"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2012/485 E., 2021/554 K.
DAVALILAR : 1-Tasfiye Halinde S.S. ...Konut Yapı Kooperatifi
vekili Avukat ... 2-... vekili Avukat
... 3- ...,...
... 5-... 6-... 7-... 8-...
DAVA TARİHİ : 26.01.2009
HÜKÜM/KARAR : Davanın Reddi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen tapu iptal ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı kooperatif üyesi olan müvekkilinin tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, genel kurulda alınan kararlar uyarınca ödeme yapan ortaklara tapu devri yapılacağı yönünde karar alındığını, bu kararın müvekkili gibi şartlı ortakların kazanılmış haklarını ihlâl ettiğinden iptaline karar verildiğini, kat irtifaklarının davalı arsa malikleri adına kurulduğunu ve tapu devrinin yönetimin keyfine bırakıldığını ileri sürerek tapularının davalı arsa malikleri adına olan kaydının iptali ile müvekkili adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı kooperatif vekili, tapu maliki olmadıklarından kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... vekili, dava dışı S.S. ... Konut Yapı Kooperatifi ile 14.07.1994 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladıklarını, karşı tarafın sözleşmeden doğan haklarını 12.09.2004 tarihinde davalı kooperatife devrettiğini, sözleşmede teslim tarihinin 01.10.1997 olarak kararlaştırıldığını, ek süreler tanınmasına rağmen işin tamamlanamadığını, açılan davalarda tazminat kazandıklarını, sözleşmenin feshine karar verildiğini ve müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesi’nin 26/04/2011 tarih ve 2009/31 Esas, 2011/114 Karar sayılı kararıyla; davalı arsa malikleri ile yapılan sözleşmeden doğan hakların davalı kooperatife devredildiği, davalı kooperatif tarafından genel kurulda alınan kararlar doğrultusunda dairenin şartlı üyelik sözleşmeleri ile davacıya satışının yapıldığı, satım bedelinin davalı kooperatif tarafından tahsil edildiği, arsa sahipleri tarafından açılan dava ile üst birlik ile yapılan sözleşme temerrüt nedeniyle feshedilmiş ise de, davalı kooperatifin inşaatı yapmasına arsa sahipleri tarafından müsaade edildiği, inşaatların bitirildiği, yapılan inşatta eksik ve ayıplı iş olmadığı, bu durumda da müteahhit konumunda bulunan davalı kooperatiften iki adet daire satın alan davacının kooperatife düşen bu dairelerin kendi adına tapuya kayıt ve tescilini talep edebileceği gerekçesiyle davanın kabulü ile dava konusu taşınmazların arsa sahipleri adına olan kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesi’nin 26/04/2011 tarih ve 2009/31 Esas, 2011/114 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve davalı kooperatif vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay Kapatılan 23. Hukuk Dairesi'nin 29.05.2012 tarih ve 2012/2354 Esas, 2012/3762 Karar sayılı kararıyla; davacı ortağın kooperatifte, peşin bedelli ortak olduğu gözetilerek, davacı tarafından tapusu istenilen dairenin kooperatife bırakılacak dairelerden olup olmadığı, kooperatifin istemi üzerine arsa sahiplerince tapuda devir yapılması yönünde bir uygulamanın benimsenip benimsenmediği, böyle bir uygulamanın benimsenmiş olması halinde devirlerde tasfiye protokolüne uyulup uyulmadığı hususlarında, genel kurul ve yönetim kurulu kararları, kooperatif defter kayıt ve belgeleri üzerinde, kooperatif uygulamaları ve mali konularda uzman bir bilirkişi veya bilirkişi kuruluna inceleme yaptırılıp rapor alınarak, oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davaya konu taşınmazında davacının uzun yılladır oturduğu bu nedenle davalı arsa sahiplerinin zımni onayı ile dairenin davalı kooperatife düşen dairelerden olduğu, kooperatif defterleri düzgün tutulmadığından kooperatif üyelerinin ödediği miktarların tam olarak tespit edilemediği, kooperatif üyeleri arasında eşitliğe aykırı devir teslimi yapılmadığı, davacının davalı kooperatife borcu olduğundan yükümlülüklerini yerine getirmeyen ortakların kendi haklarına tapu tescili isteyemeyecekleri gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kooperatif defterlerinin yeterli incelenmediğini, müvekkilinin kooperatife herhangi bir borcu olmadığını, borcu olduğu kabul edilse dahi mahkemece depo ettirilmesi gerektiğini, ilk kararı temyiz etmeyen arsa sahipleri hakkında verilen davanın kabulü hükmünün kesinleştiğini, davanın reddinin hatalı olduğunu temyiz sebepleri olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kooperatife karşı yükümlülüklerine yerine getirdiğini ileri süren kooperatif ortağının tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun geçici 3/2, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (HUMK) geçici 2 ve HUMK'nın 26.09.2004 tarih 5236 sayılı Kanunla değişmeden önceki haline göre 428, 438 ve 439. maddesi ve 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 10., 23. maddeleri,
3.Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Mahkemece; davalı kooperatifin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olduğu, bu durumda davacı üyenin dairenin tapusunu arsa sahiplerinden talep edebilmesi için kooperatifin arsa sahiplerine karşı edimlerini yerine getirmiş olmasının gerektiği, bu konuda bozma ilamı doğrultunda yapılan inceleme ve araştırma sonucu dava konusu dairenin, yüklenici kooperatife verilecek dairelerden olup olmadığı belirlenmediği gibi kooperatifin protokol gereklerini henüz yerine getirdiği ispat edilemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş ise de karar sonucu itibariyle doğru olduğundan HUMKnın 438/son maddesi uyarınca gerekçesi değiştirilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine,
2 .Sonucu itibariyle doğru olan hükmün res'en gerekçesi DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
03.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi