"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1323 E., 2022/162 K.
DAVACILAR : 1-... 2-... 3-... 4-... 5-... 6-... 7-... vekili Avukat ...
DAVALILAR : 1-... 2-... vekili Avukat ...
DAVA TARİHİ : 29.01.2020
HÜKÜM/KARAR : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/28 E., 2021/185 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil ile tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın tapu iptali ve tescil talebinin reddine, tazminat davasının kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 20.06.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde davacılar vekili Avukat ... gelmiş tebligata rağmen başka gelen olmadığından onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkilleri arsa sahipleri ile davalılardan yüklenici ... arasında 06.07.2011 tarihinde adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, davalı yüklenicinin diğer hissedarlarla birlikte müvekkil hissesinin de yer aldığı taşınmaz üzerine taraflar arasında akdedilen sözleşme kapsamında bina inşaa ettiğini, aralarındaki sözleşme uyarınca davalı yüklenicinin müvekkillerine binanın altında bulunan dükkanlardan bodrumlu net 100 m2’lik bir dükkan vermeyi taahhüt ettiğini, ancak müvekkillerine teslim edilen dükkanın 100 m2’den daha düşük olduğunu, teslim edilmesi gereken bodrumlu ve 100 m2’lik dükkanın davalı yüklenicinin yanında sigortalı olarak çalıştırdığı diğer davalı ... adına tescil edildiğini, davalıların birlikte hareket ederek müvekkillerine verilmesi gereken dükkanı hile yoluyla kaçırdıklarını, yapı kullanma izin belgesinin henüz alınmadığını ileri sürerek, 100 m2’lik davalı ... adına kayıtlı dükkanın tapu kaydının iptali ile müvekkiller adına tapuda tesciline, tescil taleplerinin kabulü halinde müvekkillerine verilen verilen ve adlarına kayıtlı olan kayıtlı dükkanın tapu kaydının iptali ile ... adına tesciline, mümkün olmadığı takdirde her iki dükkan arasındaki değer farkı ile müvekkillerinin taşınmaza yapılan imalatların değerlerinin tespit edilerek bu değerlerin şimdilik fazlaya dair tüm haklarımız saklı olmak üzere 5.000 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davanın zamanaşımına uğradığını, davacılara ait olan 45 m2’lik arsaları karşılığında sözleşme imzalandığını, normalde bu tür sözleşmelerde 150 m2 olan arsa sahiplerine 315 m2’ye bir daire verildiğini, dükkan istendiği takdirde 300 m2 arsası olan arsa sahiplerine 100 m2 dükkan verildiğini, davacı tarafın talep ettiği dükkanın net 186.92 m2 olup sözleşme ile belirtilen dükkandan iki katı büyüklüğünde olduğunu, ayrıca sözleşmede kararlaştırılan dükkan olmadığını, davacı arsa sahiplerine sözleşmede belirtilen dükkanın verildiğini, sözleşmede net 100 m2 kararlaştırılmadığını, sözleşmenin brüt miktar üzerinden yapıldığını, sözleşmenin hiç bir yerinde bodrumlu bir dükkanın verileceğine dair bir ifade geçmediğini, diğer müvekkili ...'in taşınmazı iyi niyetli olarak iktisap ettiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, sözleşme ile davacıya verilmesi kararlaştırılan dükkanın belirtilen nitelikte olmadığı, tapu iptali talep edilen mevcut dükkanının da daha büyük olduğu, davacılara verilen dükkanın ise daha küçük olduğu, davacıların tapu iptal tescil talebi yönünden ifa imkansızlığının ortaya çıktığı, taşınmaz üzerinde inşa edilmiş olan binanın zemin katında bulunan iki adet dükkan niteliğindeki bağımsız bölümlerden davacıların talep ettiği zemin kat 44 no’lu depolu dükkanın toplam 145m2 brüt alanlı olduğu, davacılar adına tescil edilen zemin kat 43 no’lu dükkanın 50m2 brüt alanlı olduğu, sözleşme ile davacıya verilmesi kararlaştırılan dükkanın belirtilen nitelikte olmadığı, tapu iptali talep edilen mevcut dükkanının da daha büyük olduğu, davacılara verilen dükkanın ise daha küçük olduğu, davacıların tapu iptal tescil talebi yönünden ifa imkansızlığının ortaya çıktığı, yüklenicinin kısmi ifa imkansızlığı bulunması halinde ifa ile oranlı olarak arsa payı, götürü bedelli işlerde gerçekleştirilen ifaya göre fiziki orana göre saptanacak bedel, yanlar arasındaki sözleşmede bedel kararlaştırılmamış ya da yaklaşık bedel kararlaştırılmamış ise, BK'nın 366. maddesi hükmünce kısmen ifa edilen, eserin yapıldığı tarihteki mahalli piyasa rayiçleri ile yapım bedeli olacağı gerekçesiyle, davanın tapu iptali tescil talebi yönünde reddine, değer kaybı alacağına yönelik talebinin kabulü ile, taleple bağlı kalınarak 5.000,00 TL’nin davalı ...'den alınarak davacılara verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacılar vekili istinaf dilekçesinde; taraflar arasında sözleşmenin son derece açık olduğunu, sözleşme ile müvekkillerine verilmesi gereken dükkanın 100 m2 olarak belirlendiğini, her ne kadar sözleşmeye bodrum ibaresi konulmamışsa da verilecek dükkanın büyüklüğünün belli olduğunu, tapuda malik gözüken ...'