"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/60 E., 2022/352 K.
HÜKÜM/KARAR : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2020/689 E., 2021/872 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalının 05.06.2018 ve 29.03.2019 tarihli sözleşmeler ile davalıya ait Dilovası tesislerindeki muhtelif inşaatlarının tadilat-onarım işlerini üstlendiğini, sözleşmelerde, kaynak elektrotu kullanılması kararlaştırıldığını,ancak davalının argon kaynak kullanılması istediğini ve davalının talebi üzerine davacı tarafından argon kaynak kullanıldığını, argon kaynak kullanımı daha maliyetli olduğundan davacının zarar ettiğini, bu nedenle davacı tarafın davalı iş yerinde 15-20 işçi bulundurduğunu, ancak davalı yanın işçilerin çalışmasına izin vermediğini, işçilerin mesai ücretlerinin davacı şirketçe ödendiğini belirterek 584.276,00 TL eksik ödenen hak edişlerden bakiye kalan alacağı ile işçilere geç iş başı yaptırılmasından kaynaklanan alacağının temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dava dilekçesinde talep etmiş olduğu alacakların taraflar arasındaki sözleşmeye göre ödenmiş olduğu, davacının hiçbir alacağının kalmadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin hukuka uygun olarak tasfiye edildiği, argon kaynak kullanımına ilişkin olarak davalının onay vermediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu alacak talebinin kullanılan daha pahalı malzeme (argon kaynak) ve işçilerin fazla mesai yapmalarından kaynaklandığı, bilirkişi raporuna göre argon kaynak kullanımın ilave alacak doğurmayacağının belirlendiği, yüklenicinin yapacağı işi kendisinin yapması veya işçilerine yaptırması gerektiği, işçileri için fazla mesai alacağı talep etmesinin de mümkün olmadığı, bilirkişi tarafından yapılan tespitlere davacı tarafça süresinde itiraz edilmediği, bilirkişi raporunda ilave alacak doğmayacağı yönündeki bilirkişi değerlendirmesine itiraz edilmemesinin davalı yararına usuli kazanılmış hak meydana getirdiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; yerel mahkeme her ne kadar dosyayı bilirkişi incelemesine göndermiş olsa da bilirkişi incelemesinde uyuşmazlık konusu vakıanın giderilmediğini, kullanılan malzemelerin niteliği itibariyle elektrot kullanımı konusunda taraflar anlaşmışsa da davacı şirket tarafından daha nitelikli ve daha maliyetli ürün olan argon filmlik boru kaynağı kullanıldığını, tanzim edilen sözleşmede ücret konusunda anlaşma bulunmamış olup, somut dosya kapsamında yapılan işin niteliğine ve iş verenin ihmalinin, iş mahallini geç açma yüklenicinin işçilerini işe geç başlatma hususu da göz önüne alındığında, işverenin yükleniciye yönelik edimlerini ifa etmediğini, somut dosya kapsamında iş sahibi ile yüklenici arasında tanzim edilen sözleşmede eser sözleşmesi ile ilgili herhangi bir bedel belirlenmediğini, keşif mahallinde eksik inceleme yapıldığını, bilirkişi raporuna ek rapor değil uyuşmazlık konusuna kök rapor alınmasının gerektiği kanaatinde olduklarını, işbu hususun mail mesajlaşmalarında da sabit olduğunu, iş sahibinden kaynaklı yüklenicinin işçilerini her sabah en az birer saat olmak üzere işe geç başlatması neticesinde işçilerin çalışmış olduğu sürenin uzadığını ve yükleniciye daha fazla maliyet çıkartıldığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı sözleşme kapsamında alacağı olup olmadığının tespitine ilişkin 31.08.2021 havale tarihli bilirkişi raporunda, davacı ile davalı arasında yaptığı sözleşme ve tarafların ticari defter ve belgelerine göre, davacının davalıdan sözleşmeye göre bir alacağının bulunmadığı, davacı, bütün yaptığı işler nedeniyle davalıyla beraber hak ediş düzenlediği, davacı hakedişlerini faturaya bağlandığı, davalı tarafından davacının tüm alacakları ödendiği, davacının ticari defterlerinde bulunan alacağının kaynağı ise davalıdan tahsil ettiği ödemeleri ticari defterlerine aktarmadığından kaynaklandığı, yapılan işlere göre, anlık ve tek bir işe özgü olmayan, yapılan işçilik ve işler süresince farklı zaman ve yerlerde argon kaynağı yapılmasının normal karşılanması gerektiği, keşif sırasında görülen imalatlar birlikte değerlendirildiğinde, argon kaynağı ile yapılan imalatlara esas olacak şekilde ilave alacak doğurmayacağı, eğer argon kaynağı ile imalatların farklı fiyatlandırılması gerekecekse daha öncesi bir zamanda Polisan Kimya firması yetkililerine bildirilmesi ve mutabakat aranması gerektiğinin belirtildiği, bilirkişi raporunun HMK 281 maddesi gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde itiraz edilmediği bilirkişi raporuna itiraz etme hakkından vazgeçmiş sayılacağı ihtarını içerir elektronik tebligatın davacı vekiline 05.09.2021 tarihinde tebliğ edilmiş, bilirkişi tarafından yapılan tespitlere davacı tarafça süresinde itiraz edilmediği, bu durumda; itiraz edilmeyen rapora ilişkin davalı yararına usuli kazanılmış hak doğduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı yüklenicinin, sözleşmede kararlaştırılan malzemenin dışında daha pahalı malzeme (argon kaynak) kullanılması ve işçilerin fazla mesai yapmaları sebebiyle alacak talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri, 6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Davacı yüklenici, davalı iş sahibidir. Taraflar arasında davalıya ait Kocaeli İli, ... İlçesi, ... Org. San. Bölgesi 1. Kısım ... Cad. No:7 adresinde muhtelif tadilat-onarım işinin anahtar teslim şeklinde yapılmasına ilişkin 05.06.2018 ve 29.03.2019 tarihli sözleşmelerin imzalandığı, iş bedelinin birim fiyat olarak kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davacı, sözleşmede kararlaştırılan malzemenin dışında daha pahalı malzeme (argon kaynak) kullanılması ve işçilerin fazla mesai yapmaları sebebiyle davaya konu alacak talebinde bulunmuştur. Taraflar arasında eser sözleşmesi düzenlenmiş, işin yapılarak teslim edilmiş, davacı tarafından düzenlenen hakedişler onaylanmış, onaylanan hakedişler tutarında fatura düzenlenmiş, fatura tutarları davalı iş sahibi tarafından ödenmiştir.
Argon kaynak kullanımına ilişkin olarak ise dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunda; yapılan işlere göre, anlık ve tek bir işe özgü olmayan, yapılan işçilik ve işler süresince farklı zaman ve yerlerde argon kaynağı yapılmasının normal karşılanması gerektiği, keşif sırasında görülen imalatlar birlikte değerlendirildiğinde, argon kaynağı ile yapılan imalatlara esas olacak şekilde ilave alacak doğurmayacağı, eğer argon kaynağı ile imalatların farklı fiyatlandırılması gerekecekse daha öncesi bir zamanda Polisan Kimya firması yetkililerine bildirilmesi ve mutabakat aranması gerektiği belirtilmiştir. Alınan bilirkişi raporuna davacı tarafça itiraz edilmemesinin davalı yararına usuli kazanılmış hak meydana getirdiği anlaşıldığından davacının temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı harcın temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 12.09.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.