"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/331 E., 2022/69 K.
Birleşen Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin
2015/24 Esas, 2020/366 Karar Sayılı Dava Dosyası Yönünden;
HÜKÜM/KARAR : Asıl Davanın Reddine, Birleşen Davanın Kısmen Kabulüne
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen asıl dava ve birleşen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 23. Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı asıl davada davacı, birleşen davada davalı ... vekili ve asıl dava davalılarından ve birleşen dava davacıları ... ve ... vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. ASIL DAVA
Asıl dava davacıları vekili dava dilekçesinde özetle; davacı yüklenici ile davalılar arsa sahipleri arasında kat karşılığı inşaat sözleşmeleri imzalandığını, arsa sahiplerinin sözleşmelerin feshi için mahkemeye başvurduğu ve sözleşmelerin feshine karar verildiğini belirterek, feshedilen sözleşmeler için yapmış olduğu masrafları talep ve dava etmiştir.
2.Davalılar ... ve ... vekili mahkememize vermiş olduğu cevap dilekçesi ile: davacının ileri sürmüş olduğu yapılan sözleşme uyarınca davalıların vaadlerini yerine getirdiklerini, taraflar arasında akdedilen kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin gerçekleşmemesinin sorumlusunun müvekkilleri değil kötü niyetli olan davacı olduğunu beyan ederek, davaya ilişkin delillerini sunmuş ve açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
3.Davalılar ... ve ... vekili tarafından verilen cevap dilekçesi ile; Davaya karşı beyanlarını yazılı olarak bildirmiş olup açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
II.BİRLEŞEN DAVA
Davacı ... ve ... vekili dava dilekçesinde özetle; yüklenici tarafından yapılan inşaatın kaçak yapı niteliğinde olduğunu ve yıkılacağını, taraflar arasındaki sözleşmenin mahkeme kararıyla yüklenicinin kusuru nedeniyle geriye etkili olarak feshedildiğini belirterek inşaatın yıkım bedeli ve gecikmeden kaynaklı olarak sözleşmede kararlaştırılan tazminatı bozmadan sonra talep ve dava etmiş, dosya asıl dava ile bozma ilamı sonrası birleşmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 02/06/2015 tarihli ve 2014/565 Esas, 2015/445 Karar sayılı kararıyla; davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin 02/06/2015 tarihli ve 2014/565 Esas, 2015/445 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay(Kapatılan) 23. Hukuk Dairesi 16.05.2018 tarih ve 2015/7118 Esas, 2018/3177 Karar sayılı ilamında; " Davacı yüklenici tarafından yapılan inşaat, inşaat ruhsatına bağlı olmaksızın 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 21. ve 26. maddesine aykırı olarak ''kaçak yapı'' şeklinde inşaa edilmiştir. Öncelikle mahkemece, ilgili Belediye Başkanlığı'ndan inşaatın projesine ve imara aykırı olan kısımlarının tadilat projesiyle giderilip giderilmeyeceği, yani inşaatın ruhsata bağlanarak yasal hâle getirlmesinin mümkün olup olmadığı araştırılarak imara uygun hâle getirilmesi mümkün ise yapılması gereken işlemler ve bunların bedellerinin sorulması ve gerektiğinde davacı yüklenciye aykırılığın giderilmesi için süre verilmesi, yine keşif yapılarak ve bilirkişi kurulundan rapor alınarak bu hususların denetlenmesi, davacı yüklenici tarafından yapılan inşaatın imar mevzuatına uygun hâle getirilmesinin mümkün olmadığının, yani imalatın arsa sahibinin yararına olmadığının belirlenmesi durumunda şimdiki gibi davanın reddine karar verilmesi; inşaatın imar mevzuatına uygun hâle getirilmesinin mümkün olduğunun belirlenmesi halinde ise, sözleşmenin feshi tarihi itirabiyle mahalli piyasa rayiçlerine göre belirlenmesi, bu bedelden varsa projeye ve ruhsata aykırılıkların giderilme bedelinin mahsubu ile kalan kısmın talep miktarı da dikkate alınarak hüküm altına alınması gerekirken, yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur."gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesi, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında, yapının kaçak yapı niteliğinde olması ve yasal hale gelmesinin mümkün olmaması nedeniyle asıl davanın reddine, birleşen dava dosyası yönünden ise taraflar arasında imzalanan üç adet sözleşmenin feshine karar verildiği ve kararın kesinleşmesi nedeniyle fesih olunan sözleşmeye dayalı olarak talep edilen tazminat ve ceza-i şartın istenemeyeceği ancak kaçak yapı niteliğinde bulunan binaya ilişkin yıkım bedeli talebinin istenebileceği kanaati ile asıl dava dosyası yönünden; davanın reddine, birleşen dava dosyası yönünden; davanın kısmen kabulü ile, 48.609,81 TL yıkım bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte birleşen dosya davalısından tahsili ile birleşen dosya davacılarına hisseleri oranında verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine şeklinde hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl dava davacısı,birleşen dava davalısı ... vekili ve asıl dava davalılarından ... ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Asıl dava davacısı, birleşen dava davalısı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; asıl davada inşaatın kaçak yapı olup olmadığı, ruhsat alıp alamayacağının değerlendirmesi yapılırken inşaatın yapıldığı yıl mevzuatına göre değerlendirme yapılması gerektiğini, birleşen dava yönünden ise bu davayı sözleşmede imzası bulunan herkesin açması gerektiğini, yıkım bedeline ilişkin verilen kararda dava açanların hisseleri oranında hüküm kurulması gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Asıl dava davalılarından ... ve ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; birleşen davada reddedilen ceza-i şart alacağının kabul edilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshinden kaynaklanan yüklenicinin inşaat imalat bedelini isteyip istemeyeceği aynı sebebe dayalı olarak arsa sahiplerinin inşaatın yıkım bedelini ve sözleşmedeki cezai şartı talep edip edemeyecekleri noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (6100 sayılı Kanun) 324, 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri., TBK, m. 470 vd.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre asıl davada davalılar birl. davada davacılar ... ve ... vekilinin tüm temyiz itirazları, asıl dava davacısı, birleşen dava davalısı ... vekilinin aşağıdaki paragraflar kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Mahkemece birleşen dava ile ilgili hüküm "Mahkememiz dosyası ile birleşen Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2015/24 Esas sayılı birleşen dava dosyası yönünden;
1-)Davanın kısmen kabulü ile, 48.609,81 TL yıkım bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte birleşen dosya davalısından tahsili ile birleşen dosya davacılarına hisseleri oranında verilmesine" şeklinde kurulmuş olup, hükmün bu hali ile infaz kabiliyetinin bulunmadığı, davaya konu kat karşılığı inşaat sözleşmesini arsa sahipleri olarak birleşen dava davacıları arasında bulunmayan arsa sahiplerinin de imzalamış olduğu ve sözleşmeye konu taşınmazın miras intikali yolu ile ... ve ...'a geçmiş olduğu dosya kapsamından anlaşılmakla, hükmün infazının mümkün olabilmesi için bu kişilerin arsa paylarının hükümde açıkça belirtilmesi gerektiğinden hükmün bu yönü ile bozulmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Yukarıda (1) numaralı paragrafta açıklanan asıl davada davalılar birleşen davada davacılar ... ve ... Karaçomak vekilinin tüm temyiz itirazları, Asıl davada davacı, birleşen davada davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. 2 no.lu paragraflarda açıklanan nedenlerle, asıl dava davacısı, birleşen dava davalısı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA,
Peşin yatırılan temyiz harcın asıl davada davacı birleşen davada davalı ...'a iadesine,
Aşağıda yazılı temyiz harcın asıl davada davalılar birleşen davada davacılar ... ve ...'den alınmasına,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
30/04/2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.