ın diğer davalı yüklenicinin yanında çalışan olduğunu ve satışın da gerçek bir satış olmadığını, 100 m²’lik dükkanın zeminde mevcut olduğunu, bu dükkana bodrum ilavesinin ifa imkansızlığını oluşturamayacağını, davalıların kötü niyetli olduklarını belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalılar vekili istinaf dilekçesinde; davanın zamanaşımına uğradığını,davacıların sözleşme aşamasında kötüniyetli davranarak hak ettiklerinden fazlasını talep ederek iş bu sözleşmeyi imzaladıklarını, binanın çizilmiş projesine göre davacı tarafın talep ettikleri dükkanın büyük olduğunu, sözleşmede belirtilen dükkanın bu olmadığını, sözleşmede dükkanların net metrekare üzerinden verileceğine dair bir ibare bulunmadığını, kastedilenin brüt miktar olduğunu, ...’ın söz konusu daireyi diğer davalıdan değil, 3.şahıs ...’den aldığını, dava konusu dükkanın hiçbir zaman davacı tarafa teslim edilmediğini, taşınmazın inşaatının dava tarihi itibariyle hala devam ettiğini, bilirkişi raporunun eksik ve hatalı olduğunu, dükkanlarının değerlerinin hatalı hesaplandığını, müvekkil ... yönünden davanın reddine karar verilmiş olup taraflarına vekalet ücretinin hükmedilmediğini belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile sözleşmede davacıların arsa payına karşılık olarak 100 m2 dükkan verilmesi davalı yüklenici tarafından taahhüt edildiğinden yüklenicinin sözleşmeye göre edimini ifa etmekle yükümlü olduğu, sözleşmede net ya da brüt ayrımı yapılmadığından uygulamada genel olarak kabul edildiği gibi alanın brüt olarak kararlaştırıldığının kabulünün gerektiği, davalı yüklenicinin edimini eksik olarak ifa ettiği, davacıların her ne kadar dava konusu 44 no’lu depolu dükkanın sözleşme uyarınca kendilerine verilmesi gereken dükkan olduğunu ve yüklenici tarafından da teslim edildiğini savunmuş iseler de, 44 no’lu depolu dükkanın sözleşme kararlaştırılan dükkandan daha büyük olduğu ve depolu olduğu, ayrıca davacılar tarafından kendilerine teslim edildiğini ispatlayamadıkları, davacı tarafından dava terditli olarak açıldığından davalı ... lehine reddedilen tazminat miktarı esas alınarak vekalet ücreti takdir edilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Taraf vekillerince istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescili, mümkün olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 470 ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hakim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2. Davacı ile davalılardan yüklenici arasındaki sözleşmede davacı arsa sahiplerine 100 m2’lik dükkan verileceği kararlaştırılmış olup, ilk derece mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda, sözleşme ve proje karşılaştırılmak suretiyle tadilatla veya tadilat projesiyle 100 m2’lik dükkanın verilip verilemeyeceği değerlendirilmemiş, eksik incelemeyle davacı arsa sahiplerine verilen 50 m2’lik dükkan ile verilmesi gereken 100 m2’lik dükkanın arasındaki değer farkına hükmedilmiştir. Bu durumda ek rapor ya da yeniden alanında uzman bilirkişi heyeti oluşturularak mahallinde keşif yapılmak suretiyle rapor alınarak, sözleşme, mimari proje ve imarlı işlem dosyası karşılaştırılmak suretiyle 100m2’lik dükkanın yapılıp yapılamayacağının tespit edilmesi, yapılamayacak ise şimdiki gibi karar verilmesi, yapılabileceğinin tespit edilmesi halinde sözleşmede kararlaştırılan m2 alan üzerinden tapu iptali ve tesciline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalılar vekilinin temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILARAK İlk Derece Mahkemesi Kararının BOZULMASINA,
8.400,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan davacılara verilmesine
Dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz eden davacılara iadesine,
Aşağıda yazılı harcın davalılardan alınmasına,
20.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.