"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/966 E., 2022/711 K.
HÜKÜM/KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2019/227 E., 2020/51 K.
Taraflar arasında tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmişse de duruşma süresinde olmadığından reddiyle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalılar arasında Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi düzenlendiğini, taşınmazdaki inşaatın büyük ölçüde tamamlanması nedeniyle kooperatif tarafından dairelerin kur'a ile sahiplerine dağıtıldığını ve fiilen teslim edildiğini, çekilen kur'ada müvekkiline B blok 5 no.lu dairenin teslim edildiğini, sözleşme uyarınca müvekkili dışındaki ortakların büyük bölümünün tapularını aldığını, müvekkilinin bütün yükümlülüklerini yerine getirdiğini ve hiç borcunun olmadığını, yapılan sözleşmeye uyulmaması nedeniyle arsa sahipleri ile kooperatif arasında anlaşmazlık çıktığını, bu nedenle arsa sahipleri tarafından kooperatife yetki verilmeyerek tapu devrinin engellendiğini ileri sürerek dava konusu 5 no.lu dairenin tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; kooperatiften bağımsız bölüm satın alan davacının kural olarak aralarında bir akdi ilişki bulunmayan arsa malikinden talepte bulunmasının mümkün olmadığını, yüklenici kooperatifin sözleşmeyi ifa etmesi ve bu yönde arsa sahibi ile kooperatif arasında benimsenen bir uygulama olması halinde kooperatif lehine doğacak şahsi hakkı temlik alan kişi sıfatı ile davacının arsa malikinden talepte bulunabileceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı kooperatif vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının tüm ödemelerini ve yükümlülüklerini yerine getirdiğini, dava konusu gayrimenkulün mülkiyeti müvekkili kooperatif üzerinde olmadığından ifa imkansızlığının söz konusu olduğunu savunarak müvekkili yönünden davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kooperatifin kendisine özgülenen ve üyelerine devredeceği bağımsız bölümlerin tescilini talep edebilmesi için inşaatı sözleşmede öngörüldüğü şekilde tamamlaması ve iskân ruhsatı da alınmış halde arsa sahiplerine teslim etmesinin gerektiği, davacı ile arsa sahipleri arasında doğrudan bir sözleşme ilişkisi olmayıp tescil isteminde bulunabilmesi için kooperatifin edimlerini yerine getirmiş ve tescil istemeye hak kazanmış olması gerektiği, somut olayda inşaatın sözleşme kararlaştırılan sürede bitirilmediği, iskân ruhsatının da alınmadığı, geç teslimden dolayı açılan davaların bir kısmının istinafa götürülmeksizin kesinleştiği, bir kısmının ise derdest olduğu, dosyada mevcut bilgilere göre kooperatife devredilen daire sayısının ne kadar olduğu bilinmemekle birlikte iskan ruhsatı alınıma 12 adet teminat dairesinin bırakıldığı, bu nedenle davacının kooperatifin sahip olmadığı daireye arsa sahibinden talep etmesinin bu aşamada mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunun eksik inceleme ve değerlendirme neticesinde hazırlandığını, sadece davalı arsa sahipleri yönünden inceleme ve tespit yaptıklarını, müvekkilinin kooperatife karşı herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildiği halde borcu olan üyelere kooperatif tarafından niçin tapu verildiği hususunun değerlendirilmediğini, kooperatifin kur'a çekiminden önce kat irtifakını kurması, iskan ruhsatını aldıktan sonra ferdileşme işlemlerini yapması gerekirken hukuka aykırı şekilde davranarak kurallara uymadığını, davalı kooperatifin ilk önce tüm konutların inşası bittikçe tapuları kooperatif tüzel kişiliğinin mülkiyetine alıp daha sonra da her bir ortağın mülkiyetine geçirmesi gerekirken bu süreci keyfi bir uygulama neticesinde hukuka, kanuna ve ana sözleşmeye aykırı şekilde yürüttüğünü beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiş, ek beyan dilekçesi ile müvekkiline ait bağımsız bölümün bulunduğu taşınmaza yapı kullanma izin belgesi verildiğine dair ilgili belediyeye ait yazının dosyaya sunulduğu bildirilmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, HMK'nın 355/1 inci maddesi gereği incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, re'sen gözetilmesi gereken, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğunun anlaşılmasına göre istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf mahkemesi kararında hiçbir gerekçe gösterilmediğini, dava konusu taşınmaza ilişkin yapı kullanma izin belgesi verildiğine dair Etimesgut Belediyesi yazısının 07.01.2021 tarihinde dosyaya sunulduğunu, müvekkile ait bağımsız bölümün bulunduğu taşınmazın tamamına yapı kullanma izin belgesi verilmiş olduğundan usul ekonomisi gereği istinaf talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken aksi yönde karar verilmesinin hatalı olduğunu, dosyaya sonradan sunulmuş olsa dahi iskan belgesinin hukuken geçerliliği ve sıhhatinin ilgili belediyeden sorularak iskan belgesinin nazara alınması gerektiğini beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kooperatif üyeliğinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,11.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.