"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı şirket arasında 19.02.2013 tarihinde ... Üniversitesi ... Tıp Fakültesi Nükleer Tıp Ana Bilim Dalı Pet ve Radyoiyot Ünitesi ek bina inşaatı giydirme cephe işlerinin yapımına ilişkin sözleşme imzalandığını, sözleşme uyarınca edimini tam ve eksiksiz ifa ettiklerini, faturaların davalıya tebliğinden sonra davalının faturalara herhangi bir itirazda bulunmadığını, fatura miktarlarında mutabık kalındığının davalı tarafından yazılı olarak beyan edildiğini, sözleşme kapsamında yapılan işlere ait kesin hesap dosyası 05.06.2013 tarihinde davalı temsilcisi ... isimli kişiye verildiğini, davalının 132.530,58 TL borçlu olduğunu, alacağın tahsili amaçlı olarak ... 24. İcra Müdürlüğünün 2014/4090 Esas sayılı dosyası ile icra takibine girişildiğini, davalının haksız itirazı neticesinde takibin durduğunu beyanla, itirazının iptaline, takibin devamına, davalının alacağın %20'sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkumiyetine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdi.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının işi kusurlu eksik ve hatalı yaptığını, taraflar arasında bağıtlanan sözleşmenin 4.6 maddesi, 10.1 maddesi ve 16.2 maddesi gereği işi yazılı tutanak ile davalıya teslim etmediğini, davacının yapmış olduğu ... nedeni ile kesmiş olduğu faturalarda metrajları fazla belirterek yüksek fatura kestiğini, bu nedenle yapılan işin idarece kesin kabulü yapılmadığını, taraflar arasında bağıtlanan sözleşmenin 9.1 maddesi açıkça 8.1 no.lu maddede belirtilen metrajlarda değişiklik olması halinde metraj üzerinden ödeme yapılacağının belirtildiğini, sözleşmenin 9.2 maddesine göre 130.000,00 TL’yi aşan ödemenin davalı tarafından davacıya icra takip tarihinden önce ödendiğini, kalanın kesin hesap sonucu ... bitiminde ödeneceğini, sözleşmedeki geçici ve kesin kabul hallerinin gerçekleşmediğini, davacının talepte bulunabilmesinin sözleşmeye göre geçici kabul ve kesin hesabın yapılmasına bağlı olduğunu, davacının kesin hesap dosyası olduğunu iddia ettiği belgenin kesin hesap dosyası olmadığını, davacı tarafından sadece kesin hesap yapılması talebini içeren ... olduğunu, bu metnin bu konuda yetkisi olmadığı halde şantiye mimarlarından Serdar isimli kişiye imzalatıldığını, davacı tarafından dava konusu icra takip tarihinde taraflar arasında akdedilen sözleşmeye göre henüz talep edilebilir olmayan bir alacağı icra takibine koyduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 05.11.2018 tarihli bilirkişi raporunda ... Ölçüm Aleti ile metraj hesaplaması yapıldığı, davacının kesin hak ediş alacak tutarının 36.499,80 TL olarak hesaplandığı, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 16/2 ve 17 maddeleri gereğince davacının talepte bulunabilmesinin geçici kabul ile kesin hesabın yapılmasına bağlı olduğu, dolayısıyla geçici kabul ile kesin hesap yapılmadan icra takibine geçen davacıya ödeme yapılmasının mümkün olmadığı davalı tarafından iddia edilse de davacı tarafından davalı işverene 05.06.2013 tarihli yazı ekinde kesin hesap tablosu sunulduğu ve kesin hesabın yapılmasının talep edildiğinin anlaşıldığ, fiilen geçici kabulün yapıldığı, davalı işverenin şerhlerini düşmek suretiyle geçici ve kesin kabul yapmaktan imtina ettiği, ... Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığının cevabı yazısında yüklenici firma tarafından asansör ruhsatının idareye teslim edilmemesi dolayısıyla geçici kabul işlemleri tamamlanamadığının belirtildiği, bu doğrultuda geçici ve sonrasında kesin kabul işlemlerinin yapılamamasının dava konusu imalatlarla ilgisinin bulunmadığı, ... Ölçüm Aleti ile metraj hesaplaması sonucu metrajlarda farklılık olduğunun belirlenmesi neticesinde davacının kesin hak ediş alacak tutarının 36.499,80 TL olduğu kabul edildiği, davalının takipte itirazının 36.499,80-TL üzerinden iptaline, takibin asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmak suretiyle devamına, davalının alacağın %20'si oranında icra inkar tazminatına mahkumiyetine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; her iki tarafın defter incelemesiyle ilgili alınan 24.09.2016 tarihli bilirkişi kök raporunda müvekkili firmanın 132.530,58 TL alacağının davalı tarafından ödenmediğinin sabit olduğunu, TTK md. 21/2'deki emredici hüküm gereğince dava konusu 132.530,58 TL'lik faturalar davalıya tebliğ edilmiş ve davalı tarafından bu faturalara karşı süresi içinde her hangi bir itirazda bulunulmadığından, aksine bu faturalarla ilgili olarak müvekkili ile mutabakata dahi vardığından fatura içeriklerini kabul etmiş sayılacağını, davalının metraj farklılığına ilişkin yaptığı itirazların iyi niyetten yoksun olduğunu, taraflar arasında metraj farkından kaynaklı bir ihtilafın bulunmadığı, davalının bu yönde bir itirazının bulunması halinde bu iddiasını kendisine gönderilen faturalara karşı süresi içinde yapacağı itirazla öne sürebileceğini, bu yönde bir girişiminin bulunmaması nedeniyle fatura içeriklerini kabul etmiş sayılacağını ve bunun kendisi açısından bağlayıcı olacağını, davalının mutabakat metinlerine konu imzaların sahte olduğuna ilişkin şikayeti hakkında ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/133995 soruşturma, 2015/62173 sayılı kararı ile Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar verildiğini, ödeme yapılabilmesi için işin geçici veya kesin kabulünün aranması gerektiğine yönelik itirazının ise sözleşmenin 9.maddesi karşısında haksız olduğunu, ayrıca davalının ana yüklenicisi bulunduğu dava konusu işle ilgili olarak ... Valiliği Yatırım İzleme ve Kord. Başkanlığından dosyaya gelen bilgi ve belgelerden de gözüktüğü üzere, dava konusu yerle ilgili olarak davalıya bir ve ikinci hakediş toplamı olarak 2.971.402,77 TL hakediş ödemesi yapıldığını, yüklenici(davalı) tarafından asansör ruhsatının idareye teslim edilmemesi nedeniyle işin geçici kabulünün yapılamadığını, tüm bu hususlar göz önüne alındığında ilk derece mahkemesinin davayı bütünüyle kabul etmesi yerine kısmen kabulüne vermiş olmasının hukuka aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılarak davanın tamamen kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile faturalar davalı ticari defterlerine itiraz edilmeden kaydedildiğinden davalı bakımından bağlayıcılık arz ettiği, sözleşmede kararlaştırılan bedel ve birim fiyatının fatura ile değiştirilmesi mümkün değil ise de, yukarıda değinilen Yargıtay kararlarında da belirtildiği üzere bu faturaların davalı ticari defterlerine kaydedilmesi durumunda faturalardaki miktarlar kadar ... bedeli bulunduğunu ... sahibi kabul etmiş sayılacağından ticari defterlere itibar edilerek ... bedeli miktarı belirleneceği, ticari defterlerin kesin delil olmasının da bu sonucu gerektirdiği, bu açıklamalar doğrultusunda, mahkemece davacının davasının tümden kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı olan gerekçe ile kısmen kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olduğundan, davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile yerel mahkeme kararının HMK'nın 353/1-b-2. bendi gereğince kaldırılarak, davanın kabulü ile davalı tarafça takibe yapılan itirazın tümden iptaline, takibe konu alacak davalı ticari defterleri ile sabit olduğundan likit kabul edilmesi gerektiğinden davacının icra inkar tazminatının da kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle;
