"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2206 Esas, 2024/386 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bitlis 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/227 Esas, 2023/754 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 36 ncı maddesine dayanan kamulaştırmadan sonra alınan tapu kaydının iptali ile yol olarak terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın davalı ... yönünden reddine, diğer davalılar yönünden kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu Bitlis ili, ..., ... Mahallesi 438 ada 4 parsel (eski 23,24 ve 26/A parsel) sayılı taşınmazın ... tarafından tasdik olunan 02.01.1974 tarihli ve 1974/1 sayılı kamu yararı kararına istinaden kamulaştırıldığını, bedellerinin hesaplara yatırıldığını, gerekli noter tebligatlarının yapıldığını ve karayolları lehine taşınmazın yol olarak terkin edilerek kamulaştırıldığını, kadastro yenileme tespiti sırasında Bitlis-Mutki il yolunun yapımı amacıyla kamulaştırılan eski 23,24 ve 26/A numaralı parsellerin bir kısmının Bitlis ili, ..., ... Mahallesi 438 ada 4 nolu parsel olarak davalılar adına tespit edildiğini, yapılan tespit işleminin geçersiz olduğunu beyan ederek kamulaştırmadan sonra alınan tapu kaydının iptali ile yol olarak terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın davalı ... yönünden reddine, diğer davalılar yönünden kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kamulaştırılan alanın aslında 289,09 m² olduğunu belirterek tapunun 289,09 m²lik kısmının iptali gerektiğini, müvekkil idare lehine vekâlet ücreti takdir edilmesi gerektiğini, davanın kabulü gerektiğini ileri sürmüştür.
2. Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece verilen hükmün usul ve kanuna aykırı olduğunu, eksik inceleme ile hüküm tesis edildiğini, davanın reddi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan keşif sonucunda, davacının sunmuş olduğu kamulaştırma evraklarına göre Bitlis ili, ..., ... Mahallesi 438 ada 4 parsel nolu taşınmazın Jeodezi ve Fotogrametri mühendisi bilirkişisi tarafından tanzim edilen 01.06.2023 tarihli raporu ve eki krokisinde gösterilen 185,112 m²lik alanın kamulaştırma koridoru içerisinde kaldığının belirlenmiş olması, kamulaştırma bedelinin banka hesabına depo edilmiş ve gerekli ilanların yapılmış olması gözetilerek, davanın kısmen kabulüne karar verilmesinde (aynı yönde Yargıtay 5. HD. 17.11.2022 tarihli ve 2022/7061 Esas, 2022/16337 Karar sayılı kararı da gözetilerek) bir isabetsizlik görülmediği, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12055/17 numaralı başvuru sonucu verilen 23.10.2018 tarihli kararı ve Anayasa Mahkemesinin 2016/9364 başvuru numaralı, 01.06.2019 tarihli ve 30791 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan kararı uyarınca davacı lehine vekâlet ücreti takdir edilmemesin de yerinde olduğu, dava açıldığı sırada davalılardan Hikmet'in tapu maliki olmadığı anlaşılmakla, bu davalı hakkında husumetten ret kararı verilmesinde de bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçeleriyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar etmiştir.
2.Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak kamulaştırmadan sonra alınan tapu kaydının iptali ile yol olarak terkini istemine ilişkindir.
2. Değerlendirme
1. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, temyiz edenin sıfatına göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, davalılardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irad kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.