"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2024/47 Esas, 2024/105 Karar
DAVACILAR : ... vd.
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. İstanbul Anadolu 13. İş Mahkemesinin 11.01.2024 Tarihli ve 2023/525 Esas, 2024/29 Karar Sayılı Kararı
Davalı şirketin adresinin ...olduğu, davacıların murisinin en son çalışma yerinin Kahramanmaraş olduğu hususunun dava dilekçesinden anlaşıldığı, bu kapsamda davalının yerleşim yerinin ve işin yapıldığı yerin Kahramanmaraş ili olduğundan yetkili mahkemenin Kahramanmaraş İş Mahkemeleri olacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Kahramanmaraş 4. İş Mahkemesinin 28.02.2024 Tarihli ve 2024/47 Esas, 2024/105 Karar Sayılı Kararı
7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 sayılı Kanun) 6 ncı maddesinde belirtilen yetki kuralı kamu düzenine ilişkin olup öngörülen yetkili mahkemelerden birini tercih hakkı işçiye ait olduğu, davacı işçinin kanuni yetkili mahkeme dışında başka bir yer mahkemesinde dava açmasının tercih hakkını ortadan kaldırmayacağı gibi bu seçim hakkının işverene geçmesi sonucunu da doğurmayacağı, başka bir anlatımla seçimlik hak işçide olup, davacı işçinin beyanı doğrultusunda dosyanın yetkili iş mahkemesine gönderilmesi gerektiği, somut olayda davacılar tarafından seçimlik hakkın kullanılarak İstanbul Anadolu Mahkemesinde dava açıldığı, mahkemece müteveffa davacının nerde çalıştığının sorulmadığı ayrıca 7036 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesi uyarınca davanın görülmesini istediği yer konusunda seçimlik hakkını hangi il de kullanmak istediği hususunda davacı vekiline beyanda bulunmak üzere süre verilmediği, dava açılma tarihinde 7036 sayılı Kanun'un yetkiye ilişkin maddesinde belirtilen seçimlik yetkili mahkemede davanın açılmış olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 sayılı Kanun) uyarınca işçi işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 7036 sayılı Kanun’un “Yetki” başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“İş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir.”
C. Değerlendirme
1. Davanın açıldığı ve ilk derece mahkemesi tarafından karar verilen tarihte yürürlükte bulunan 7036 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesinde İş Mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkemenin, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesi olduğu belirtilmiştir. Benzer düzenleme, mülga 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun (5521 sayılı Kanun) 5 inci maddesinde ve 5521 sayılı Kanun’da sarahat bulmayan hallerde 6100 sayılı Kanun'a gönderme yapan 15 inci maddesinde de mevcuttur.
2. İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan davalı tarafça süresinde yapılmasa da hakim tarafından kendiliğinden bu husus göz önünde bulundurmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de resen yetkisizlik kararı verebilir.
3. Kesin yetki halinin kuralının bulunmadığı ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu hallerde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı, kesin yetki kuralının bulunmadığı bir davayı yetkisiz bir mahkemede açmışsa, seçme hakkı itiraz eden davalıya geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir.
4. 7036 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesinde belirtilen yetki kuralı kamu düzenine ilişkin olup öngörülen yetkili mahkemelerden birini tercih hakkı işçiye aittir. Davacı işçinin kanuni yetkili mahkeme dışında başka bir yer mahkemesinde dava açması tercih hakkını ortadan kaldırmayacağı gibi bu seçim hakkının işverene geçmesi sonucunu da doğurmaz. Başka bir anlatımla seçimlik hak işçide olup, davacı işçinin beyanı doğrultusunda dosyanın yetkili İş Mahkemesine gönderilmesi gerekir.
5. Davacı tarafından davanın açıldığı yer mahkemesi yetkisiz ise de, dosya kapsamından 7036 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesi gereğince Kahramanmaraş 4. İş Mahkemesi'nin işin yapıldığı yer ve davalının dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olarak yetkili olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın Kahramanmaraş 4. İş Mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Kahramanmaraş 4. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
20.01.2025 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.