaya/Ankara olduğu ve dosyanın Ankara Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesi gerektiği tespit edildiğinden her ne kadar Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilmiş bir yetkisizlik kararı yoksa da İstanbul Anadolu 20. Asliye Hukuk ve Fatsa 1. Asliye Hukuk Mahkemelerinin verdikleri yetkisizlik kararları ile davadan el çektikleri, işin görülmesinin sürüncemede bırakılmaması ve Yargıtayca yargı yeri belirlenmesi gerektiği anlaşılmakla uyuşmazlığın Ankara Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Ankara Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 09.12.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.