"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı kooperatif ile davalı firma arasında 14/04/2015 tarihli inşaat yapım sözleşmesi akdedildiğini, davalı firmanın edimlerini yerine getirmediğini, imalatları tamamlamadığını, sözleşmede belirtilen işlerin tamamıyla yapılmadan, eski kooperatif başkanı ile birlikte 07/05/2016 tarihinde yapılan işlerin kontrolü yapılmadan feshedildiğini, taraflar arasındaki sözleşmeye göre inşaatın temelinden, tamamlanmasına kadar projede bulunan tüm işlerin anahtar teslim olarak yapılacağını, karşılığında tüm imalatlar karşılığında taşeron firmaya 3.470.000,00 TL ödeme yapılacağını, davacı kooperatifin ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi, 95 pafta, 1348 ada, 1 parselde bulunan ve belli bir seviyeye gelmiş durumda olan inşaatını davalı taşerona kalan imalatlarını tamamlaması için gösterdiğini ve projesini teslim ettiğini, bu nedenlerle davanın kabulü ile davacı tarafından davalıya teslim edilen fakat icraya konulmayan senetler bakımından borçlu olmadıkları miktarın tespiti ile borçlu olunmayan miktarlar kadar verilmiş bulunan senetlerin iptaline, davacının fazladan ödediği miktarın belirlenerek davacıya iadesine, borçlu olmadığının tespiti ile icra takiplerinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II.CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının belirsiz alacak davası olarak mevcut davayı açamayacağından dava dilekçesinin ve davanın usulden reddine, haksız ve mesnetsiz açılan davanın esastan reddine, davacının en az %40 kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yapılan ... bedelinin işin tamamına oranlaması sonucunda davalının toplam yaptığı imalat bedelinin 2.001.022,62-TL olduğu, böylece davacının davalıya toplamda daha önce 2.520.000-TL ödeme yaptığı anlaşılmış olmakla netice itibariyle 518.977,38-TL 'yi fazladan senet verdiği, bu nedenle bu miktarca davacının davalıya borçlu olmadığı, 950.000,00-TL'lik miktarın anılan sözleşmede davacı tarafından davalıya verildiyse bu tutarın toplam ... bedelinden düşüldüğünün sözleşmeyle var sayıldığı, bu nedenle davacının 950.000,00-TL'lik ödemenin yeniden düşülmesi talebini varit olmadığı, davacı tarafın 950.000-TL'lik ödemeye ilişkin herhangi bir belgeyi de dosyaya ibraz etmediğinden ödemeye ilişkin iddiasını ispatlamamış olduğundan davanın kısmen kabulüne davacı kooperatifin davalı ... Müteahhitlik Gayrimenkul İnşaat Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi'ne 518.977,38 TL borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacının fazla ödemesinin olmadığından buna ilişkin açtığı davanın reddine karar verilmiştir
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; inşaatın tamamlanması için taşeron ... ile 3.470.000,00 TL bedelinde anlaşıldığını, bilirkişilerce, ...’ in yapmış olduğu imalatın %43,59 (%24,41 seviyesinden %68 seviyesine getirerek) olduğunu bu imalat bedelinin de toplam 2.001.022,49 TL olduğunu, ...’e ödenen toplam miktar (720.00,00 TL + 480.000 TL +67.500 TL =)1.260.00,00 TL olduğu halde yapılan işin bedelinin 2.001.022.62 TL olarak tespit edildiğini, bilirkişilerin yapılan 950.000 TL avans ödemesini hatalı yorumladıklarını, sözleşmenin sona erdirilmesiyle alınan avanslar düştükten sonra ...’in alacağının 2.520.00,00 TL'ye düştüğünü yani 950.000,00 TL tahsilat yaptığını kabul beyan ettiğini, bilirkişilerce davalının bu ikrarı hesaplamaya dahil edilmediği için hatalı bir sonuç ortaya çıktığını, ...'in alacaklı değil, müvekkili kooperatife borçlu durumda olduğunu, mahkemeye sunulan tüm bilirkişi raporlarında; "işverenden alınan avanslar düşülüp yüklenici firmanın vergisiz net bakiye alacağı 2.520.000 TL olarak anlaşıldığı” ibaresinin üstüne vurgu yapıldığını ve avans verildikten sonra kalan bakiyenin belirtildiğini, davalı tarafa ödenen taraflarca kabul edilen sözleşmede belirtilen avans miktarı 950.000 TL'nin bilirkişilerce borçtan mahsup edilmediğini, davalı ...’in yapmış olduğu inşaat seviyesinin %43,59 değil %33,59 olduğunu bunun bedelinin ise 1.541.967,09 TL olduğunu, bilirkişilerce bu itirazın değerlendirilmediğini ileri sürerek ilk derece mahkemesinin vermiş olduğu kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; mahkemece dava dilekçesinde de belirtildiği gibi ... Belediyesinden 29/08/2016 tarihinde yaptırılan seviye tespit raporuna göre davalının işi %68 seviyesinde bıraktığı ve buna göre %24,41 seviyesinde teslim aldığı işi %68 seviyesinde teslim ettiği için imalat oranının %43,59 olduğu, bilirkişi raporunda da haklı olarak belirtildiği gibi işin tamamının yapılması halinde ödenecek bedelin 3.470.000,00 TL olduğu, fesih sözleşmesinin bakiye borcu 2.520.000,00 TL olarak belirlemesinin aradaki fark olan 950.000,00 TL'nin davacı tarafça davalıya ödendiği anlamına gelmeyeceği, sözleşme içeriğinde bu miktarda bir ödemenin yapıldığına ilişkin bir ibare olmadığı, sadece avans ödemelerinin düşüldüğünden bahsedildiği, ancak bu avans ödemelerinin miktarı ve ödemeye ilişkin belgelerin davacı tarafça sunulamadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık eser sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri, 6098 sayılı TBK 470-486. maddeleri,
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Davacı vekilinin istinaf sebepleri Bölge Adliye mahkemesi gerekçesinde karşılanmış olup, aksi ispatlanamadığından karar yerindedir.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve temyiz edenin sıfatına göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
Aşağıda yazılı harcın temyiz eden davacı’dan alınmasına,
17.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.