"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2024/95 Esas, 2024/191 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Tokat 2. İş Mahkemesinin 16.02.2024 Tarihli ve 2024/30 Esas, 2024/44 Karar Sayılı Kararı
Dosya kapsamından davalı ...'nun adresinin Ankara olduğu, denetime konu iş kazası nedeniyle düzenlenen 20.07.2023 tarih 105835/08/İR/08 sayılı denetmen raporunda tespit edildiği üzere işin yapıldığı yerin Adana ili olduğunun anlaşıldığı, kamu düzeninden olan kesin yetki kuralının dava şartı olduğu ve davanın her aşamasında resen nazara alınması gerektiği, bu nedenle davada işin yapıldığı yer olan Adana Nöbetçi İş Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Adana 9. İş Mahkemesinin 30.04.2024 Tarihli ve 2024/95 Esas, 2024/191 Karar Sayılı Kararı
Davacı vekilince müvekkiline ait işyerinde sigortalı ...ün sigortasız çalıştırıldığından bahisle re'sen tahakkuk ettirilen prim borcu ile aynı sebeple geriye dönük oluşturulan teşvik borcundan sorumlu olunmadığının tespiti ile bu yöndeki Kurum işleminin iptali için Tokat 2. İş Mahkemesi nezdinde eldeki davanın ihdas edildiği, bu tür Kurum işleminin iptali davalarında ödeme emrinin iptali davalarının aksine kesin yetki kurallarının geçerli olmadığı, yetki itirazının davalı tarafça cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerektiği, aksi takdirde yetki durumunun mahkemece re'sen dikkate alınmasının mümkün olmadığı, sonuç olarak davalı tarafça usulünce yapılmış bir yetki itirazı bulunmaksızın Tokat 2. İş Mahkemesince re'sen verilen yetkisizlik kararının usul ve yasaya uygun düşmediği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu (7036 sayılı Kanun) uyarınca kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukukî dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 7036 sayılı Kanun’un “Yetki” başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“İş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir.”
3. 6100 sayılı Kanun'un “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.”
4. 6100 sayılı Kanun'un “Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki” başlıklı 14 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir.”
5. 6100 sayılı Kanun'un "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19 uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkrası şöyledir:
“(2)Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz.
(3)Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir.
(4)Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir.”
C. Değerlendirme
Somut olayda, davanın Tokat 2. İş Mahkemesinde açıldığı, davalı Kurumun cevap dilekçesi ile birlikte yetki itirazında bulunsa da yetkili mahkemeyi göstermediği, bu hali ile yetki itirazının usulüne uygun olmadığı anlaşılmaktadır. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle geleceğinden bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı Tokat 2. İş Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Tokat 2. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
10.02.2025 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.