"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2017/533 E., 2020/519 K.
DAVA TARİHİ : 18.09.2014
HÜKÜM/KARAR : Red
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen sözleşmenin feshi nedeniyle ödenen bedelin iadesine ilişkin açılan alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay(Kapatılan) 15.Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, taraflar arasında 21/11/2005 tarihinde "İstanbul Guide" isimli ürünün Tasarım ve Pazarlanması Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin 5.1 maddesi uyarınca davacının ödemekle yükümlü olduğu 25.000 USD+KDV karşılığı 45.296,43 TL'yi davalı şirkete ödediğini, sözleşmenin karşılıklı gönderilen fesih ihbarları ile feshedildiğini, feshin gereği olarak davalı şirkete gönderilen 25/04/2008 tarih ve 11171 yevmiye numaralı ihtarname ile sözleşme gereğince ödenen bedelin BK 108 maddesi uyarınca iade edilmesi talep edilmiş ise de, davalının bu bedeli iade etmediğini, davalının karşılıklı olarak feshedilen sözleşme çerçevesinde, davacıdan almış olduğu 25.000 USD+KDV karşılığı 45.296,43 TL'nin iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki sözleşmenin 4.1.1 maddesinde, davalının hazırlamakla yükümlü olduğu İstanbul Guide İnteraktif CD Rom tasarımının içeriği hakkında davacıdan onay alacağının belirtildiğini, davalının sözleşmeye uygun CD Rom tasarımı için çalışmalarını yaptığını ve onay için davacıya sunduğunu, tasarımın davacı tarafından 26/12/2005 tarihinde imzalanarak onaylandığını, ancak buna rağmen İstanbul Haritası, Başkan'ın mesajı ve görsellerin bir kısmının davalıya teslim edilmediğini, davacının sözleşmenin 4.2.3 maddesindeki teslim yükümlülüğüne ilişkin açık hükme rağmen, eksiklilerin tamamlanması hususunun davacıdan sözlü ve yazılı olarak defalarca ve ihtarname yoluyla da talep edildiğini, buna rağmen eksikliklerin davacı tarafından yerine getirilmediğini, CD Rom'un sözleşmede belirtildiği biçimde davacı tarafça basılmadığından, davalının sözleşmenin 5.2 maddesinde belirlenen reklam ve sponsorluk gelirlerinden mahrum kaldığını ve zarara uğradığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 25/09/2014 tarihli ve 2014/309 Esas, 2014/211 Karar sayılı kararıyla; davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekilince temyiz isteminde bulunmuştur. Davalı vekilinin temyiz itirazları reddedilerek karar onanmıştır. Bu karara karşı davalı vekili karar düzeltme talebinde bulunmuştur.
2. Yargıtay(Kapatılan) 15.Hukuk Dairesi 13.03.2017 tarih 2016/4172 Esas ve 2017/1090 karar sayılı ilamında "Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilâmında benimsenen gerektirici sebeplere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer karar düzeltme istemlerinin reddi gerekmiştir.
Davalı; fesih zamanına kadar dosyaya ibraz ettiği CD ile bir takım işlerin yapıldığını ileri sürmüştür. Sözleşme feshedilmiş olsa dahi taraflar aldıklarını geri vermek zorunda olduklarından yüklenici tarafından sözleşme kapsamında yapılan ve iş sahibi yararına olan imalâtların bedeli iş sahibinden talep edilebilir.
