"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2378 Esas, 2024/497 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Akçakoca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/157 Esas, 2023/216 Karar
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini davasında yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin maliki olduğu Düzce ili, Akçakoca ilçesi, Sarıyayla köyü 105 ada 6 parsel sayılı taşınmaza ilişkin olarak davalı idare tarafından acele kamulaştırma kararı alındığını, davalı idarenin talebi üzerine 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince şerhi konulduğu halde kamulaştırma işlemlerine başlanılmadığı gibi bedel tespit ve tescil davasının da açılmadığını, müvekkilinin mülkiyet hakkını kısıtlayan ve hatalı olarak konulan bu şerhin terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaza ilişkin davacı aleyhine acele kamulaştırma davası açılmış olup Akçakoca Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/218 D.İş Esas sayılı dosyası ile acele el koyma kararı alındığını, acele kamulaştırma bedeli davacı tarafa ödendiğini, kamulaştırma işlemleri devam etmekte olup tespit tescil davaları müvekkil kurum tarafından açılacağını, dava konusu taşınmazdan şerhin kaldırılması halinde taşınmaz, maliki tarafından satılabilecek konuma gelecek ve yeni malik tarafından müvekkil aleyhine el atma sebebiyle dava açılabileceği ve idare tarafından yapılan kamulaştırma işlemlerinin de bir anlamı kalamayacağını, bu aşamaya kadar davacı tarafa yapılan ödemeler yeni malike yansıtılamayacağından müvekkil kurumun zararına sebebiyet vereceğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaza ilişkin davacı aleyhine acele kamulaştırma davası açılmış olup Akçakoca Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/218 D.İş Esas sayılı dosyası ile acele el koyma kararı alındığını, acele kamulaştırma bedeli davacı tarafa ödendiğini, kamulaştırma işlemleri devam etmekte olup tespit tescil davaları müvekkil kurum tarafından açılacağını, dava konusu taşınmazdan şerhin kaldırılması halinde taşınmaz, maliki tarafından satılabilecek konuma gelecek ve yeni malik tarafından müvekkil aleyhine el atma sebebiyle dava açılabileceği ve idare tarafından yapılan kamulaştırma işlemlerinin de bir anlamı kalamayacağını, bu aşamaya kadar davacı tarafa yapılan ödemeler yeni malike yansıtılamayacağından müvekkil kurumun zararına sebebiyet vereceğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının hissedar olduğu dava konusu taşınmazın tapu kaydına 10.03.2022 tarih ve 3437 yevmiye nolu işlemle 2942 sayılı Kanun'un 31/b maddesi uyarınca şerh konulduğu, ancak şerhin konulduğu tarihten itibaren altı ay içerisinde davalı idarece 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesi uyarınca kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil istemli dava açılmadığı, belirtilen nedenle 2942 sayılı Kanun’un 7/son maddesinde öngörülen koşulların gerçekleştiğinin anlaşıldığı, mahkemece davanın kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediğinden davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf nedenlerini tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı tapu maliki ile davalı idare arasındaki 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,26.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.