(1) Davacının işi, kusurlu (ayıplı), eksik ve hatalı yaptığı gibi, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 4.6 maddesi,10.1 maddesi ve 16.2 maddesi gereği işi, yazılı tutanak ile teslim etmediğini,
(2) Davacının yapmış olduğu ... nedeni ile kesmiş olduğu faturalarda metrejları (toplam metrekareleri) fazla belirterek yüksek fatura kestiğini,
(3) Anılan nedenlerle, yapılan işin idarece kesin kabulünün yapılmadığını, kesin kabulün yapılmamasının nedeni, bilirkişinin raporunda belirttiği üzere, asansör ruhsatı ile ilgili olmayıp, metrajlar ile ilgili olduğunu,
(4) Sözleşmede gerçek-fiili metrekare birim fiyatları üzerinden hesaplama ve ödeme yapılacağının kararlaştırıldığını,
(5) Bilirkişilerin, ... Ölçüm Aleti ile yerinde yaptığı ölçümlerde; davacının yapmış olduğu ... nedeni ile kesmiş olduğu faturalarda metrejları (toplam metrekareleri) fazla belirterek yüksek fatura kesmiş olduğu somut ve bilimsel veriler ile tespit edildiğini ve anılan durumun somut olarak ortaya çıktığını,
(6) Davacının eksik yapılan işler olduğunu, bu hususun idare dosyasında da belli olduğunu, bu nedenle de, idareden hak edişin tamamının yapılamadığını,
(7) Davacının bazı işleri eksik yapması ve yaptığı bazı işlerin metrajlarını da fazla bildirmesinin, dosyada, bilirkişi incelemeleri ve somut deliller ile sabit olması, davacının alacak talebinin haksız olduğunu gösterdiğini ve alacaktan düşüm yapılmasını gerektirdiğini,
(8) Davacının, davalıdan 130.000,00 TL’yi aşan kısım için talepte bulunabilmesinin, sözleşmeye göre geçici kabul ve kesin hesabın yapılmasına bağlı olduğunu, ancak davacının sözleşmeye göre geçici kabul ve kesin hesap yapılmadan, davalıdan henüz talep edilebilir olmayan alacağını icra yolu ile talep ettiğini,
(9) Davacının mutabakat metni diye dosyaya sunduğu belgelerdeki imzaların davalı şirket yetkilisine ya da bu konuda imza atmaya yetkili bir kişiye ait olmadığını, bu konuda, imza taklidi-sahte imza nedeni ile başlatılan savcılık soruşturmasında davacı evrak asıllarını sunmadığından evrak aslı olmadan imza incelemesi yapılamayacağı için takipsizlik kararı verildiğini, davacının bu dava dosyasına da söz konusu belge asıllarını sunamadığını, bu konudaki iddiasını da ispatlayamadığını,
(10) Dava konusu olayda, davacının kötü niyetli davrandığını, faturadaki metrajları gerçeğe aykırı olarak fazla gösterdiğini ve davalıyı kandırdığını, bu hususların sabit olduğunu, anılan hususların bizzat mahallinde yapılan bilirkişi incelemesi ve bilirkişi raporu ile tespit edildiğini, hal böyle iken, davalı şirketin sadece davacıya güvenerek davacının gerçek dışı düzenlediği faturaları ticari defterlerine işlemiş olmasının, tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde, davanın kabulüne neden olamayacağını,
(11) Kabul anlamına gelmemek üzere, iddia edilen alacak likit olmadığından ve hesaplamayı, yargılamayı gerektirdiğinden %20 üzerinden 7.299,96 TL icra inkar tazminatına hükmedilmesinin de usul ve yasaya aykırı olduğunu, belirtilerek hükmün bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, eser sözleşmesi uyarınca bakiye ... bedelinin tazmini için başlatılan icra takibine itirazın iptali, takibin devamı, %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369, 370 ve 371. maddeleri, 6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri,
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle davalının faturalara itiraz etmemesi, ticari defterlerine işlemesi, mutabakat metinlerini imzalaması, eksik ayıplı ... ile ilgili herhangi bir ihtarda bulunmaması, dava dışı idare tarafından kesin kabul işlemlerinin asansör ruhsatının teslim edilmemesi nedeniyle tamamlanmadığının bildirilmesine göre usul ve kanuna uygun olup, davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.