"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/145 E., 2021/112 K.
...
...
...
HÜKÜM/KARAR : Asıl ve Birleşen Davaların Kabulüne
TEMYİZ EDENLER : Asıl davada davalılar ..., S.S. ... Nolu
Konut Yapı Kooperatifi, ..., ... vekilleri, davalı
... ve Müflis...İnş. Taah. A.Ş. İflas İdaresi temsilcisi
ve birleşen davada davalı ... vekili
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl ve birleşen davaların kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı İstanbul 1. İflas İdaresi vekili tarafından duruşmalı; asıl davada davalılar ..., S.S. Kuşadası 91 Nolu Konut Yapı Kooperatifi, ..., ... vekilleri, davalı ... ve Müflis...İnş. Taah. A.Ş. ve birleşen davada davalı ... vekili tarafından duruşmasız olarak temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 13.06.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde davalı iflas idaresi vekili Avukat ..., davalı asil ..., davalı ... ve ... vekili Avukat ..., kendine asaleten bir kısım davalı vekili Avukat ..., asıl ve birleşen davada kooperatif vekili Avukat ... ile kooperatif temsilcisi ... geldiler. Davalı ... vekili avukat ...'nin mazeret dilekçesi gönderdiği, mazeret dilekçesinde temyiz taleplerinin kabulü ile temyiz incelemesinin yokluklarında yapılmasını talep ettiği görüldü. Davalı ... mirasçısı ... çıkartılan tebligatın bila ikmal iade edildiği, yurt dışında bulunan davalı ... ... mirasçısı ...'na gönderilen tebligata henüz cevap verilmediği görüldü. Duruşma talebinde bulunan iflas idaresi vekilinin duruşma isteminden vazgeçilmesi nedeniyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya evrak üzerinde incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
I. DAVA
1. Asıl davada davacı arsa sahibi S.S. ... Konut Yapı Kooperatifi vekili dava dilekesinde; yüklenici ile yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde inşaat yapılmasının kararlaştırıldığını, inşaatın 13.07.1990 tarihinde başlayarak 30 ay içinde bitirilip teslimi gerektiğini, ancak sözleşme tarihinden dava tarihine kadar ancak 7 blokun temelinin tam, 3 blokun temelinin yarım atıldığını ve 1 blokun betonunun 3. kat seviyesine getirilebildiğini, yüklenicinin davacıdan aldığı arsa hisselerinin neredeyse tamamını temlik ettiğini, temlik alan üçüncü kişilerin inşaatın kat karşılığı yapıldığını bildiklerinden temliklerin geçersiz olduğunu ileri sürerek, taraflar arasında düzenlenen Kuşadası Noterliği'nin 13.06.1990 tarih ve 7666 yevmiye sayılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, yükleniciye temlik edilen taşınmazın 964/1664 hissesinin geçersizliğinin tespiti ile diğer davalılar adına geçirilen hisselerin ayrı ayrı tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
2. Birleşen davada davacı arsa sahibi S.S. ... Konut Yapı Kooperatifi vekili dava dilekçesinde; davalılar ... ve ... hakkında asıl davadaki gerekçelerle açılan davada, davalılar adına geçirilen tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
3. Müdahale talep eden ... vekili, birleşen davada davalılardan ...’den alacakları nedeniyle icra takibi yaptıklarını, davalı borçlu aleyhine karar verilmesi halinde alacaklarını talep imkanı kalmayacağını ileri sürerek, ...’e ait taşınmazlar üzerine konulan tedbirin kaldırılması ve müdahale talebinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Asıl ve birleşen davalarda bir kısım davalılar vekilleri cevap dilekçelerinde; yüklenici şirketten bağımsız bölüm satın aldıklarını, ancak arsa sahibi ile yüklenici arasındaki ilişkiyi bilmediklerini, tapu kaydı üzerinde takyidat bulunmadığını, tapu kaydına güvenerek satın aldıklarını ve iyiniyetli üçüncü kişi olduklarını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 26.12.2012 tarihli ve 2004/1 Esas, 2012/495 Karar sayılı kararı ile müdahil ... yönünden usulüne uygun yatırılmış bir harç bulunmadığından müdahilin davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davanın kabulü ile Kuşadası 2. Noterliğinin 13.06.1990 tarih ve 7666 yevmiye sayılı kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye olarak feshi ile davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararı süresi içinde, davalılardan S.S. 91 no'lu Konut Yapı Kooperatifi vekili, davalı ... vekili, davalı ... 1. İflas İdaresi temsilcisi, davalı ... vekili, davalı ... vekili ile davalılar kendi adına asaleten ve müvekkilleri ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ...,... ve ... vekili Av.... ile davalılar ..., ..., ..., ..., tarafından temyiz edilmiştir.
2. Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 16.06.2016 tarihli ve 3491 Esas, 3706 Karar sayılı kararıyla, davacı arsa sahibi kooperatif tarafından daha önce bir başka mahkemede açılan dava sonucunda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine karar verilmiş olmasına ve kararın kesinleşmesine göre, mahkemece bu davada da aynı sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmesinin ve asıl ve birleşen davalar hakkında ayrı ayrı hüküm kurulması gerekirken, mahkemece tek dava varmış gibi tek hüküm kurulmasının doğru olmadığı, bunun dışında mahkemece verilen kararın hüküm fıkrasında, hangi davalıya ait hangi ada parseldeki, hangi bağımsız bölümün tapusunun iptaline karar verildiği belirtilmeksizin, soyut ifade ile infazı mümkün olmayacak şekilde, davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptaline karar verilmiş olmasının HMK'nın 297/1-c, 2 maddesi hükmüne aykırı olduğu belirterek bozulmuş, diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı arsa sahibi kooperatif ile davalı yüklenici...İnş...A.Ş. arasında 13.06.1990 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiği, işin süresinin 30 ay olarak belirlendiği, davalı yüklenici şirketin edimlerini yerine getirmediği, daha önce davacı arsa sahibi kooperatifi tarafından bu nedenle sözleşmenin geriye etkili olarak feshi istemli açılan dava sonucunda sözleşmenin feshedildiği ve kararın kesinleştiği, davalı yüklenici şirketin henüz inşaata tamamlamadan diğer davalılara daire satışları yaptığı, tapu üzerinde davacı arsa sahibi kooperatif lehine ipotek bulunduğu, daire satın alan davalıların tapu kaydındaki bu durumu görmemelerinin mümkün olmadığı, yüklenici şirkete daire bedeli ödemelerinin kendilerini tapuda hak sahibi yapmayacağı, ödedikleri bedelleri ancak yüklenici şirketten talep edebilecekleri gerekçesiyle, asıl ve birleşen davalarda tapu iptali ve tescil isteminin kabulü ile dava konusu bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarının iptali ile davacı kooperatif adına tesciline, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine dair daha önce başka bir mahkemece verilen verilen karar kesinleştiğinden, bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkeme kararı asıl davada davalılar ..., S.S. Kuşadası 91 Nolu Konut Yapı Kooperatifi, ..., ... vekilleri, davalı ... ve Müflis...İnş...A.Ş. İflas İdaresi temsilcisi ile birleşen davada davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı ... vekili temyiz başvuru dilekçesinde; müvekkilinin davalı yüklenici şirketten daire satın aldığını, davacı ... tanımadığını, davacı kooperatif yüklenici şirkete tapu vermemiş olsaydı mağdur olmayacağını, tapu siciline güvenerek iyiniyetle taşınmaz edindiğini, yüklenici şirketi ile arsa sahibi kooperatifin danışıklığı olduğunu ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
2. Davalı Müflis...İnş...A.Ş. İflas İdaresi temsilcisi temyiz başvuru dilekçesinde; davacının kötüniyetli olduğu, kişilerin mağduriyetine sebep olduğunu, eksik incelemeye dayalı olarak karar verildiğini ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
3. Davalı S.S. ... 91 Nolu Konut Yapı Kooperatif vekili temyiz başvuru dilekçesinde; müvekkilinin 80 adet daire tapusu aldığını, tapuları yüklenici şirketten değil 1992 yılında ... isimli kişiden satın aldıklarını, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tapuya şerh edilmediğini, taşınmazlar üzerine arsa sahibi kooperatif lehine sadece ipotek tesis edildiğini, tapu siciline güvenerek bu taşınmazları satın aldıklarını, müvekkilinin kötüniyetli olduğunun iddia ve ispat edilmediğini ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
4. Davalı ... vekili temyiz başvuru dilekçesinde; tapu siciline arsa sahibi kooperatif lehine konulan ipoteğin, müvekkilinin iyiniyetini ortadan kaldırmayacağını, çünkü ipoteğin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak tesis edildiğine dair bir kayıt bulunmadığını, müvekkilinin tapu siciline güvenerek iyiniyetli taşınmaz satın aldığını ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
5. Davalı ... vekili temyiz başvuru dilekçesinde; sözleşmenin geriye etkili olacak şekilde feshinin doğru olmadığını, müvekkilinin sözleşmenin feshinden sonra tapuda malik olduğunu, iyiniyetli olduğunu, malik olduğu tarihte tapuda sözleşme şerhi ve satışa engel başkaca bir durum olmadığını, öte yandan arsa sahibi kooperatif ile yüklenici şirket arasındaki sözleşmenin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi olmadığını, bedeli karşılığı inşaat yapımına ilişkin bir sözleşme olduğunu, tapuya ... ilkesinin ihlal edildiğini ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
6. Davalı ... vekili temyiz başvuru dilekçesinde; kısa kararda istinaf yolu açık yazılmış iken gerekçeli kararda temyiz yolu açık yazıldığını, müvekkilinin bağımsız bölümü tapu sicilindeki kaydı güvenerek iyiniyetli satın aldığını, arsa sahibi ile yüklenici şirket arasındaki borç ilişkisinden haberdar olmadığını ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
7. Davalı ... vekili temyiz başvuru dilekçesinde; tapu sicilindeki kayda güvenerek iyiniyetle taşınmaz satın aldığını, mahkemece yeterli araştırma yapılmadığını, sözleşmenin geriye etkili olacak şekilde feshinin doğru olmadığını ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ve tapu iptali tescil istemlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası,
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Asıl davada davalılar ..., S.S. ... 91 Nolu Konut Yapı Kooperatifi, ..., ... vekilleri ile davalı ... ve Müflis...İnş...A.Ş. İflas İdaresi temsilcisinin, birleşen davada davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Temyiz incelemesinin duruşmalı yapılması isteminde vazgeçilmiş olması nedeniyle inceleme dosya üzerinden yapıldığından,Yargıtay duruşma vekalet ücreti takdir edilmesine yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
15.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.