"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2765 Esas, 2024/831 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ...(Mersin) Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/13 Esas, 2021/106 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Mersin ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 1081 parsel (ifrazla 3406 parsel) sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekilinin cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalıya ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili idare lehine vekâlet ücreti takdir edilmemesinin hukuka aykırı olduğunu, emsal alınan taşınmazın ihale ile satıldığını, bu nedenle uygun niteliğe sahip olmadığını, dava konusu taşınmaz için belirlenen bedelin yüksek olduğunu ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz için belirlenen bedelin düşük olduğunu, taşınmazın konumu ve nitelikleri itibarıyla daha kıymetli olduğunu, taşınmaz üzerinde yer alan zirai ve inşai muhdesatların hesaplamada göz ardı edildiğini, emsal alınan taşınmazın uygun niteliğe sahip olmadığını, dosyaya sundukları emsal taşınmazların değerlendirmeye alınmadığını, kamulaştırmadan arta kalan kısımda en az %50 oranında değer azalışı meydana geldiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın arsa vasfında olması nedeniyle, emsal taşınmaz metoduna göre yapılan değer tespitinin yöntem olarak doğru olduğu, emsal olarak alınan ... (...) Mahallesi 4162 parsel sayılı Yargıtay 5. Hukuk Dairesi ve Dairenin denetiminden geçen uygun nitelikte bir emsal olduğu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12055/17 numaralı başvuru sonucu verilen 23.10.2018 tarihli kararı ve Anayasa Mahkemesinin 2016/9364 başvuru numaralı, 01.06.2019 tarihli ve 30791 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan kararı ve 2942 sayılı Kanun'un 29 uncu madde hükmü göz önüne alınarak davacı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin de usul ve kanuna uygun olduğu, taşınmaz üzerinde bulunan meyve ağaçlarının değerinin kamulaştırma bedeline ilave edildiği, yapılan kamulaştırma nedeniyle kot farkı oluşmadığı, kamulaştırmadan arta kalan kısmın yüzölçümünün büyüklüğü ve geometrik yapısının değişmemesi nedeniyle herhangi bir değer düşüklüğünün oluşmayacağının dosya kapsamı ve bilirkişi raporları ile sabit olduğu, dava konusu taşınmazın Belediye Başkanlığı yazısı ve bilirkişi raporlarında belirtilen nitelikleri değerlendirildiğinde, 1/1000 ölçekli uygulama imar planı içerisinde kaldığı, etrafının meskun olup tüm alt yapı hizmetlerinden yararlandığı, yerleşim yeri merkezinde ve beldenin gelişme istikametinde olduğu, Antalya-Mersin asfaltına cepheli, ... Belediye binasına 230 metre, Akdeniz'e ise 270 metre mesafede yer aldığı görülmekle değerli konumundan dolayı 2021 yılı için tespit olunan 934,70 TL/m² birim değerin bölge rayicini yansıtır, makul ve hakkaniyete uygun bir bedel olduğu inancına varıldığı, Yargıtay 5. Hukuk Dairesi ve Daireden geçen emsal kararlarla da uyumlu bir bedel olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı idare ile davalı tapu maliki arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki Mersin ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 1081 parsel (ifrazla 3406 parsel) sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesi ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.