Bu durumda mahkemece; sözleşme konusu işlerde uzman bilirkişiden CD içeriğindeki işlerin taraflar arasında düzenlenen sözleşme konusu iş ile ilgili olup olmadığı ve sözleşme konusu iş ile ilgili olduğu tespit edilmesi halinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin götürü bedelli olduğu da gözetilerek gerçekleştirilen ve davacı yararına olan imalâtların fiziki oranını işin bütününe tespit ve bu fiziki oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle hak ettiği iş bedeli hesaplattırılıp varsa iş sahibi alacağından düşülmesi gerekirken davalının takas mahsup talebi yönünden dayandığı giderlerin sadece bu sözleşme kapsamında yapılmış zorunlu giderler olduğu yönünde bir delil sunulmaması ve yapılan bir takım çalışmaların sözleşme ile varılan sonuca nazaran maddi bir değer taşıdığı yönünde somut delil ibraz edilmemesi nedeni ile takas mahsup isteminin eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile reddedilmesi doğru olmamıştır.Yerel mahkeme kararının bu gerekçe ile bozulması gerekirken onandığı bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından davalının karar düzeltme talebinin kabul edilerek 29.02.2016 tarihli 2015/5584 Esas, 2016/1272 Karar sayılı onama ilâmının kaldırılarak kararın bozulması uygun bulunmuştur." gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde, davacı şirket ile davalı şirket arasında 21.11.2005 tarihli "İstanbul Guide” isimli ürünün tasarım ve pazarlanmasına ilişkin eser sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin sona erme tarihinin 31/12/2006 olarak belirlendiği, tarafların 02/04/2007 ve 24/04/2007 tarihli ihtarnamelerine nazaran sözleşmenin karşılıklı olarak feshedildiği, davacının sözleşmenin feshi nedeniyle yine sözleşmenin 5.1 maddesine göre ödediği 25.000 USD + KDV karşılığı 45.296,43 TL'nın iadesini talep ettiğinin anlaşıldığı, bozma ilamı öncesinde yapılan yargılamada davalının taraflar arasındaki eser sözleşmesinde üstlendiği CD Rom hazırlama yükümlülüğünü yerine getirmediği kanaatiyle davanın kabulüne karar verilmişse de Yargıtay bozma ilamında sözleşme konusu işlerde uzman bilirkişiden CD içeriğindeki işlerin taraflar arasındaki sözleşme ile ilgili olup olmadığı, sözleşmeyle ilgili olduğunun tespit edilmesi halinde sözleşmenin götürü bedelli olduğu gözetilerek gerçekleştirilen ve davacı yararına olan imalatların fiziki oranını işin bütününe oranlayarak tespiti ve bu fiziki oranın götürü bedele uygulanması suretiyle hak edilen iş bedeli hesaplattırılıp, varsa iş sahibi alacağından düşülmesi gerektiğine hükmedildiği, dosyada alınan bilirkişi raporlarında davaya konu sözleşme bakımından uzmanlığı bulunan bilirkişiler tarafından sözleşme konusu CD'deki başkanın mesajı ve haritalara yönelik eksikliklerin davacının sözleşmeyle üstlendiği yükümlülükleri yerine getirmemesinden kaynaklandığının, davalının taraflar arasındaki sözleşmede üstlendiği yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirdiğinin tespit edilmiş olması karşısında ve davalı tarafın hak ve yükümlülüklerini düzenleyen sözleşmenin 4.1 maddesi ile davacının hak ve yükümlülüklerini düzenleyen 4.2 maddesi kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda davalının sözleşme kapsamında ödenen ücretin tamamına hak kazandığına ve davacının ödediği bedelin iadesi talebinin yerinde olmadığına kanaat getirilmiş, uyulan bozma ilamında davacı iş sahibinin alacağı varsa davalının takas mahsup talebinin değerlendirilmesi gerektiğine hükmedildiğinden oluşan sonuca göre davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davalının yaptığı iş miktarı belirlenirken dosyaya davalı tarafından sözleşmenin feshinden yaklaşık 2 yıl sonra sunulan CD üzerinden belirleme yapılmasının doğru olmadığını, taraflar arasındaki eser sözleşmesinin niteliği gereği şayet iş yapılmış olsaydı teslim edilmesi gerekeceğinin ancak davalının kendilerine herhangi bir iş teslim etmemiş olduğunu ve davalının edimini yerine getirmediğini mahkemece işin tamamlandığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesinin doğru olmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (6100 sayılı Kanun) 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri, 6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı; davacının temyiz itirazında belirttiği fesihten 2 yıl sonra dosyaya sunulan CD üzerinden yapılan iş miktarının hesaplanamayacağı itirazının bilirkişi heyeti tarafından değerlendirildiği ve CDnin oluşturulma ve işin yapılma tarihlerinin belirlendiği, işin sözleşmede belirlenen süreler içerisinde yapılmış olduğunun belirlendiği, eksik kalan hususların ise taraflar arasındaki ihtarnamelerden de anlaşıldığı üzere davacıdan kaynaklandığının sabit olduğu, bozmaya uyularak oluşturulan bilirkişi heyetinden ayrık görüşlü olarak rapor çıkması üzerine yeni bir heyetten itirazları karşılayacak nitelikte rapor alındığı ve bu raporun bozma ilamına uygun, denetime ve hükme elverişli olduğu anlaşıldığından mahkemece verilen kararda hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
Karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine,
03/10/2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.