Logo

5. Hukuk Dairesi2024/7694 E. 2025/836 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kamulaştırılan taşınmazın tapu kaydının iptali ve idare adına tescili istemine ilişkin davada, kamulaştırma işleminin usulüne uygun tebliğ edilip edilmediği ve bedelin ödenip ödenmediği hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.

Gerekçe ve Sonuç: Kamulaştırma Kanunu'nun 17. maddesi uyarınca, kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescili için kamulaştırma işleminin usulüne uygun tebliğ edilmesi ve bedelin mal sahibine ödenmesi şartının, somut olayda, mirasçılardan birine tebligatın usulüne uygun yapılmadığı ve bedelin ödendiğinin ispatlanamadığı gözetilerek, ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2020/429 Esas, 2022/1471 Karar

DAVALILAR : ... vd.

KAYYIM : Saniye Kayyımı ... vekili Avukat Yunus ...

DAVA TARİHİ : 03.07.2014

KARAR : Esastan ret

İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 4. Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2014/736 Esas, 2018/1046 Karar

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı ... kayyımı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare ile davalı ... kayyımı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda,

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) öngördüğü yargılama sistemine göre ilk derece mahkemesinin kesin olmayan kararına karşı önce istinaf yoluna başvurulabilmektedir. İstinaf başvurusu üzerine bölge adliye mahkemesince, başvuran tarafın istinaf başvurusunun usulden ya da esastan reddine karar verilebilir veya ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulabilir.

Bu durumda Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı, istinaf başvurusu reddedilen tarafın ya da istinaf incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeni hüküm kurulması hâlinde aleyhine karar verilen tarafın temyiz hakkı bulunmaktadır. Başka bir deyişle istinaf başvurusunun reddi hâlinde bölge adliye mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı sadece istinaf başvurusu reddedilen tarafa ait olup bu hâlde ilk derece mahkemesi kararını istinaf etmeyen tarafın temyiz hakkı bulunmamaktadır.

Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kabulüne dair karara karşı davalı ... kayyımı vekilince istinaf yoluna başvurulmuş ve istinaf başvurusu da esastan reddedilmiştir. Hâl böyle iken İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yoluna başvurmayan davacı idare vekilinin, istinaf başvurusunun esastan reddine dair Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı bulunmamaktadır.

Bu nedenle, davacı idare vekilinin temyiz isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.

Davalı ... kayyımı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.

I. DAVA

Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; mülkiyeti davalıya ait Bursa ili, ...,...... 7756 ada 14 (eski 5547 )parsel sayılı taşınmazın 578,08 m²sinin Bursa Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali yeri için ... Yönetim Kurulunun 27.06.1997 tarihli ve 15-205 sayılı kamu yararı kararı alındığını, Bursa 3. Asliye Hukuk Mahkemesi kararının Bursa 5. İcra Müdürlüğünün 1998/6636 Esas sayılı dosyası ile icraya konularak tespit edilen kamulaştırma bedelinin faizi ile tahsil edildiğini, bu nedenlerle Bursa ili, ...,...... 7756 ada 14 (eski 5547) parsel sayılı taşınmazın 578,08 m²sinin müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP

1. Davalı ... cevap dilekçesinde: davanın reddi gerektiğini ileri sürmüştür.

2.Davalı ... cevap dilekçesinde özetle: davanın açılmasının mesnetsiz olduğunu, tebligatın usulsüz yapıldığını, tescil şartlarının oluşmadığından davanın reddi gerektiğini ileri sürmüştür.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne davalılar adına olan payların iptali ile davacı idare adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... kayyımı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı ... kayyımı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın hissedarlarından Sinan kızı Saniye' ye kayyım atanan Bursa Defterdarına davacı tarafından herhangi bir uzlaşma için çağrı yada tebligat yapılmadığını, İdarece yapılan kamulaştırma işleminin usulüne uygun olarak yapılmadığını, taşınmazın kamulaştırma bedeline ve bu bedelin hak sahiplerine ödenmesi hususunda bir karar verilmediğini ileri sürerek kararı istinaf etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı kayyımın ileri sürdüğü hususların kamulaştırma bedeli tespiti davasının unsurlarına ilişkin olduğundan, bedel hesaplaması ve depo edilmesi gibi şartların işbu davada incelenemeyeceği belirtilerek davalı kayyım vekilinin istinaf başvuru talebinin esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalı ... kayyımı vekilleri temyiz isteminde bulunulmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı ... kayyımı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf başvuru dilekçesinde belirttiği hususları belirterek ve bedelin ödenmediğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme

Uyuşmazlık, kamulaştırılan dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukukî nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... kayyımı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmüştür.

2. Dava konusu Bursa ili, ...,...... 7756 ada 14 (eski 5547) parsel sayılı taşınmazın 578,08 m²sinin Bursa Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali yeri için ... Yönetim Kurulunun 27.06.1997 tarihli ve 15-205 sayılı kamu yararı kararı uyarınca kamulaştırılmasına karar verildiği, tapu maliklerinden davalı Sinan kızı Saniye adına çıkartılan kamulaştırma noter tebligatının muhatap ölü olduğundan bila tebliğ iade edildiği anlaşılmıştır.

3. 2942 sayılı Kanun’un 17 nci maddesine göre kamulaştırmayı yapan idare adına tesciline karar verilebilmesi için davadan önce kamulaştırma işleminin usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi ile birlikte kamulaştırma bedeli ile artırılan bedelin koşulsuz olarak mal sahibi adına bankaya bloke edilmesi gerekmekte olup, somut uyuşmazlıkta tapu maliklerinden Sinan kızı Saniye ve mirasçılarına kamulaştırma noter tebligatının usulüne uygun yapılmadığı anlaşıldığından adı geçen davalı Sinan kızı Saniye hissesi bakımından davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabul kararı verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.

KARAR

Açıklanan sebeplerle;

A. Davacı İdare Vekilinin Temyizi Yönünden;

Davacı idare vekilinin temyiz dilekçesinin REDDİNE,

B.Davalı ... Kayyımı Vekilinin Temyizi Yönünden;

1. Davalı ... kayyımı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

21.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Y.L