"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/235 Esas, 2024/255 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Ağrı 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (İş Mahkemesi sıfatıyla) 06.04.2023 Tarihli ve 2022/2294 Esas, 2023/808 Karar Sayılı Kararı
Davacının dava dilekçesinde bildirilen adresinde yaptırılan kolluk araştırması sonucunda davacının ikamet ettiği köy olarak belirtilen ...köy muhtarının davacının bir yıl önce ... iline yerleştiğini bildirdiği, güncel adresinin ..... olduğu, davanın iş kazasından kaynaklanan tazminat talepli olduğu, kazanın gerçekleştiği yerin ... ili, davacının güncel ikamet adresinin ... ili ve davalı işverenin adresinin ise ... ili olduğu, davalının yetki itirazında bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. ... 32. İş Mahkemesinin 18.04.2024 Tarihli ve 2023/235 Esas, 2024/255 Karar Sayılı Kararı
Somut olayda nüfus kayıtlarında yapılan araştırma neticesinde davanın açıldığı tarihte davacının yerleşim yeri adresinin Ağrı ili olduğunun anlaşıldığı, davacının seçim hakkını kullanarak davayı Ağrı İş mahkemesinde açtığı, davalının yetki itirazının da bulunmadığı, iş kazasından doğan tazminat davalarında, zarar gören işçinin yerleşim yeri mahkemesinin de yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, iş kazasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesi, 14 üncü maddesi ve 19 uncu maddesinin dördüncü fıkrası
3. 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 sayılı Kanun) 6 ıncı ve 9 uncu maddeleri
C. Değerlendirme
1. Davanın açıldığı ve ilk derece mahkemesi tarafından karar verilen tarihte yürürlükte bulunan 7036 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesinde İş Mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkemenin, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesi olduğu, davalı birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinin de yetkili olacağı, iş kazasından doğan tazminat davalarında ise, iş kazasının veya zararın meydana geldiği yer ile zarar gören işçinin yerleşim yeri mahkemelerinin de yetkili olacağı belirtilmiştir. Benzer düzenleme, mülga 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun (5521 sayılı Kanun) 5 inci maddesinde ve 5521 sayılı Kanun’da sarahat bulmayan hallerde 6100 sayılı Kanun'a gönderme yapan 15 inci maddesinde de mevcuttur. Ancak kamu düzenine ilişkin yetki kuralını düzenleyen 7036 sayılı Kanun'un 6 ıncı maddesinin, işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya 4857 sayılı İş Kanunu'na dayanan alacak ve hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarına uygulanacağı kabul edilmelidir.
2. Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
3. 7036 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesinde belirtilen yetki kuralı kamu düzenine ilişkin olup öngörülen yetkili mahkemelerden birini tercih hakkı işçiye aittir. Davacı işçinin kanuni yetkili mahkeme dışında başka bir yer mahkemesinde dava açması tercih hakkını ortadan kaldırmayacağı gibi bu seçim hakkının işverene geçmesi sonucunu da doğurmaz. Başka bir anlatımla seçimlik hak işçide olup, davacı işçinin beyanı doğrultusunda dosyanın yetkili İş Mahkemesine gönderilmesi gerekir.
4. Somut olayda, dava tarihi itibarıyla yerleşim yeri Merkez/Ağrı olan davacının seçimlik hakkını, yerleşim yerinde dava açarak kullanmasının, 7036 sayılı Kanun'da düzenlenen yetki kuralına uygun olduğu anlaşılmakla, uyuşmazlığın Ağrı 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde (İş Mahkemesi sıfatıyla) görülüp çözümlenmesi gerekir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Ağrı 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (İş Mahkemesi sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
20.01.2025 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.