Logo

5. Hukuk Dairesi2024/8918 E. 2025/747 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Saklı payların tenkisi davasında görevli ve yetkili mahkemenin belirlenmesi.

Gerekçe ve Sonuç: Miras bırakanın terekesinden mal kaçırma yoluyla yapılan ve saklı payları ihlal eden tasarrufların tenkisi davalarında, 6100 sayılı HMK’nın 11/1-a maddesi uyarınca miras bırakanın son yerleşim yeri mahkemesinin görevli ve yetkili olması gözetilerek, Gerede Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğuna karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2022/236 Esas, 2024/320 Karar

DAVACILAR : ... vd.

I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR

A. Gerede Asliye Hukuk Mahkemesinin 09.02.2022 Tarihli 2022/32 Esas 2022/62 Karar Sayılı Kararı

Dava konusu İstanbul ili, ... ilçesi,... Mahallesi 7580 parseldeki taşınmazın İstanbul ilinde bulunduğu, taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkili olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.

B. Bakırköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 23.05.2024 Tarihli ve 2022/236 Esas, 2024/320 Karar Sayılı Kararı

Somut olayda davacının, müteveffa Halit Açıkgöz'ün 18.06.1986 tarihinde İstanbul ili, ... ilçesi,... Mahallesi 7580 parsel sayılı taşınmazın 34/152 hissesini davalıya satış göstermek suretiyle devretmesi ve daha sonra bu taşınmaz nedeniyle İstanbul ili, ... ilçesi,... Mahallesi 1335 ada 9 parselde inşa edilen taşınmazın 3 ve 4 nolu bağımsız bölümlerinin dava dışı 3. kişilere devri nedeniyle müvekkillerini ihlal edilen saklı pay bedellerinin talep edildiği, mirasbırakanın son yerleşim yeri adresinin Bünüş Köyü Merkez Köy Yolu ... No:44 ... olduğu, davacının talebinin taşınmazın aynına ilişkin olmayıp para alacağına ilişkin olduğu, kaldı ki tenkis davalarında müteveffanın son yerleşim yeri mahkemesinin kesin yetkili olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.

II. GEREKÇE

A. Uyuşmazlık

Uyuşmazlık, 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 560 ncı maddesi ve devamı maddeleri uyarınca saklı payın tenkisi ile bedelin tahsili istemine ilişkindir.

B. İlgili Hukuk

1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.

2. 6100 sayılı Kanun’un “Mirastan doğan davalarda yetki” başlıklı 11 inci maddesinin birinci fıkrasının a bendi şöyledir:

“Aşağıdaki davalarda, ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir:

a) Terekenin paylaşılmasına, yapılan paylaşma sözleşmesinin geçersizliğine, ölüme bağlı tasarrufların iptali ve tenkisine, miras sebebiyle istihkaka ilişkin davalar ile mirasçılar arasında terekenin yönetiminden kaynaklanan davalar.”

3. 4721 sayılı Kanun'un “Tenkis Davası " başlıklı 560 ıncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:

“Saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar, mirasbırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisini dava edebilirler.”

C. Değerlendirme

1. 6100 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinde mirastan doğan davalarda ölen kişinin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkili mahkeme olarak düzenlenmiştir.

2. Dosya kapsamından, murisin son yerleşim yeri adresinin ... olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın Gerede Asliye Hukuk Mahkemesince çözümlenmesi gerekmektedir.

III.KARAR

Açıklanan sebeplerle;

6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Gerede Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,

20.01.2025 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.