Logo

5. Hukuk Dairesi2024/5864 E. 2025/1764 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kamulaştırma bedeli tespiti ve tescil davasında, tapu kaydında malik hanesinin boş olması nedeniyle kamulaştırma bedeli tespitinde ve tescil işlemlerinde hangi tarafın muhatap alınması gerektiğine ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Tapu kaydında malik hanesinin boş olması, zilyetlik iddiasına dayalı tescil davası açılmış olması, ancak kadastro komisyonu kararına karşı dava açılıp açılmadığının tespit edilmemiş olması ve bu husus araştırılmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı bulunarak, bozmaya karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2023/1654 Esas, 2024/552 Karar

KARAR : Esastan ret

İLK DERECE MAHKEMESİ : Çatalca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2023/332 Esas, 2023/444 Karar

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davacı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili,.........lçesi, ...........Mahallesi 337 ada 2 parsel (eski 156 ada 1 parsel) sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkinini talep etmiştir.

II. CEVAP

Kayyım vekili cevap dilekçesinde özetle; ........ ilçesi, ............. Mahallesi 156 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kayıt malikinin hak ve menfaatlerini gözetmek adına davayı takip ettiklerini, bilirkişi raporunda belirlenen kamulaştırma bedeline bir itirazı olmamakla birlikte rapor doğrultusunda karar verilmesini talep ettiğini, davalı ve kayyım aleyhine hususları kabul etmediğini ileri sürmüştür.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile kayyıma ödenmesine, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkinine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaza arsa olarak değer biçilmesinin hatalı olduğunu, , emsal seçiminin hatalı, karşılaştırmanın yetersiz belirlenen bedelin yüksek olduğunu ileri sürmüştür.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinin 2942 sayılı Kanun'un değerlendirmeye ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, dava konusu taşınmazın konum ve niteliğine göre dava tarihi itibarıyla belirlenen bedelin adil ve hakkaniyete uygun olduğu, böylece mahkeme kararından usul ve kanuna aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme

Uyuşmazlık, ... olarak davacı idare ile davalı tapu maliki arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ile 18 inci maddesi.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı idare vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki sair temyiz itirazları kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

3. Dava konusu taşınmazın tapu kaydında malik hanesinin boş olduğu, tapulama tutanakları incelendiğinde ise ... ... tarafından zilyetlik iddiasına dayalı tescil davası açıldığı belirtilerek tespite itiraz olunması nedeniyle taşınmaz üzerindeki ağaçların ... ...'na ait olduğunu beyanlar hanesinde belirtilmek suretiyle Hazine adına tespit yapıldığı, Çatalca Belediye Başkanlığı tarafından tutanağa itiraz edildiği komisyon tarafından itirazın reddi ile taşınmazın Hazine adına tesciline komisyon kararına karşı Kadastro Mahkemesine dava açabileceğine dair karar verildiği, ancak dava açılıp açılmadığının dosya kapsamından anlaşılamadığı, bu nedenle 2942 sayılı Kanun'un 18 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca dava konusu taşınmaz hakkında Kadastro Komisyonu kararına karşı dava açılıp açılmadığı araştırılarak, hiç dava açılmamışsa Hazine adına olan tespitin kesinleştiği dikkate alınarak taşınmazın tescilinin sağlanmasından sonra Hazinenin, dava açılmış sonuçlanmamışsa mülkiyet ihtilafına ilişkin bu davanın tüm taraflarının, dava kesinleşmişse malik olarak belirlenenin eldeki bu davaya davalı olarak dahil edilmeleri gerekirken bu şekilde bir araştırma yapılmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1. Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının sair hususlar incelenmeksizin BOZULMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

12.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.