"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/209 E., 2021/212 K.
DAVA TARİHİ : 24.11.2014
HÜKÜM/KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalılar vekilince temyiz isteminde bulunmuş Yargıtay 15.Hukuk Dairesince karar bozulmuştur. Mahkemece bozmaya uyularak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin davalı ...’a vermiş oldukları Rize 3. Noterliğinin 14.05.2012 tarihli, 5571 yevmiye no.lu vekâletnamenin kötüye kullanılarak aralarında kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapılması halinde 1 dükkan, 7. katta ön cepheye bakan 2 daire, 8. katta ön cepheye bakan 2 daire, 10. katta ön cephe Rize tarafında dubleks daire verilmesinin kararlaştırılmasına karşın diğer davalı ile yapmış olduğu sözleşmede kararlaştırılanların aksine, 2. kat arka tarafta 1 daire, 6 kat ön tarafta 2 daire ve 7. katta 4 daire verilmesinin kararlaştırılmış olduğunu, yüklenici ...’un diğer davalı ...’un babası olduğunu, muvazaalı olarak bu sözleşmenin düzenlendiğini, vekâletin kötüye kullanıldığını belirterek sözleşmenin iptâlini ve davalı ... adına kayıtlı 6 parsel üzerinde inşa edilen binadaki bağımsız bölüm tapu kayıtlarının iptâline, müvekkilleri adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıların malik oldukları 1591 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın 5 no.lu parselle tevhit edilerek 6 no.lu parselin oluştuğunu, davacıların vekili ile yapılan anlaşmanın devamında Fahriye Yanbay’a ait hisse ve diğer bir kısım hissenin müvekkili Turgut tarafından satın alındığını, davacıların aldatılmasının söz konusu olmadığını, tüm resmi işlemlerin onların verdiği vekâletname ile yapıldığını, vekâletnamenin kötüye kullanılmasının söz konusu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 02.06.2016 tarihli ve 2014/675 Esas, 2016/209 Karar sayılı kararı ile davanın kabulü ile; davalı ... adına kayıtlı bir kısım tapu kayıtlarının iptâline, davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 15.(kapatılan) Hukuk Dairesinin 01.07.2020 tarihli ve 2019/3820 Esas, 2020/2014 Karar sayılı kararıyla, “ mahkemece yapılacak iş; alanında uzman bilirkişi veya bilirkişilerden oluşacak bir heyetle mahallinde keşif yapılmak suretiyle, davacıların malik olduğu taşınmaz hissesi nedeniyle, aynı sözleşme tarihinde bir sözleşme yapmış olsalardı o yörede bu tür sözleşmelerde ne oranda taşınmaz alacakları belirlenip, belirlenecek oran ile mevcut sözleşmedeki oran arasında açık bir nispetsizlik bulunması halinde dinlenen tanık beyanları ve delillerle birlikte vekâletin kötüye kullandığı iddiasının değerlendirilmesi ve vekâletin kötüye kullanıldığı sonucuna varılır ise, davacıların talepleri dikkate alındığında "Çoğun içinde az da vardır" ilkesi gereğince ve ispat ettikleri hususlar da dikkate alınarak kendilerine verilmesi gereken taşınmazlar, bunların mevcut olmaması, satılmış olması halinde ise yine bu taşınmazlar yerine verilecek aynı değerde taşınmazların bilirkişi görüşü de gözönünde bulundurularak belirlenmesi suretiyle hüküm altına alınmasından ibarettir. Bu hususlar dikkate alınmadan karar verilmesi doğru olmamış, kararın davalılar lehine bozulması uygun görülmüştür.” gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacılara, davalılar tarafından aralarında yaptıkları ve geçerli sözlü anlaşma gereğince 8. kattan ön cepheye bakan yerde 2 adet mesken niteliğinde bağımsız bölüm verildiğinden geriye kalan ve ön cepheye bakan dubleks mesken olarak bilirkişi raporunda belirtildiği üzere 10. katta bulunan ve boş olan 42 no.lu mesken niteliğindeki( dubleks) bağımsız bölümün davalı adına tapu kaydının iptali ile davacılar adına eşit olarak her türlü mülkiyeti kısıtlayan şahsi ve ayni kısıtlamalardan ari olarak tapuya kayıt ve tesciline , taraflar arasındaki anlaşma gereğince davacılara her ne kadar 7. kattan ön cepheye bakan 2 mesken niteliğindeki bağımsız bölüm daha verilmesi gerekiyor ise de davalı ... tarafından 7. kattaki tüm bağımsız bölüm niteliğindeki meskenlerin üçüncü kişilere satıldığından sözleşmenin bu bakımdan ifa olanağının kalmadığı, bu halde davalı ...'a ait ön cepheye bakan 6. katta bulunan mesken niteliğindeki 26 no.lu bağımsız bölümün ve 9. katta bulunan 38 numaralı mesken niteliğindeki bağımsız bölümün davalı ... Yavuzun adına kayıtlı olan tapu kaydının iptali ile davacılar adına eşit olarak her tülü ayni ve şahsi kısıtlamalardan ari olarak tapuya kayıt ve tesciline, taraflar arasındaki anlaşma gereğince verilecek bir dükkan yönünden ise; dava konusu taşınmazın zemin katında bulunan 1 no.lu bağımsız bölüm olan dükkanın tarafların kalan hisse oranı ve arsa payı dikkate alınarak inşaat bilirkişi raporunda açıklandığı üzere 68,75 m² lik hisselerine tekabül edecek şekilde 99 m² alanlı 1 no.lu dükkandan 69/100 oranında