"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/71 Esas, 2023/37 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. İstanbul 36. İş Mahkemesinin 29.11.2022 Tarihli ve 2022/239 Esas, 2022/443 Karar Sayılı Kararı
Davacının işlemlerinin Düzce Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından yürütüldüğü ve ve davalı Kurum vekili tarafından cevap dilekçesinde öncelikle yetki itirazında bulunulduğu ve yetki itirazının süresi içerisinde yetkili mahkemenin de gösterilmesi suretiyle usulüne uygun yapılmış olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Düzce 3. İş Mahkemesinin 20.03.2023 Tarihli ve 2023/71 Esas, 2023/37 Karar Sayılı Kararı
Her ne kadar ... Yapı ve İzolasyon Malz. Tic. Ltd. Şti.'nin Düzce ilinde bulunduğu, SGK inceleme raporunun Düzce'de düzenlendiğinden bahisle dosyaya yetkisizlik kararı verilerek mahkememize gönderilmişse de, ... Yapı ve İzolasyon Malz. Tic. Ltd. Şti.'nin fiili çalışan bir işyeri olmadığı, bu durumun SGK müfettişleri tarafından hazırlanan inceleme raporuyla sabit olduğu, davacının ... Yapı ve İzolasyon Malz. Tic. Ltd. Şti.'de hiç çalışmadığı, Düzce ilinde herhangi bir çalışmasının bulunmadığı, davacının dava tarihindeki ikametgah adresinin İstanbul olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu (7036 sayılı Kanun) uyarınca kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukukî dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 7036 sayılı Kanun’un “Yetki” başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“İş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir.”
3. 6100 sayılı Kanun'un “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.”
4. 6100 sayılı Kanun'un “Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki” başlıklı 14 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir.”
C. Değerlendirme
1. Taraflar arasındaki davada yetkili mahkeme, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının merkezinin bulunduğu Ankara Mahkemeleri veya davacının işlemlerini yürüten şubenin bulunduğu yer mahkemeleridir. Davaya konu kurum işlemine dayanak denetmen raporunun Düzce Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü tarafından düzenlendiği, iptali istenen kurum işleminin İstanbul Unkapanı Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından yapıldığı anlaşılmaktadır.
2. Kesin yetki halinin kuralının bulunmadığı ve birden fazla genel ve özel yetkili mahkemenin bulunduğu hallerde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı davasını, bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir.
3. Somut olayda, davalı vekilinin cevap dilekçesi ile birlikte; davacı tarafından çalışmanın geçtiği iddia edilen işyerinin Bağcılar ilçesinde olup yargı çevresi bakımından Bakırköy İş Mahkemelerinin yargı çevresinde kaldığı, yine davacının iptal edilen çalışmalarının göründüğü yer Düzce İlinde olduğu, bu nedenle yetkisizlik kararı verilerek dosyanın yetkili Bakırköy veya Düzce Mahkemelerine gönderilmesine karar verilmesini talep ettiği, yetkili mahkemelerden hangisini seçtiğini belirtmediği, bu hali ile yetki itirazının usulüne uygun olmadığı anlaşılmaktadır. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle geleceğinden bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı İstanbul 36. İş Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İstanbul 36. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
10.02.2025 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.