"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2017/326 E., 2021/909 K.
...
HÜKÜM : Karar Verilmesine Yer Olmadığına
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen elatmanın önlenmesi davasında verilen ret kararı hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 15.Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili iddiasında özetle; taraflar arasında imzalanan 17/06/2013 tarihli sözleşme gereğince; müvekkilinin Pasinler Kanalizasyon İnşaat işini taahhüt ettiğini, sözleşmenin 11.maddesinde; hak ediş raporlarının her ayın ilk 5 günü içinde düzenleneceği, onaylanıp tutanağa bağlandıktan sonra 15 gün içinde ödeneceğinin belirtildiğini, davalının hukuk müşavirliğinin Erzurum Bölge Müdürlüğüne yazdığı yazı ile 628.536,00-TL asıl alacaklarına 2.453.385,82-TL faiz işlemiş olduğunu, ellerinde 349.881,00-TL teminat mektubu bulunduğundan teminatsız kalan 2.732.040,52-TL'nin Pasinler Kanalizasyon Yapım işine ait hak edişten bloke edildiğinin bildirildiğini, bu yazı nedeniyle müvekkili olan yüklenici ile davalı banka arasında Yalova 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/990 esas sayılı dava bulunduğunu, ayrıca davalı banka tarafından da Ankara 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2004/765 esas sayılı dosyasından alacak davası açıldığını, her iki davanın birleştirildiğini, yapılan yargılama sonucunda müvekkilinin açmış olduğu menfi tespit davasının kabulüne, teminat mektubunun iadesine karar verildiğini, birleşen davalı bankanın açmış olduğu davanın ise reddine karar verildiğini, dosyanın temyiz aşamasında olduğunu, davalı banka tarafından müvekkilinin hak edişine haksız ve fiili el atma bulunduğundan 13.06.2014 tarihli dilekçe ile Erzurum Bölge Müdürlüğüne verilen talimatın geri alınmasının talep edildiğini, davalı bankanın yapılan bu başvuruyu sonuçsuz bıraktığını, müvekkilinin hak edişine el konulmasından ötürü zor durumda kaldığını, davalı banka yetkilileri ile 18.06.2014 tarihinde yapılan görüşmeler neticesinde Mayıs ayı imalatına ait hak edişin ödenmesine karşılık blokesi ön görülen 2.732.040,52-TL'nin 4 eşit taksit halinde sonraki aylara ait hak edişlerden kesilmesine razı olmak zorunda kaldığını, davalının Pasinler Kanalizasyon işine ait hak edişlerden 2.732.040,52-TL'nin bloke edilmesine ilişkin eylem ve işleminin hukuka aykırı olduğunun tespiti yönündeki müdehale ve muarazanın men'ine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili savunmasında özetle, davacı şirketin de toplam 365.584m3 kazı artığı malzemeyi kesin depoya taşımadığı ve taşımışcasına 418.669,68-TL haksız kazanç elde ettiği tespit edildiğinden kendisine haksız olarak ödenen bedelin iadesinin talep edildiğini, ancak davacının Yalova 2.Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açtığını, müvekkili kurumunda Ankara 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2004/765 esas sayılı dosyasından alacak davası açtığını, her iki dosyanın birleştirilmesine karar verildiğini, Yalova 2.Asliye Hukuk Mahkemesince davacının açtığı davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verildiğini, kararın Yargıtay'da olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 13/6.maddesinde; hak ediş raporları ile yapılan bütün ödemelerin geçici nitelikte olup kazanılmış hak sayılamayacağını, hak ediş raporu ile fazla ödeme yapıldığının anlaşılması halinde fazla yapılan ödemenin ayrıca uyarı ve hüküm almaya gerek olmaksızın 15 gün içinde iade etmek zorunluluğunun olduğunu, ödenmemesi halinde müteahhidin bankadaki bütün hak ve alacaklarından tevkif ve tahsil haklarının bulunduğunu, İller Bankası Yapı İşleri Genel Şartnamesinin 39.maddesindeki aynı mahiyette olduğunu, sözleşmenin 13.maddesi Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 38.ve 39.maddeleri gereğince; bankalarınca haksız olarak ödendiği tespit edilen meblağlar için müteahhidin bankada mevcut tüm hak ve alacakları ile teminatına bloke koyulmasına işleminin sözleşmeden kaynaklandığını, ayrıca davacının talebi doğrultusunda taksitlendirme işlemi yapıldığını belirterek, açılan davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 08/07/2015 tarihli ve 2014/1352 Esas, 2015/413 Karar sayılı kararıyla; davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekilince temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay(Kapatılan) 15.Hukuk Dairesi 16.05.2016 tarih 2015/4883 Esas ve 2016/2752
karar sayılı ilamında "Dosya kapsamından, taraflar arasında Yalova 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/990 Esas sayılı dosyasında, davacı yüklenici tarafından açılan asıl davada, eser sözleşmesi nedeniyle davacının davalıya borçlu bulunmadığının tesbiti ile sözleşme uyarınca verilen teminat mektuplarının iadesi, davacı yüklenici tarafından açılan ve birleşen 2004/1185 Esas sayılı dava ise menfi tesbit istemine ilişkin olup, iş sahibi İller Bankası tarafından açılan birleşen Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2004/765 Esas sayılı davada ise eser sözleşmesi uyarınca yükleniciye yapılan fazla ödemenin davalıdan tahsili istenilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda yüklenici tarafından açılan asıl ve birleşen 2004/1185 Esas sayılı davanın kabulüne, iş sahibi tarafından açılan birleşen 2004/765 Esas sayılı davanın reddine karar verilmiş, karar iş sahibi İller Bankası tarafından temyiz edilmiştir.
Görülmekte olan ve henüz kesinleşmediği anlaşılan Yalova 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'in 2004/990 Esas sayılı dava dosyasının sonuçları eldeki davayı etkileyecek niteliktedir.
Mahkemece yapılması gereken iş, Yalova 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/990 Esas sayılı dava dosyasının kesinleşmesini beklemek, kesinleştikten sonra sonucuna uygun karar vermekten ibarettir. 6100 sayılı HMK'nın 165/1. maddesi hükmü gereğince ilgili dava dosyası bekletici mesele yapılmadan ve sonuçları değerlendirilmeden eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış," gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde, bozma ilamı doğrultusunda Yalova 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/990 Esas sayılı dava dosyasının kesinleşmesi bekletici mesele yapıldığı, davacı vekili, 14/10/2021 tarihli celsede dava konusu alacağın davalı tarafından ödenmesi sebebi ile davanın konusuz kaldığını beyan ettiği, buna göre dava konusu olan alacağın dava açıldıktan sonra ödenmesi sebebi ile açılan davanın konusuz kaldığı anlaşılmakla, davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, davacının dava tarihi itibari ile dava açmakta haklı olduğu kanaatine varılmakla yaptığı yargılama giderlerinin davalıdan tahsiline, davacı lehine vekalet ücreti ödenmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davanın açılmasına kendisinin sebebiyet vermediğini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulmaması gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, eser sözleşmesinden kaynaklanan el atmanın önlenmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri,
TBK’nın 470 vd. maddeleri,
6100 sayılı Kanunun 331 nci maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı; davalının davacının davayı açmasına sebebiyet verdiği anlaşıldığından mahkemece yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
30/05/2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.