"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2980 Esas, 2024/818 Karar
KARAR : Esastan ret/Yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/377 Esas, 2023/47 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun(2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı ... davalı vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı ... vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ... feri müdahil vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili dava dilekçesinde özetle; Çanakkale ili, ... ilçesi, ... köyü 375 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın davacı ... adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dava dilekçesinde belirttiği üzere 12.04.2007 tarihinden itibaren kamulaştırma çalışmalarına başlandığını, uzlaşma toplantısında teklif edilen miktarın emsallerin eş değeri olmadığını, müvekkilinin taşınmazının yeni köprü çalışması yapılan yerde olduğunu, bu bölgenin gelişmekte olan sanayi bölgesi olduğunu, taşınmazın değeri tespit edilirken tüm bu hususların da göz önüne alınmasını talep ettiklerini, 10 yıldır müvekkilinin arazisini kullanamadığını, Devlet eliyle taşınmazın etrafının tellendiğini taşınmazın üzerindeki ağaçların kesildiğini müvekkilinin taşınmazını kullanmasının engellendiğini, müvekkilinin ağaçlarının bertaraf edildiğini taşınmazındaki çitlerin yıkıldığını, kamulaştırma tarihinden bu yana müvekkiline herhangi bir paranın ödenmediğini müvekkilinin kamulaştırma işlemlerinin başladığı günden bu yana zarara uğratıldığını, bölge değerlerine eş değer olarak taşınmazın değerinin belirlenmesini, yargılama masraflarının ve vekâlet ücretinin davacı yana yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; tarım arazisi niteliğindeki taşınmaza yüksek bedel takdir edildiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2.Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; hesaplamada düşük değere sahip ürünlerin esas alındığını, kapitalizasyon faiz oranının ve münavebenin hatalı uygulandığını, belirlenen bedelin düşük olduğu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arazi niteliğindeki taşınmaza net gelir yöntemine göre değer biçilmesinin isabetli olduğunu, ancak aynı bölgeden Daireye intikal eden dosyalarda kuru araziler için üçlü münavebe sistemi uygulandığı anlaşılmakla buğday,nohut, kavun münavebesi esas alınarak bedel belirlenmesi gerektiği, ayrıca aynı kamulaştırma projesi kapsamında kalan Bekirli 2702 parsel sayılı taşınmazla ilgili Dairede incelenen 2023/280 Esas sayılı dosyada uygulanan % 400 oranında objektif değer artış oranı uygulanarak metrekare değerinin 74,25 TL bulunduğu ve belirlenen kamulaştırma fark bedelinin depo edilmesi için davacı tarafa tensip zaptı ekli tebligat çıkarıldığı belirlenen bedelin depo edilmemesi üzerine 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrasına göre davacı tarafa ikinci kez süre verildiği, kesin süre sonunda fark bedelin yatırılmaması halinde dosya üzerinden davanın reddine karar verileceğinin ihtiratlı davetiye ile taraflara tebliğ edildiği, ancak davacı ... tarafından fark bedelin depo edilmediği anlaşıldığından davacı ... vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... feri müdahil vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; tebligatların yaş haddinden emekli olan Hazine vekili Avukat ...’a yapıldığını, feri müdahile ek bedelin yatırılması için bir tebligat yapılmadığını, bu nedenlerle kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Feri müdahil vekili temyiz dilekçesinde özetle; tespit edilen fark kamulaştırma bedelinin yatırılması için verilen sürelerin taraflarına ihtar edilmediğini, bu konuda tebligat yapılması gerektiğini, kesin olan tescil kararının ortadan kaldırılmasının usul ve kanuna aykırı olduğunu, esasa yönelik de belirlenen bedelin yüksek olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı idare ile davalı tapu maliki arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası.
3. 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 7/A maddesi.
4. Elektronik Tebligat Yönetmeliği (Yönetmelik)
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukukî nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı idare ve feri müdahil vekillerinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Yapılan incelemede Bölge Adliye Mahkemesince tespit edilen 902.962,50 TL fark kamulaştırma bedelini yatırması için davacı idareye tebliğinden itibaren başlamak üzere 15 gün süre verildiği, fark bedelin yatırılmaması üzerine 31.01.2024 tarihinde ikinci kez 15 gün süre verildiği, kesin süre sonunda kamulaştırma bedelinin yatırılmaması durumunda davanın reddedileceğinin ihtarına karar verildiği ve bu kararın 23.07.2022 tarihinde emekli olan ve bu tarih itibarıyla davalı ... ile ilişiği kesilerek vekillik görevi son bulan Avukat ...’a 06.02.2024 tarihinde tebliğ edildiği, geçersiz olan bu tebligat dışında, davalı Hazineye kararın usulüne uygun şekilde tebliğ edilmediği gibi davacı idare vekili Avukat ...'ın elektronik tebligat adresine tebliğ edildiğine dair Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS) e-tebliğ mazbatası görülmüşse de UETS adresinin adı geçen avukata ait olduğu, 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun (7201 sayılı Kanun) 7/a maddesine ve Elektronik Tebligat Yönetmeliği'nin "Tebligatın Elektronik Yolla Yapılmasının Zorunlu Olanlar" Başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde davacı idareninde sayıldığı 7201 sayılı Kanun'un 3 üncü fıkrasına göre ise ‘Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre elektronik yolla tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması hâlinde bu Kanun'da belirtilen diğer usullerle tebligat yapılır.’ hükmünün bulunduğu, Kanun'un 35 inci maddesi 4 üncü fıkrasına göre, Tüzel kişilere daha önce tebligat yapılmamış olsa bile tüzel kişiler bakımından resmî kayıtlardaki adresleri esas alınacağından ve bu madde hükümleri uygulacağından avukatın kişisel elektronik posta adresine yapılan tebligatın usulsüz olduğu anlaşıldığından kararın bozulması gerekir.
3. Müdahil vekilinin bu aşamada temyizinin değerlendirilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
2.Feri Müdahil vekilinin temyiz itirazlarının bu aşamada değerlendirilmesine yer olmadığına,
Dosyanın 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.