"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/417 E., 2022/466 K.-Birl.Dava 2017/963 E.
HÜKÜM/KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/470 E., 2021/669 K.
Taraflar arasında kooperatif genel kurul kararının yok hükmünde olduğunun tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Asıl ve birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı kooperatifin kuruluş amacına aykırı olarak davacı kooperatife ait olan bazı taşınmazların genel kurulda alınan kararla bedelsiz olarak davalı belediyeye bağışlandığını, genel kurul kararı yok hükmünde olduğundan borçlandırıcı işlemin de yok hükmünde olduğunu ileri sürerek asıl ve birleşen davada 03.06.2006 tarihli 10 no.lu kooperatif genel kurul kararının yok hükmünde olduğunun tespiti ile dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Asıl ve birleşen davada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; kanunlarda kooperatiflerin fiil ehliyeti açısından bağış yapamayacağına ilişkin de açık bir hüküm bulunmadığını, dava konusu kooperatif işlemine eğer bir sakatlık var ise bunun üçüncü kişi olan müvekkile karşı değil önceki yönetim kurulu üyelerine karşı ileri sürülmesi gerektiğini, bağışa ilişkin genel kurul kararı oy birliği ile alındığından şekli anlamda da bir sakatlık bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleşen davada tapu iptal ve tescil talebi yönünden dosyanın tefriki ile Mahkemenin 2021/603 Esasına kaydedilmiş, 22.09.2021 tarihli, 2021/630 K. sayılı kararıyla; tapu iptali ve tescil talepleri yönünden asliye hukuk mahkemeleri görevli olduğundan HMK'nın 114/1-c ve 115/2 nci maddeleri gereğince davanın usulden reddine karar verilmiştir. Temyiz istemine konu eldeki davada mahkemece genel kurul kararının yok hükmünde olduğunun tespiti istemiyle yargılamaya devam edilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 1163 sayılı Kanunun 53 ncü maddesinde gösterilen dava açma hakkı olanlar tarafından açılacak iptal davalarında husumetin kooperatife yöneltileceği, davada kooperatifi yönetim kurulunun temsil edeceği, somut olayda iptal davasının doğrudan kooperatif tarafından ve husumetin Beyoğlu Belediyesine yöneltilerek açıldığı, kooperatifin kendisinin Kooperatifler Kanunu'nun 53 ncü maddesi kapsamında iptal davası açma hakkı, dolayısıyla bu dava açısından aktif husumetinin bulunmadığı, kooperatif adına işlem yapma yetkisi yönetim kuruluna ait olduğundan bir an için davanın aslında kooperatif tarafından değil de yönetim kurulu tarafından açıldığı düşünülebilirse de iptal davası bakımından bu kez de davalı Beyoğlu Belediyesinin pasif husumetinin mevcut olmadığı gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmaz devrinde borçlandırıcı işlem ile tasarruf işleminin ayrı değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, yönetim kurulunun taşınmazı devir yahut bağışlama yetkisi yokken müvekkil kooperatifin hak ve imkanlarını kötüye kullanmak kastıyla hareket etmesi neticesinde taşınmazın davalı adına tescil edildiğini, gerekçeli kararda her ne kadar iptal davalarında husumetin kooperatife yöneltileceği belirtilmişse de işbu dava genel kurul kararının yokluğu sebebiyle bağışlama işleminin butlan ile sakat olduğunun tespiti ve neticesinde tapu kaydının iptali istemi olduğundan sebeple husumetin tapu kaydında yer alan davalıya yöneltildiğini beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; genel kurul kararların iptali davasında, husumetin davalı kooperatife yöneltilmesi gerekirken pasif husumet ehliyeti bulunmayan Bayrampaşa Belediyesi aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediği, davacı vekili istinaf dilekçesinde işbu davanın genel kurul kararının yokluğu sebebiyle, bağışlama işleminin butlan ile sakat olduğunun tespiti ve neticesinde tapu kaydının iptali istemi olduğundan sebeple husumetin tapu kaydında yer alan davalıya yöneltildiğini ileri sürmüş ise de, tapu iptal tescil talebi yönünden tefrik kararı verildiği, iş bu davanın konusunun kooperatif genel kurul kararının yok hükmünde olduğunun tespitine ilişkin olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, temyiz dilekçesinde istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kooperatif genel kurul kararının yok hükmünde olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 53 ncü maddesi, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,11.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi