"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
EK KARAR TARİHİ : 21.12.2021
SAYISI : 2022/231 E., 2022/447 K.
DAVA TARİHİ : 02.07.2018
HÜKÜM/KARAR : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/595 E., 2021/835 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı arsa sahibi ile davalı kooperatif arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca davacının dava konusu taşınmazdaki arsa payının bir tam daire verilmesine yeterli olmadığını, bunun üzerine davalı yüklenici kooperatif ile yaptıkları anlaşma uyarınca dava konusu taşınmazda Selçuklu Belediyesine ait olan 74 metrekare miktarındaki arsanın kooperatif tarafından satın alınacağını, aynı bedel ile davacı arsa sahibinin bu kısmı kooperatiften devralacağını ve bu miktar eklendiğinde davacı arsa sahibine bir tam daire verileceğini, davalı kooperatifin 74 m² miktarındaki arsayı Selçuklu Beleiyesinden 2014 yılında 88.800,00 TL bedel ile satın aldığını ancak bu devir işlemini davacıya bildirmeyerek müvekkilini mağdur ettiğini belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davalının belediyeden satın aldığı arsanın bedelinin ödenmesi karşılığında davacıya verilmesine, %51'lik kısmın rayiç bedelinden belediyeye ödenen bedel mahsup edilerek bakiye bedelin ödenmesi karşılığında dairenin %51'lik kısmının tapususun iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı kooperatif ile davacı arsa sahibi arasında akdedilen arsa payı karşılığı inşaat sözeşmesine göre davacının paydaşı olduğu 28800 ada 5 parselde bulunan 66,5 m² hisseli arsasına karşılık kendisine yapılacak inşaattan 0,49 oranında daire payı verileceğini kararlaştırıldığını, belirleyeceği bedeli bir daire verilmesine yeterli arsa payı olmayan arsa sahiplerinin kooperatife ödemesi halinde eksik arsa payının tamamlanabileceğini ancak arsa sahiplerinin bu hakkını devirden itibaren 1 yıl içinde kullanmaları gerektiğini, belediye hissesinin kooperatife 04.06.2014 tarihinde devredildiğini, davacının devirden yaklaşık 4 yıl sonra eldeki davayı ikame ettiğini, davacı ve diğer arsa sahiplerinin dava konusu taşınmazdaki paylarını dava dışı Havva Söylemez'e devrettiklerini ve 30.08.2019 tarihinde düzenlenen ibraname ile davalıyı ibra ettiklerini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; sözleşmede belirtilen devre ilişkin 1 yıllık sürenin dolduğu, davacı tarafın bu süre içerisinde kooperatife başvurduğuna ilişkin belge sunmamakla birlikte davalı tarafın 08.10.2019 tarihli dilekçesinde, davacı tarafla dava dışı davacının kardeşlerinin davaya konu hisselerinin dava dışı 3. bir kişiye satmış oldukları ve kooperatifi ibra ettikleri anlaşıldığından, dava açma haklarını kaybettikleri gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalının Belediyeden hisseyi devralmasına rağmen bu durumu müvekkilinden gizlediğini, müvekkilinin davalıdan sürekli olarak bu durumu sormasına rağmen, arsanın alınmadığını söyleyerek müvekkilini oyaladığını, daha sonra kendilerinin belirledikleri fiyattan arsayı almayı teklif ederek müvekkilini mağdur ettiklerini, davacının hisse tamamlama durumu kalmasa bile davacının zararını ancak tazminatla giderilebileceği, davacının ve kardeşlerinin yarım hissedar oldukları dairenin hissesini üçüncü bir kişiye satmaları ve satılan bu hisseler için ibra verdiklerinin açık olduğunu belirterek, istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının sözleşmenin 6. maddesi uyarınca, davalı kooperatifin dava dışı Belediye'nin hissesinin aldığı tarihten sonraki aydan başlayarak davalı Belediye'ye ödediği bedeli bir yıl içinde ödeyerek dava konusu hisseyi satın almaması ve kendi beyanına göre de, bir yıldan sonra yaptığı başvuruda da davalı kooperatifin haklı olarak hisseyi güncel fiyatından satmak istemesinde usule aykırılık bulunmamasına göre, mevcut delillerin takdirinin ve kararın dayandığı gerekçenin usul ve yasaya uygun olduğu gerkeçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal tescil, mümkün olmazsa tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 470 ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Davacı arsa sahipleri ve davalı firma arasında imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre arsa sahiplerinin tapu devir tarihinden sonraki aydan başlayarak 1 yıl içerisinde Selçuklu Belediyesi'nden alınacak arsa bedelinin maliyet değerinin ödenmesi karşılığında hisselerinin %100'e tamamlanacağı, 1 yıl içerisinde ödenmez ise arsa sahiplerinin hisse tamamlama hakkından vazgeçmiş sayılacakları kabul edilmiştir. Sözleşmede belirtilen 1 yıllık sürede davacı tarafından hisse devri için başvuruda bulunulmamıştır.
3. Bununla birlikte, dosya kapsamında bulunan ibraname ile davacı tarafla dava dışı davacının kardeşlerinin davaya konu hisselerini dava dışı 3. kişiye satmış oldukları ve kooperatifi ibra etmiş oldukları anlaşılmıştır. Her ne kadar davacı taraf davacının birden fazla kooperatif hissesi olduğunu ve devre bahsi geçen hisselerin başka bir hakka ait olduğunu iddia etmiş iseler de davacının ve dava dışı davacı kardeşlerinin hisse ve haklarını bir 3. kişiye satarak kooperatifi ibra ettikleri anlaşıldığından, mahkemece verilen kararda isabetsizlik görülmemiştir.
4.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı harcın temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.