"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1952 Esas, 2024/434 Karar
Avukat ...
2. ... vd. vekili Avukat ...
3. ... vd.
DAVA TARİHİ : 15.04.2021
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziosmanpaşa 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/274 Esas, 2022/197 Karar
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) mülga 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu İstanbul ili, ..., ... Mahallesi 239 parsel sayılı taşınmazın usulüne uygun olarak kamulaştırıldığını, kamulaştırma bedelinin banka hesabına yatırılarak noter tebligatlarının yapıldığını, taşınmaz maliklerince müvekkili idare aleyhine Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1997/103 Esas, 1998/436 Karar sayılı dosyasında tezyidi bedel davası açıldığını ve hükmedilen bedelin müvekkili idarece ödendiğini, böylece kamulaştırma işleminin kesinleştiğini, buna karşılık davalı tarafça tapuda ferağ verilmediğini, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile müvekkili idare adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... kendi adına asaleten, davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ... adına vekâleten cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaza ilişkin kamulaştırma bedelinin murisleri ... tarafından alındığını, herhangi bir bedel taleplerinin olmadığını, dava açılmadan önce kendilerine bildirim yapılmadığı için tapudan feragat ile ilgili herhangi bir kusurlarının bulunmadığını, davanın açılmasına kendileri sebebiyet vermediğinden aleyhlerine yargılama gideri ve vekâlet ücreti hükmedilmemesi gerektiğini ileri sürmüştür.
2. Bir kısım dahili davalılar vekili Avukat ... cevap dilekçesinde özetle; kamulaştırma işlemlerine 1990 yılında başlandığını, aradan 25 yıl geçtikten sonra tescil davasının açıldığını, o dönemde bazı parsellere ilişkin tezyidi bedel davası açıldığını ve kamulaştırma bedellerinin ödendiğini, ancak aradan uzun yıllar geçtiği için hangi parsellere ilişkin ödeme alındığının belgelerin dosyaya girmesi sonrasında değerlendirileceğini, müvekkilleri murisi Nazife Gürbüz'ün kamulaştırmanın yapıldığı tarihte hayatta olmadığını, kendisine yapılan tebligatın her şekilde geçersiz olacağını, ayrıca davanın kabul edilmesi halinde bile davanın açılmasına müvekkilleri sebebiyet vermediğinden aleyhlerine yargılama gideri ve vekâlet ücreti hükmedilmemesi gerektiğini ileri sürmüştür.
3. Davalılar Ali İlkbal ve ... cevap dilekçelerinde özetle; davayı kabul ettiklerini, ancak dava açılmadan önce kendilerine bildirim yapılmadığını ve tapudan feragat ile ilgili bir talepte bulunulmadığını, davanın açılmasına kendileri sebebiyet vermediğinden aleyhlerine yargılama gideri ve vekâlet ücreti hükmedilmemesi gerektiğini ileri sürmüştür.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kısmen kabulüne ve taşınmazın Hüseyin Yeğit adına kayıtlı hissesi ile ... adına kayıtlı hisseden davayı kabul eden mirasçıları adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalılardan ..., C...(...), ..., ..., ... ... ..., Y... ...e usulüne uygun noter tebligatı yapıldığını, kamulaştırma bedellerinin bankaya yatırıldığını, kamulaştırma işlemi kesinleştiği hâlde tapu kayıt maliklerince tapuda ferağ işleminin yapılmadığını, tüm bu nedenlerle eksik inceleme neticesinde davanın reddine ilişkin Yerel Mahkeme kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini, davanın kısmen kabulüne karar verildiği hâlde müvekkili idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmediğini, müvekkili idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesine gerekçe olarak gösterilen Yüksek Mahkeme kararlarının 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davalarına ilişkin olduğunu, oysa eldeki davanın 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescil davası olduğunu, davalı tarafın yıllar önce kamulaştırma bedelini almasına karşın müvekkili idare lehine ferağ vermediğini, dolayısıyla bu davanın açılmasına sebebiyet verdikleri, müvekkili idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin doğru olmadığını, taşınmazın her türlü takyidattan ari olarak müvekkili idare adına tesciline kurulmamasının infazda sıkıntı oluşturabileceğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesine dayanılarak açılan tescil davalarında, davalıya yargılama giderinin yükletilmemesinin, davalının cevap lahiyasında veya en geç ilk oturumda hazır bulunarak davayı kabul ettiğini beyan etmesi halinde mümkün olduğu, dosya içindeki belgelerden tapu kaydı malikleri davalıların ve murislerinin davadan önce tapuda ferağ için davet edilmedikleri, ancak davalılardan ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ile dahili davalılardan ... ve ...'ın ilk duruşmadan önce dilekçe ibraz ederek davayı kabul ettiklerini bildirdikleri, bu davalılar ve dahili davalılar yönünden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 312 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin yerinde olduğu sonucuna varılmakla adı geçen davalılar ve dahili davalılar yönünden davacı idare vekilinin istinaf isteminin yerinde bulunmadığı, ancak diğer davalılar ve dahili davalılara usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiş olup, davayı kabul ettiklerine dair beyanda bulunmadıkları gibi tapuda tescil için ferağ da vermedikleri anlaşıldığından, davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile davayı kabul etmeyen davalılar ve dahili davalılar aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davacı idare lehine vekâlet ücreti takdir edilmemiş olması, kendilerini vekille temsil ettiren davalı ve dahili davalılar lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğinin gözetilmemesi, taşınmazın takyidatlardan ari olarak tesciline karar verilmesi gerektiği hâlde, yazılı şekilde tescil hükmü kurulması gerekçesiyle davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescili hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi ile 24.04.2001 tarihli 4650 sayılı Kanun’un 21 inci maddesi ile 2942 sayılı Kanun'a eklenen ana kanuna işlenemeyen geçici 1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre; davacı idare vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgelere göre; tapu maliki ...'nın mirasçıları olan ..., ..., ... (...), ..., ... ve ... adına murisleri ...'dan intikal edecek toplam 70/1120 hisse için çıkarılan noter tebligatlarının 10.01.1997 tarihinde imzalarına tebliğ edildiği ve tapu maliki ...'dan mirasçılarına intikal edecek hisseye düşen kamulaştırma bedelinin kayıtsız şartsız olarak ödenmesi için davalı idare tarafından 26.05.1997 tarihli, 660/2155 sayılı yazının kamulaştırma bedelinin bloke edildiği banka şubesine gönderildiği gözetilerek, tapu maliki ...'dan mirasçılarına intikal edecek toplam 70/1120 hisse yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi hatalıdır.
3. Dava konusu taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin noter tebligatının tapu maliki ...'ya düşen hisse yönünden 08.01.1997 tarihinde bizzat yapıldığı, tapu maliki ...'ya düşen hisse yönünden 09.04.1997 tarihinde bizzat yapıldığı, tapu maliki ...'ya düşen hisse yönünden 07.01.1997 tarihinde bizzat yapıldığı ve tapu maliki ...'ya düşen hisse yönünden 26.03.1997 tarihinde bizzat yapıldığı, söz konusu hisselere düşen kamulaştırma bedelinin kayıtsız şartsız olarak ödenmesi için davalı idare tarafından 23.05.1997 tarihli, 629/2077 sayılı yazının kamulaştırma bedelinin bloke edildiği banka şubesine gönderildiği gözetilerek, adı geçen tapu maliklerine düşen hisseler yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, davanın reddine karar verilmesi bozmayı gerektirir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davacı idare vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.