davacılara hisse verilmesi gerektiğinden davalı ... adına olan 1 no.lu bağımsız bölüm nolu dükkanın 69/100 oranındaki payının iptali ile bu payın mülkiyeti kısıtlayan her türlü ayni ve şahsi kısıtlamalardan ari olarak davacılar adına eşit olarak tapuya kayıt ve tesciline, geriye kalan kısmın davalı ... üzerine bırakılmasına, taraflar arasındaki anlaşma gereğince dava konusu taşınmazın 8. katında bulunan ve ön cepheye bakmayan 31 ve 32 numaralı bağımsız bölümlerin davacılar adına olan tapu kaydının iptali ile, davalı ... adına her türlü mülkiyeti kısıtlayan ipotek, rehin ve diğer şahsi ve ayni kısıtlamalardan ari olarak tapuya kayıt ve tesciline, dava konusu olan Rize ili, Reşadiye Mahallesi, 1591 ada 6 parsel sayılı taşınmazın 6. katında bulunan 26 no.lu bağımsız bölümün, 9 katta bulunan 38 numaralı bağımsız bölümün ve 10. katta bulunan 42 no.lu dubleks bağımsız bölümler ile, zemin katında bulunan 1 no.lu bağımsız bölüm olan dükkan üzerinde bulunan mahkememizce konulan tedbirlerin devamına, karar kesinleştiğinde ihtiyati tedbirin kaldırılmasına, dava konusu olan Rize ili, Reşadiye Mahallesi, 1591 ada 6 parsel sayılı taşınmazın 8. katında bulunan 31 ve 32 no.lu bağımsız bölümler üzerine 3. kişilere devir temlikini yasaklayıcı olarak karar kesinleşinceye kadar konulan ihtiyati tedbirin devamına, karar kesinleştiğinde ihtiyati tedbirin kaldırılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde; davacılar ile tüm arsa sahiplerine 7 daire karşılığı anlaşma yapıldığını, bu anlaşmanın devamında hissedarlardan Fahriye Yanbay'ın hissesi ve diğer bir kısım hisseler yani 2,5 daireye isabet eden hisselerin müvekkili Turgut tarafından satın alındığını, bu durumda zaten davacılara düşen daire sayısı 4,5 olduğunu, tevhit öncesi mevcut 1 no.lu parselin toplam alanı 737,97 m² olup bu arsada yaklaşık olarak 105 m2 ye bir daire düştüğünü, 5 no.lu parsel sahiplerinin arsasına göre davacıların arsası daha küçük olduğu halde davacılara toplam 7 adet daire verildiğini, davacıların okur yazar olmadıklarından bahisle aldatıldıkları iddiası gerçek dışı olduğunu, müvekkillerine verilen vekaletnameler ile müvekkillerinin tüm resmi işlemleri takip edip sonlandırdıklarını, davacıların hissedar olduğu parselle tevhit işlemi sonucu meydana gelen 6 no.lu katılan diğer hissedarlara da müvekkilinin 6 tane daire vermeyi taahhüt ettiğini, davacılara verilen 7.katın tamamı ve 6. kattan 2 daire yerine davacıların menfaatine olan 8. katın tamamı (toplam 4 daire) verilmesinin nedeni, müvekkil Turgut ile olan iyi ilişkilerinin olması olduğunu, davacıların hak sahibi olduğu 2. katta bulunan yarım daire ise Turgut adına kayıtlı olup, davacıların bildireceği kişiye bu dairenin yarısının tapusunun verileceğini, davalılara bir dükkan, 7. katta ön cepheye bakan 2 daire, 10. katta ön cephesi Rize tarafına bakan dubleks verileceği iddiası gerçek dışı olup bu hususta tanzim edilen bir sözleşme bulunmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, eser sözleşmesi niteliğindeki kat karşılığı inşaat sözleşmesinde vekâletin kötüye kullanılmasına dayalı tapu iptâli ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun geçici 3 ncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun (1086 sayılı Kanun) 428 nci maddesi, 438 nci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 ncu maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun geçici 3 ncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanunun 428 nci maddesi ile 439 ncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Davacılar tarafından verilen Rize 3. Noterliğinin 28.12.2010 tarih ve 18933 yevmiye no.lu vekâletnamesine istinaden vekil sıfatıyla hareket eden ... ile yüklenici ... arasında Rize 3. Noterliğinin 14.05.2012 ve 5571 yevmiye no.lu düzenleme şeklinde kat karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiştir. Dairemizin bozma ilamı doğrultusunda mahkemece alınan bilirkişi raporunda, davacıların ilk malik olduğu 1 no.lu parselin sokağa cepheli, tevhid işlemi yapılan 5 no.lu parselin ise sokağa cepheli olmadığı, bu iki parselin tevhidiyle birlikte oluşan 6 parselde yapılan dava konusu binada hem sokağa bakan hem de arka cepheli duvara bakan dairelerin meydana geldiği, davacının ilk malik olduğu 1 no.lu parselde bina inşa edilseydi tüm bağımsız bölümler sokağa cepheli olacakken tevhid sonrası inşa edilen bağımsız bölümlerin yarısının arka cephede, manzarasız ve dükkan yönüyle ulaşımı zor konumda kaldığı belirtilmiştir. Bu nedenle mahkemece davacıya ön cepheden verilmesi gereken daireler bakımından tapu iptal ve tescil hükmü kurulması yerinde olup davalı yüklenici vekilinin temyizi gerekmiştir.
3.Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
24.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.